Uitbreiding EU levert Belgie kleine winst op

Het Planbureau werkt nog aan haar studie over de economische impact van de uitbreiding. De experten baseren zich daarvoor op een studie van de Europese commissie van mei. De onderdelen over de handel en de migraties zijn al afgerond.

Op het vlak van handel maakt de uitbreiding niet zo'n immens verschil. De kandidaat-lidstaten zijn al verbonden met de EU via een associatie-overeenkomst. Dit biedt hen al lagere douanerechten en de opheffing van kwantitatieve beperkingen. Wat wel vereenvoudigt, zijn de formaliteiten aan de grens en de fiscale en technische belemmeringen. Bovendien wordt de handel in landbouwproducten geliberaliseerd.

Het Planbureau verwacht dat dit twee gevolgen zal hebben. Het handelsverkeer tussen België en de kandidaat-lidstaten zal toenemen. En de rijkdom in die landen zal toenemen, wat op termijn de vraag in die landen zal doen stijgen.

Het afgelopen decennium is de handel reeds sterk toegenomen, al blijft het een klein percentage. De oostelijke kandidaat-lidstaten zijn goed voor 2,4 procent van de Belgische export en 1,6 procent van de invoer. Voor België is de handelsbalans positief.

De vrees her en der dat de openstelling van de EU naar het oosten een migratiegolf tot gevolg zal hebben, wordt door het Planbureau afgewimpeld. Burgers uit Midden- en Oost-Europa vertegenwoordigen slechts 1,4 procent van alle buitenlanders in België, of 12.300 personen. De uitbreiding zou dit aantal kunnen verdubbelen, tegen 2010. Doordat hierbij een 7.700 potentiële werkkrachten zijn, zou de economische groei in België een ietsje stijgen, met 0,3 procent na tien jaar.

Tegenover deze geringe positieve evoluties staat dat de overheid wellicht iets meer geld zal moeten uittrekken voor sociale uitgaven en voor opleiding. Per saldo lijkt de uitbreiding van de Unie op deze aspecten dan ook budgettair neutraal voor de staat.

Deze resultaten gelden ook voor de andere lidstaten van de Europese Unie, met uitzondering van Duitsland en Oostenrijk. Zij zijn de eerste betrokkenen en hun buitenlandse handel zal daardoor meer profiteren van de uitbreiding. De gevolgen op vlak van migratie zijn meer onzeker en daarom voorziet de EU-commissie een speciaal steunprogramma voor de gebieden die grenzen aan de nieuwe lidstaten.