Schaarsere en duurdere tulpen: "natte najaar van 2023 nog lang zal nazinderen"

De vele regelval in het najaar van 2023 heeft niet alleen de landbouw geraakt. Zo kon een gedeelte van de aardappelen niet gerooid worden. Ook de sierteelt ondervond hinder, in het bijzonder de tulpenteelt. In het najaar worden tulpenbollen geplant in het open veld waarna de plant net zoals aardappelen knollen aanmaakt. Deze knollen worden vervolgens door serretelers aangekocht voor het telen van bloemen.

Door de extreme nattigheid is de kweek van bollen ernstig verstoord. Plantgoed kon pas laat de grond in of werd in sommige gevallen helemaal niet geplant. Waar de sector eerder vreesde voor een tekort van zo'n 20 procent, vreest Royal Anthos, de Nederlandse brancheorganisatie voor de bloembollenhandel, nu voor een grotere schaarste. "Een percentage erop plakken durf ik nog niet, maar het is dusdanig dat het de markt zal veranderen", zegt algemeen directeur Mark-Jan Terwindt.

Handelsbedrijven moeten nu veel bollen bijkopen buiten al afgesloten contracten. Dat gebeurt tegen prijzen die in veel gevallen zijn verdubbeld of verdrievoudigd. Ook in de supermarkt of bij de bloemist zal dat te merken zijn in de prijs voor tulpen. "Uiteindelijk gaan de supermarkten zelf over de prijs, maar de aanbiedingen zoals je die normaal ziet, zullen er veel minder zijn", verwacht Terwindt. "En er zal ook veel minder beschikbaar zijn."

Tulpenteelt in Vlaanderen

De tulpenbollenteelt is vooral een Nederlandse aangelegenheid. Onze noorderburen teelden in 2021 op een oppervlakte van 14.000 hectare tulpenbollen. Ook in België worden tulpenbollen geteeld, zij het op kleinere schaal. Zo startte een landbouwer uit Stabroek vorig jaar met de teelt op zes hectare. Ondanks het slechte weer, haalde hij wel goede resultaten.

De schaarste en hoge prijzen hebben volgens Pieters normaal gezien tot gevolg dat de prijs van tulpen in de loop van het jaar zal toenemen en dat het aanbod ook schaarser wordt. “Minder aanbod, betekent normaal gezien betere prijzen. Maar we hebben in voorgaande jaren gezien dat er zich ook onverwachte crises kunnen voordoen, zoals bijvoorbeeld exploderende energiekosten en inflatie.”

Schaarste voor meerdere jaren

Pieters geeft aan dat het natte najaar van 2023 nog lang zal nazinderen in de sector. “Er zijn minder en kleinere bollen geoogst. De grote bollen worden normaal gezien voor de broeierij (het opkweken van bloemen voor de verkoop), terwijl de kleine bollen als plantgoed worden ingezet. Door de hevige schaarste aan grote bollen zullen er meer kleine bollen gebruikt worden voor de broeierij. Hierdoor neemt het volume aan plantgoed af, waardoor we ook de komende twee jaar nog tekorten kunnen verwachten.”

De Oost-Vlaamse sierteler kan weinig meer doen dan hopen op een betere prijsvorming in de loop van het jaar. Een gedeelte van zijn toekomstige productie heeft hij op contract verkocht. “De komende week gaan we met de afnemers in gesprek om deze contracten open te breken. Onder de huidige bollenprijs, zouden we grote verliezen maken.”

Terwijl de tulpenbollenteelt zich vooral in Nederland situeert, kent Vlaanderen een sterke traditie in de teelt van begoniabloembollen. Deze teelt ondervindt geen hinder van het natte najaar”, vertelt begonia-teler Johan Aelterman, begoniateler uit Destelbergen. “Begonia’s worden in de winter uitgezaaid waarna zij half mei buiten gaan en niet in het najaar zoals de tulpen. De oogst vindt vervolgens voor Allerheiligen (1 november) plaats.” Alhoewel ook het voorjaar nat was, is het inplanten van de begonia’s goed verlopen en verwacht Aelterman een normale opbrengst.