Totaalplan voor biodiversiteit op akkers in de maak

In Vlaanderen zijn vandaag 27 officiële soortenbeschermingsprogramma’s van kracht. Eén ervan is het soortenbeschermingsprogramma voor de wilde hamster die met uitsterven bedreigd is in Vlaanderen. Toenmalig Vlaams Minister van Landbouw en Natuur Joke Schauvliege (cd&v) trok 800.000 euro uit voor een specifiek soortenbeschermingsprogramma voor de wilde hamster, inclusief een hamstercoördinator. “Dat programma loopt weldra af en werd helaas minder goed geëvalueerd”, aldus Demir. “Er zijn weinig zichtbare resultaten te zien bij het programma van mijn voorganger, ondanks de overheidsmiddelen die erin geïnvesteerd worden.”

Geïntegreerde aanpak

Er zal dus geen nieuw specifiek programma voor de bescherming van de wilde hamster komen maar een geïntegreerde aanpak voor biodiversiteit op akkers met maximale focus op uitvoering. “Mijn doel is om een biodiversiteitsbeleid te voeren dat voor alle bedreigde soorten op het platteland zinvol is, weg van de enge focus op één soort”, aldus Demir.

In de Commissie Leefmilieu laat Demir ook weten dat de nieuwe maatregelen effectiever moeten zijn en een minimumoppervlakte geschikt leefgebied verzekerd moet worden voor de wilde hamster in Widooie, waar het gros van de populatie zich vertoeft. “Op die percelen kan de populatie aangroeien om zich dan te verspreiden in een flexibel netwerk van percelen, stroken en randen. Ook reguliere teelten kunnen mits enkele aanpassingen geschikter gemaakt worden voor bedreigde soorten en zo ook deel uitmaken van het flexibel netwerk”, zegt Demir.

Hiervoor wil zo onder meer werken met beheerovereenkomsten en ecoregelingen binnen het GLB. “Maar ik kijk ook richting zelfrealisatie van private eigenaars, landbouwers en grondverwerving door de Vlaamse overheid. Verworven gronden kunnen perfect in landbouwgebruik blijven, maar die moeten dan natuurlijk wel geschikt zijn voor de bedreigde soorten.” Demir zal een landbouwexpert aanstellen om landbouwers bij te staan in dit beheer. “Zo kunnen ze samen komen tot een win-winsituatie voor landbouw en akkernatuur”, besluit Demir.

Predators

Volgens Vlaams parlementslid Steven Coenegrachts (Open Vld) is een geïntegreerde aanpak, de enige juiste aanpak. Maar hij oppert om het probleem langs alle kanten te bekijken. “Er wordt nu fel gekeken naar de invloed van landbouw maar ik las Nederlandse studies hierover waar men ook kijkt naar de natuurlijke vijand van de bedreigde soort zoals vossen, marters en roofvogels”, aldus Coenegrachts. “Deze predators hebben ook een verantwoordelijkheid.”

Deze brede blik zal ook in Vlaanderen meegenomen worden, bevestigde Demir in de Commissie. “Er wordt beroep gedaan op de bestaande expertise bij Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) en Agentschap Natuur en Bos (ANB). Bij INBO loopt ook een studie rond de impact van predatoren. We zullen bekijken of we die studie kunnen gebruiken voor het soortenbeschermingsprogramma.”

En wat nu met de wilde hamster? "De acties worden nog doorgezet van het actuele soortenbeschermingsprogramma met nog enkele noodmaatregelen erbij, in afwachting van het nieuw programma", aldus Demir.