Stikstofakkoord weer op tafel Vlaamse regering

De Vlaamse regering hoopt tegen de kerstvakantie een nieuw akkoord te sluiten over het stikstofbeleid, schrijft De Tijd. Een nieuw politiek akkoord moet alle relevante opmerkingen uit de 20.000 bezwaarschriften op het oorspronkelijke krokusakkoord verwerken. Uit de 20.000 bezwaarschriften zouden volgens bronnen een duizendtal relevante opmerkingen zijn gedistilleerd.

Vrijdag vond al een eerste overleg plaats tussen de minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA), minister-president Jan Jambon (N-VA), minister van Landbouw Jo Brouns (cd&v) en viceminister-president Hilde Crevits (cd&v). Na afloop wilden weinigen reageren, maar duidelijk is dat een akkoord nog veraf is. Ingewijden noemen de timing van de kerstvakantie te strak en trekken zelfs in twijfel dat het Jambon lukt om voor de krokusvakantie 2023 het politieke compromis definitief af te kloppen. Dan moet het politiek akkoord nog in decreten worden omgezet.

Rode lijst

Voor de zomer werd volop ingehakt op het stikstofakkoord. Hoewel ze samen minder dan 1 procent van de ammoniakreductie van het stikstofakkoord uitmaken, ging de meeste aandacht naar de lijst van 41 rode bedrijven, de zogenaamde “piekbelasters”, die tegen 2025 moeten sluiten. Getuigenissen van boeren die tot dit jaar niet wisten dat hun bedrijf moest sluiten, doken plots op, met de boerderij van de abdij van Averbode als meest sprekend voorbeeld.

Terwijl Demir er lang niet happig op was om aan de parameters te sleutelen, valt in N-VA-hoek nu te toch horen dat dat waarschijnlijk nodig is. “Voor de juridische robuustheid moeten we afstappen van de lijst met rode bedrijven uit 2015, maar wel de criteria van toen toepassen op de situatie van de bedrijven vandaag”, zegt een regeringsbron aan De Tijd.

Er werd voor de lijst uit 2015 gekozen omdat toen de eerste milieu-effectenrapportage van de stikstofdeposities werd opgemaakt, maar onder andere Gwendolyn Rutten (Open Vld) en Tinne Rombouts (cd&v) schoten gaten in die lijst waarop een achttal “oranje” bedrijven zouden staan, maar ook een aantal voorheen “rode” bedrijven zouden zijn verdwenen.

Bij N-VA waarschuwen ze dat werken met de gegevens van 2021 ervoor zou kunnen zorgen dat er net meer bedrijven op de rode lijst komen, maar dat lijkt politiek dan weer moeilijk te verteren voor coalitiepartner cd&v. Een belangrijke reden waarom werd meegegaan in de redenering om “piekbelasters” vervroegd te sluiten is namelijk dat ze al sinds 2015 wisten dat er problemen waren met hun stikstofuitstoot en dat ze dus al ruim te tijd hadden om hieraan te remediëren. Die redenering zou vervallen bij een lijst gebaseerd op actuele gegevens van 2021.

Flexibiliteit

Jambon is deze week op buitenlandse missie in Japan, maar bij cd&v valt te horen dat het spierballengerol van Demir de stikstofgesprekken bemoeilijkt. “De doelstellingen die zijn afgesproken staan voor ons niet opnieuw ter discussie”, klinkt het. “Maar we willen wel meer flexibiliteit in de weg er naar toe. Een voorbeeld is om niet naar stikstofreductie te kijken op stalniveau maar op bedrijfsniveau.”

Een ander cruciaal onderdeel van het stikstofakkoord, hoewel het niet was opgenomen in het openbaar onderzoek, is de vrijwillige uitkoopregeling voor varkenshouders met een impactscore van meer dan 0,5 procent. Demir had daarover laten uitschijnen dat die regeling eventueel kon uitgebreid worden. De uitkoopregeling moet eerst het fiat van Europa krijgen in verband met de staatssteunregels. Die beslissing zou dit jaar niet meer vallen, is bij een aantal betrokkenen te horen. De uitkoopregeling in zijn oorspronkelijke vorm zou goed zijn voor een kwart van de totale inspanning voor stalemissies.