Stijging in gebruik van pesticiden door overheden in Vlaanderen
Vlaamse overheidsdiensten gebruikten vorig jaar meer bestrijdingsmiddelen. Alles samen werd 2,2 ton werkzame stof gebruikt. Dat blijkt uit een rapport van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). Toch is VMM tevreden: “Als we kijken over een langere periode zien we een heel grote daling, in 2010 werd nog bijna 16 ton werkzame stof gebruikt.”
Sinds 1 januari 2015 is er een principieel verbod op het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen voor alle openbare diensten. Onder bepaalde voorwaarden en in specifieke omstandigheden kan er worden afgeweken van het verbod. Zo werden er vorig jaar gewasbeschermingsmiddelen gebruikt die goed waren voor een totaal aan 2,2 ton werkzame stof. Dit is een kleine stijging vergeleken met het jaar ervoor. Maar ten opzichte van enkele jaren geleden is dit een hele grote daling want in 2010 lag dit gebruik nog op 15,7 ton.
Het gebruik situeert zich in 2022 net zoals in voorgaande jaren, vooral binnen de instanties van de federale overheid. Zij staan in voor 81 procent van de hoeveelheid gewasbeschermingsmiddelen die gerapporteerd werd in Vlaanderen. De gemeenten stonden in voor tien procent van het gebruik en de provincies voor twee procent. Bij de federale instanties is Infrabel, beheerder van de spoorweginfrastructuur, de grootste gebruiker van gewasbeschermingsmiddelen. Zo gebruikt Infrabel zijn sproeitrein voor het chemisch bestrijden van ongewenste planten op de spoorwegbedding en de naastliggende strook van één meter.
Het overgrote aandeel (88%) van gewasbeschermingsmiddelen in Vlaanderen door openbare besturen werd vorig jaar ingezet op open verharding zoals ballastbeddingen voor sporen van trein- en tramverkeer. Een kleiner aandeel van de bestrijding vond plaats op sportvelden (6%).
Vooral voor planten
Het bestrijden van ongewenste planten is veruit de meest voorkomende reden voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen bij de openbare diensten. Herbicidegebruik maakt 97 procent uit van de totale hoeveelheid werkzame stof. Het herbicide glyfosaat is het meest gebruikt en maakt 60 procent uit van het totale gebruik van gewasbescherming. Insecticidegebruik vertegenwoordigt drie procent van het totale gebruik. Buiten de bestrijding van wespen en eikenprocessierups werden nauwelijks insecticiden gebruikt. “De populatie van eikenprocessierups fluctueert en dus ook het gebruik van insecticiden om deze soort te bestrijden”, aldus VMM.
Voor de andere pesticiden is de gebruikte werkzame stof zo laag dat die bij afronding verdwijnt. Zo werd voor de rattenbestrijding 1,3 kilogram werkzame stof gebruikt. Per kilogram gebruikte rodenticiden zit slecht 0,00005 kilogram werkzame stof zit. “Hoewel er dus maar 1,3 kilogram werkzame stof werd gebruikt over heel Vlaanderen gaat het hier om 25 ton graantjes, blokjes en pasta’s die werden uitgelegd”, duidt VMM in het rapport.
De fungiciden, acariciden en andere soorten pesticiden die weinig gebruikt worden, zijn klassieke gewasbeschermingsmiddelen uit de sierteelt die in plantencollecties van botanische tuinen en arboreta werden ingezet en niet op doorsnee beplanting in het openbaar domein.
