Soja uit 1.150 Vlaamse tuinen rijp voor het labo
Wetenschappers zijn een onderzoek gestart naar de bodembacteriën die soja in Vlaanderen helpen groeien. De plant, die wordt ingevoerd uit het zuiden, heeft mogelijk ook op ons grondgebied een economische toekomst. Zowat 1.000 burgerwetenschappers hebben in mei soja in hun tuin geplant. Onderzoekers graven die nu uit en analyseren het wortelsysteem.
Sojabonen zijn één van de belangrijkste plantaardige eiwitbronnen maar ze worden vooral in het zuiden geteeld. De Vlaamse regering laat onderzoeken of en onder welke omstandigheden de plant bij ons wortel schiet, want de sojaplant werkt samen met bepaalde soorten bodembacteriën die stikstof kunnen opnemen uit de lucht. De bacteriën geven die stikstof door aan de sojaplant in ruil voor suikers, via de wortelknobbeltjes waarin de bacteriën huizen.
Met hulp van meer dan 1.000 personen, onder wie ook tientallen landbouwers, verspreid over heel Vlaanderen willen de onderzoekers een “bibliotheek” aanleggen van lokale bacteriesoorten die goede partners zijn voor soja. De ‘burgerwetenschappers’ gaven gehoor aan de oproep die landbouwminister Hilde Crevits (CD&V) in maart lanceerde om in te tekenen op het project ‘Soja in 1.000 tuinen’.
Van de tuin…
“In april 2021 gingen we op pad om bodemstalen te nemen in de 1.150 deelnemende tuinen”, vertelt Sofie Goormachtig, projectleider van VIB-UGent. “In mei gingen de deelnemers zelf aan de slag. Op een afgebakende vierkante meter tuin zaaiden ze, in een identiek raster, 60 sojazaadjes.”
Intussen kiemden de zaadjes op verschillend tempo en sinds eind juni staat de soja her en der in bloei. Voor de deelnemende burgerwetenschappers kwam er heel wat bij kijken. Naast de regelmatige rapportering over de kieming, bloei, grootte en kleur van de planten, kwam het er op aan om de kiemende scheutjes te beschermen tegen vogels of hongerige slakken.
… naar het lab
Van elke tuin verhuizen nu een vijftal sojaplanten naar het labo in Gent. Heel belangrijk hierbij is dat heel het wortelgestel – met de eventueel gevormde wortelknobbels – intact blijft.
Lena Vlaminck, soja-onderzoeker aan VIB: “Nu beginnen we in het lab met een heel team zorgvuldig aan de inventarisering van de bodembacteriën die we in en rond de wortels van de sojaplanten vinden. In de komende weken zal er elke dag goed doorgewerkt worden om het ‘vers’ plantenmateriaal in het labo te verwerken. Daar staat een heel team klaar om zowel de planten als hun wortelsysteem te analyseren en inventariseren.”
Minister Crevits, die ook zelf deelneemt aan het project, kijkt alvast uit naar de resultaten: “Duurzame productie en consumptie van eiwitten is een topprioriteit, maar daarnaast is de samenwerking tussen duizenden burgers en wetenschappers van onze onderzoekscentra en universiteiten zo waardevol. Van volkstuinen tot scholen, ervaren tuinders en beginnelingen: heel wat deelnemers delen hun ervaringen en krijgen een andere kijk op duurzame landbouw en dragen heel actief bij tot onderzoek.”
Bron: Eigen verslaggeving / Belga
