Slechts weinig lege brooddozen in Vlaanderen, maar inhoud vaak niet gezond

Het gaat om een complexe problematiek, waarvoor geen eenduidige oplossing bestaat. Zo blijken ouders in een maatschappelijk kwetsbare situatie niet allemaal vragende partij te zijn voor gratis schoolmaaltijden, maar willen ze het liefst in staat gesteld worden om zelf te kunnen betalen voor een schoolmaaltijd. Dat vraagt om een meer structurele aanpak van de armoedeproblematiek, bijvoorbeeld via inzetten op werkgelegenheid en betaalbare huisvesting, maar ook op inkomensondersteuning via het groeipakket.

In het onderzoek stellen ouders zelf voor om een betaalbare prijs te hanteren, wat voor hen betekent een prijs tussen 1 en maximaal 3 euro voor een warme maaltijd. Uit de bevraging bij scholen bleek dat een gemiddelde warme maaltijd nu 4 euro kost.

De scholen blijken al veel inspanningen te leveren om een aanbod van maaltijden te bieden, maar elke school vraagt een aangepaste aanpak. Zo zal de ene school bijvoorbeeld meer hebben aan hulp bij het opstellen van een gevarieerd menu dat door iedereen gesmaakt wordt, terwijl de andere eerder gebaat zal zijn met acties die ouders helpen om in een gezonde lunch te voorzien of de lunch die de kinderen meebrengen te verrijken met gezonde en milieuverantwoorde producten. Ook het belang van samenwerking tussen scholen, lokale besturen en cateraars wordt naar voor geschoven.

Gratis gezonde maaltijden voor iedereen kunnen dan wel zorgen dat iedereen toegang heeft tot een goede maaltijd, blijkt uit interviews met de initiatiefnemers van schoolmaaltijden, maar tegelijk blijkt dat de drempels om dit te realiseren zowel financieel, infrastructureel als naar draagvlak bij het personeel en de ouders, erg groot zijn.

In een reactie op de studie zegt Vlaams minister van Welzijn Hilde Crevits (cd&v) dat het aantal lege brooddozen bij lagereschoolkinderen dan wel beperkt blijkt, maar dat "dat niet betekent dat er geen probleem is". "Het gevoel van voedselonzekerheid bij de kinderen wil elke ouder vermijden. Er zijn al veel initiatieven genomen, maar er zal vooral op maat verder gewerkt moeten worden, zowel voor het gezin als voor de school. Een one-size-fits-all oplossing bestaat niet."

Minister van Armoedebestrijding Benjamin Dalle (cd&v) onthoudt dat ouders in armoede "er net alles aan doen om hun kinderen een zo goed mogelijk gevulde brooddoos mee te geven, vaak ten koste van zichzelf, dit in tegenstelling tot sommige clichés over armoede". "Lege brooddozen zijn er gelukkig niet zoveel, maar negen procent kinderen met voedselonzekerheid is natuurlijk veel te veel."

Volgens oppositiepartij Vooruit gaat minister Crevits "heel licht" over de resultaten. Zo geeft bijvoorbeeld bijna 1 op de 3 jongeren ook aan soms tot altijd (een deel van de) lunch te krijgen van een vriend of vriendin. "Dat is op zijn minst treffend te noemen", zegt Vooruit-fractieleider Hannelore Goeman. Volgens haar bewijzen de onderzoeksresultaten dat er gezonde gratis schoolmaaltijden nodig zijn. In De Zondag noemde voorzitster Melissa Depraetere dat zelfs een "breekpunt" voor Vooruit. Volgens Goeman "minimaliseert" minister Crevits de problematiek. "Een gratis gezonde maaltijd op school is dé manier om armoede op school aan te pakken."