Reeks impact stikstofakkoord: “In mijn droombeeld hangt bij iedere burger de boerenzakdoek uit”
Ton van Limpt is tweede generatie varkenshouder in Weelde. In 2018 stapte hij over naar het Beter Leven Keurmerk en heeft sindsdien een aantal slapende NER-D's (nutriëntenemissierechten) door latere speenleeftijd en meer leefoppervlakte voor zeug, big en vleesvarken. Maar deze NER-D's dreigen te vervallen voor een minimale vergoeding. Door de ligging van zijn bedrijf in het Turnhouts Vennengebied is het bovendien nog maar de vraag of hij zijn activiteiten kan verder zetten. Zelf is de boer strijdbaar. Hij was medeorganisator van de spontane actie in juni waarbij Vlaamse boeren met ludieke spandoeken zichtbare posities op viaducten innamen. Op dit moment probeert hij de Nederlandse boeren zakdoekenactie uit te rollen in Vlaanderen. “Als veel boeren en burgers deze zakdoek uithangen, zal de politiek wel luisteren”, hoopt hij.
Ton Van Limpt runt een varkensbedrijf voor de productie van biggen die deels verkocht worden aan lokale opfokkers. "Zelf hebben we ook nog enkele honderden vleesvarkens in Weelde. Ik ben tweede generatie varkenshouder op deze locatie en heb in 2010 het bedrijf van mijn vader overgenomen. Ik heb een vrouw en drie zonen, waarvan de oudste vier jaar is. Mijn ouders zijn hier in 1987 naartoe geëmigreerd vanuit Reusel in Nederland waar op die locatie geen mogelijkheid tot bedrijfsontwikkeling was", vertelt hij.
Om deze reden weet hij hoe moeilijk het is als boer om je in te werken in een nieuwe leefomgeving waar andere boeren vaak meerdere generaties geworteld zijn en bevoordeeld worden als er een bedrijf vrijkomt. "In 2018 ben ik ingestapt in het Beter Leven keurmerk. Dat houdt in dat varkens meer ruimte krijgen. Sindsdien is onze stalbezetting daarom al verminderd en is er feitelijk een stikstofreductie van 15 procent gerealiseerd maar door wijzigingen in referentiejaar telt deze inspanning mogelijk niet. Dit betekent ook dat wij een aantal NER-D's in slaapstand hebben. Deze worden met de huidige stikstofplannen ingenomen zonder wederzijds akkoord. Dat is volgens mij pure diefstal. Vergelijk het met de auto die ongebruikt op je erf staat en waarvoor je jaarlijks wegenbelasting betaalt en die ze vervolgens komen ophalen."
Welke impact heeft het stikstofakkoord op je bedrijf?
Ton Van Limpt: "De gevolgen zijn immens, nog los van de NER-D's. Ons bedrijf ligt binnen de perimeters van het Turnhouts Vennengebied waar strenge, gebiedsgerichte maatregelen gepland zijn. Er mag nauwelijks nog stikstofemissie plaatsvinden en voor de gronden in het gebied geldt per 2028 nulbemesting. Dit betekent dat wij onze mest niet meer kwijt kunnen op onze huidige gronden of bij onze regionale collega’s en op zoek moeten gaan naar een ander afzetgebied. Omdat meer boeren in deze omstandigheden zijn, zal dat niet makkelijk worden."
Van Limpt had ook plannen om zijn bedrijf uit te breiden. "Ik zou terug willen naar het vergunde aantal varkens. Om binnen het Beter Leven-label te vallen is een uitbreiding van stalplaatsen nodig. Deze plannen kunnen voorlopig de koelkast in. Over onze regio gaat een deken en het is onbekend wanneer dat eraf gaat. Onze vergunning loopt nog tot 2027, en onder de huidige omstandigheden heeft het geen zin om investeringen te doen in stikstofreducerende maatregelen. Het is immers sterk de vraag of er in deze regio nog geboerd kan worden en onze vergunning überhaupt voor een redelijke tijd verlengd gaat worden."
De komende jaren staat het bedrijf dus volledig op slot. Dat betekent ook dat een eventuele beslissing over een nieuwe investering in het bedrijf uitgesteld wordt. "Ik ben nu 40 en dit is het moment om nog te investeren in het bedrijf. Een uitstel is funest. Als ik over 5 jaar een vergunningsprocedure in moet gaan die nog eens 5 jaar duurt, ben ik 50 als ik moet investeren. Zonder bedrijfsopvolging lijkt dat niet logisch", aldus de landbouwer.
Hoe kijk je naar de toekomst?
Ton Van Limpt: "Ondanks alle moeilijkheden blijf ik positief. Het zal wel veranderen, daar zullen we door moeten, maar die uitdaging moet wel haalbaar zijn. Door de huidige plannen hangt er een donkere wolk boven de Vlaamse veehouderij en komt de voedselveiligheid in gevaar. Misschien komt dit bewustzijn bij de mensen ooit binnen. Wij moeten er als boerensector alles aan doen om de burgers te informeren en hen nog meer achter ons te krijgen. Met een groep boeren uit verschillende regio’s uit Vlaanderen zetten wij naar Nederlands voorbeeld een boerenzakdoekactie op. We willen eerst boerenzakdoeken verspreiden onder landbouwbedrijven en daarna ook onder de bevolking."
"Mijn droom is dat er aan elke Vlaamse huisdeur of auto een rode zakdoek hangt. Wij zijn momenteel in gesprek met sponsors om de verspreiding van deze zakdoeken onder boerenbedrijven en burgers mogelijk te maken. Als er veel mensen een zakdoek tonen en daarmee hun sympathie voor de boeren ventileren, dan geloof ik heilig dat het stikstofakkoord van tafel kan gaan. In mijn ideaalbeeld beginnen we vervolgens met een blanco blad papier en leveren boeren ook input over hoe zij de emissiereductie voor zich zien. Het stikstofprobleem speelt al vele jaren. Dat kun je niet in anderhalf jaar oplossen. Dan speel je recht op je tegenstander en verdien je rode kaart."
"Wij willen best mee verder werken aan een reductie van de stikstofemissie, maar het is niet logisch een vermindering te realiseren door eerst alles af te breken. Ook vind ik dat we gelijkwaardig behandeld moeten worden ten opzichte van andere sectoren zoals het transport of de industrie. Zo mag ook de voetafdruk van bijvoorbeeld kleding ook wel eens over de loep genomen worden."
Bron: Eigen berichtgeving
