Schauvliege laat onderzoeken of droogte landbouwramp is

Vlaams minister van Landbouw Joke Schauvliege laat onderzoeken of er sprake is van een landbouwramp door de droogte. Het Algemeen Boerensyndicaat had daarom verzocht nu steeds meer gewassen in de problemen komen. Groentetelers zijn bijvoorbeeld nu al aangewezen op beregenen. Wie geen installatie of toegang tot water heeft, ziet jonge aanplantingen wegkwijnen en lijdt opbrengstverlies in vroege teelten als spinazie en bloemkolen. Ook in de akkerbouw wordt het neerslagtekort nijpend. Binnen twee weken worden de eerste vroege aardappelen geoogst en behoudens onweersbuien wordt er op korte termijn geen regen van betekenis voorspeld. Het KMI gaat na of de huidige situatie uitzonderlijk is.

De buien van vrijdagochtend blijken van zeer tijdelijke aard en dus maakt de landbouwsector zich zorgen. In Ukkel werd van maart tot mei slechts 108 millimeter neerslag opgemeten, wat minder dan 60 procent is van een normale neerslagwaarde voor de lente. De periode van droogte begon zelfs al in juli 2016, zegt het KMI. Sindsdien waren alle maanden droger dan normaal, met uitzondering van november. Beterschap is niet in zicht: "De voorspellingen voor de volgende 14 dagen tonen een redelijk snelle terugkeer naar eerder stabiel en droog weer, onder invloed van een hogedrukgebied dat zich regelmatig in de omgeving van ons land zal ophouden", aldus het KMI. "De modellen voor de seizoenvoorspelling voorzien ook een zomer die warmer zal zijn dan normaal."

Door de aanhoudende droogte komen meer en meer landbouwteelten in de problemen. Vanwege het korte seizoen werd het opbrengstverlies het eerst duidelijk voor vlas. De plant is tot de helft korter dan normaal. Dat zie je dit jaar ook in de granen maar voor vlas is dat problematischer omdat vlasverwerkers een lange vezel willen. Van de andere akkerbouwteelten hebben de vroege aardappelen al het meeste last gehad van de droogte. Een reportage in het VRT-journaal toonde dat groenten zoals bloemkolen dankzij beregening kunnen doorgroeien, maar dat is enkel haalbaar voor gewassen met een hoog saldo per hectare.

In diezelfde reportage maakte Karolien Cools, akkerbouwconsulent bij Boerenbond, de balans op: “Dreigend opbrengstverlies is er voor bijna oogstrijpe groenten zoals spinazie en bloemkolen die niet beregend kunnen worden en voor vroege aardappelen. Voor vlas komt neerslag al te laat.” Specifiek in de groenteteelt is de opstart van jong plantgoed een uitdaging want na het planten was het vaak droog en tegelijk erg warm. Ook voor witlooftelers is de seizoenstart problematisch. Het vakblad Proeftuinnieuws meldt een slechte of minstens heterogene opkomst op veel percelen omdat er na zaai te weinig neerslag viel voor kieming. Een aantal boeren moeten de moeilijke beslissing nemen om al dan niet te herzaaien.

Terwijl Boerenbond het woord ‘ramp’ niet in de mond nam – het seizoen is nog lang voor de meeste teelten – liet het Algemeen Boerensyndicaat weten dat zij zich tot minister Joke Schauvliege richten met de vraag voor een erkenning als landbouwramp. Hoewel het te vroeg is om de verliezen exact te ramen, benadrukt ABS dat er in een aantal teelten reeds onherstelbare schade is aangericht. Naast spinazie, vlas en vroege aardappelen ondervinden ook percelen aardappelpootgoed, knolselder en grasland veel hinder van de droogte. Bij (groente)telers die niet kunnen beregenen, zijn de problemen het grootst.

Omdat er niet meteen regen van betekenis in het verschiet ligt, besloot het boerensyndicaat om aan de alarmbel te trekken. Minister Joke Schauvliege laat onderzoeken of de boeren steun kunnen krijgen van het landbouwrampenfonds. Daarvoor mag het fenomeen niet meer dan één keer om de 20 jaar voorkomen en dient er een totale schade te zijn van meer dan 1,24 miljoen euro. Het KMI gaat alvast na of aan de voorwaarde van een uitzonderlijk weersfenomeen voldaan is. 2017 dreigt op weerkundig vlak een jaar van extremen en landbouwrampen te worden want amper een maand geleden oordeelde het KMI dat de late en bijzonder strenge lentenachtvorst eind april uitzonderlijk was.