Rusland en Oekraïne denken opnieuw aan graankartel

Rusland en Oekraïne gaan weer praten over de vorming van een graankartel, schrijft Boerderij. De landbouwministers van beide landen komen op 12 oktober bij elkaar om het te hebben over samenwerking in de graanexport. Volgens het Franse marktbureau Agritel willen beide landen hun positie op de wereldmarkt voor tarwe en maïs versterken.

De wereldmarkt voor graan wordt beheerst door de Verenigde Staten. Bij maïs varieert het aandeel van de VS in de wereldhandel tussen 35 en 55 procent. De VS voorziet jaarlijks zo'n 20 tot 30 procent van de wereldmarkt van tarwe. Bij sojabonen is dat 30 tot 45 procent. Rusland en Oekraïne nemen samen rond de 15 procent van de tarwe-export voor hun rekening. Hun marktaandeel op de wereldmarkt voor maïs varieert sterk per jaar, van 5 tot bijna 20 procent. 

In 2009 maakten Rusland, Oekraïne en Kazachstan voor het eerst plannen bekend voor een gezamenlijke pool voor de graanexport. Er was veel verzet vanuit de particuliere handel in die landen. Ook de VS en de EU kunnen de plannen niet waarderen. In 2009 dreigde de VS dat het de toetreding van Rusland tot de wereldhandelsorganisatie WTO zou blokkeren als het kartel wordt gevormd. De EU was zinnens om Oekraine, dat toen al lid was van de WTO, voor een WTO-panel te slepen. Maar toen de landen in 2010 een misoogst hadden door droogte, zijn de plannen in de koelkast gezet.

Het is niet duidelijk of Kazachstan zich bij de nieuwe plannen van Rusland en Oekraïne aansluit. Als dat wel gebeurt, dan overtreft het graankartel rond de Zwarte Zee de VS als grootste exporteur van tarwe. Maar Rusland werd vorige maand lid van de WTO. De regels van de wereldhandelsorganisatie verbieden kartelvorming.