Private landeigenaars beperken natuurbeheer vaak tot minimum
Vlaanderen telt zowat 100.000 hectare effectief beheerde natuur. Die is vooral in handen van de overheden, zoals het Agentschap voor Natuur en Bos, en terreinbeherende verenigingen, zoals Natuurpunt. Maar onze natuur kent ook veel private eigenaars. De beheerplannen voor deze gronden kennen echter weinig ambitie, meldt nieuwssite Apache. Onder meer het fiscale plaatje zou hier een rol spelen.
Vier types natuurbeheer
Voor ruim 5.500 hectare in privaat bezit is de voorbije jaren een natuurbeheerplan goedgekeurd. Dat blijkt uit cijfers die Apache verzamelde bij ANB. Natuurbeheerplannen kennen vier verschillende ambitieniveaus. Natuurbeheerplannen type 1 doen niet meer dan achteruitgang vermijden. Daar kiest men voor een stand still van de zone. Bij type 2 en 3 worden zwaardere kwaliteitsdoelen opgesteld. Bij type 4, de hoogste ambitie, wordt het domein omgevormd tot een volwaardig natuurreservaat.
Wat blijkt? Voor het gros van de private gronden streeft men slechts tot ambitieniveau 1. Dat vraagt een minimum aan moeite en investeringen. Sommige eigenaars beperken hun beheerkosten verder door hun natuurgebied ‘aan het werk’ te zetten met de productie van brandhout, landbouw en jacht.
Op maat van terreinbeherende verenigingen
Directeur Valérie Vandenabeele vindt dat de huidige subsidieregelingen vooral op maat zijn gemaakt voor terreinbeherende verenigingen zoals Natuurpunt. Die kunnen namelijk rekenen op vrijwilligers om grote domeinen aan lage kost te onderhouden. Private eigenaars komen met de huidige beheersubsidies niet uit de kosten.
Vlaams parlementslid Bart Van Hulle (Open Vld), zelf zevende generatie boomkweker, ondersteunt die kritiek. De beheersubsidies moeten volgens hem hoger. Aankoopsubsidies kunnen in ruil worden afgebouwd. “Met dezelfde pot geld kunnen we veel meer resultaten behalen. Natuurpunt kan een terrein beheren aan een bepaalde kostprijs dankzij zijn vrijwilligers, maar voor die prijs kan een privépersoon dat nooit doen. We moeten een gelijk speelveld creëren voor alle actoren”, zegt hij.
Vandenabeele merkt op dat private eigenaars meer kijken met een ondernemersdoel naar het platteland. “De vraag is ook of het verantwoord is om al dat geld in te zetten voor natuurverenigingen, terwijl er mogelijkheden zijn om er economisch rendement uit te halen”, zegt ze.
Maatschappelijke rol van private eigenaar
Vlaams parlementslid Chris Steenwegen (Groen) ziet het anders. Hij vraagt zich af waarom een private eigenaar de beheerkosten die niet worden gedekt door subsidies (zo’n 30 procent) niet zelf zou kunnen compenseren. “Als een private eigenaar een maatschappelijke rol wil vervullen, waarom zou hij daar geen mensen rond zich voor verzamelen?”, vraagt hij zich af. “Wildbeheereenheden doen ook aan biotoopverbetering met vrijwilligerswerk.”
“Je kan je als private eigenaar niet gaan isoleren op je eigendom maar wel verwachten dat de overheid moet betalen”, zegt hij. "Als beheer alleen maar kan wanneer de overheid voldoende vergoedt om betaalde krachten in te huren of er zelf voor betaald te worden, dan zou de overheid het beter zelf doen.”
Lees het volledige artikel op apache.be.
In samenwerking met: Apache
