Primeur in Proven: dubbel zo grote uien met fertigatiesysteem
Fertigatie is een combinatie van irrigatie en fertilisatie. Door middel van druppelslangen in de bodem wordt zowel water als voedingstoffen of bodemverbeteraars naar het gewas gebracht. Fertigatie wordt in Vlaanderen al toegepast in de glastuinbouw maar sinds kort ook in de akkerbouw. Zo werd er begin mei voor de eerste keer fertigatie gebruikt op een uienperceel in Proven.
In samenwerking met de Arvestamerken Sanac en Hortiplan startte familie Verhaeghe in mei een proefproject op met fertigatie op een deel van hun uienperceel. Vier maanden later is het verschil tussen de gefertigeerde percelen en de niet-gefertigeerde percelen al zeer goed zichtbaar. De uien die wekelijks ondersteund worden via het fertigatiesysteem in de bodem zijn opmerkelijk groter en hebben een groter en gezonder loof. Ook blijken ze minder last te hebben van de insecten. “Eén van de voordelen van fertigatie is dat je gefaseerd en zeer precies voedingstoffen kan geven via het water op het moment dat het gewas het nodig heeft”, legt Daan Rooms van Sanac uit. “Zo hebben uien in de eerste fase stikstof nodig en later kalium. In het perceel waar niet aan fertigatie werd gedaan, gebeurde de bemesting één keer, voor er gezaaid werd. Onder meer de kans op uitspoeling is hierdoor veel groter.”
Haspel versus druppelslang
Daarnaast wordt ook geïrrigeerd via de bodem en niet via een haspel die water aan de gewassen van bovenaf geeft. “Water geven aan uien via een haspel is minder efficiënt omdat water enerzijds sneller verdampt en anderzijds ook het niet-steriele water via het loof, de uirokken binnensijpelt. Dat water is niet goed voor de bewaring van de ui”, duidt Geert Verhiest, uispecialist van Sanac. “Droogtestress wordt hierbij ook uitgesloten aangezien het vochtniveau zeer gemakkelijk te controleren is.”
In vergelijking met een haspel wordt met een fertigatiesysteem voor de helft minder water gebruikt. Als de druppelslang in de grond tegen het gewas aanligt, dan krijgen de gewassen per meter 1,25 liter water per uur. “De kraan staat uiteraard niet heel de dag aan. Naar gelang de neerslag kan het fertigatiesysteem om de twee of drie dagen in werking gezet worden voor twee uur”, aldus Rooms.
Kostenplaatje
Het uienperceel van de familie Verhaeghe licht niet vlakbij de waterput waaruit het water wordt gepompt. Om toch water te voorzien moeten er buizen worden aangelegd vanaf het fertigatiesysteem tot aan het perceel. Dit buizensysteem gaat vijf tot zes jaar mee en is hetzelfde systeem zoals gebruikt wordt bij een haspel. De druppelslangen daarentegen gaan maar één jaar mee en moeten dus telkens opnieuw aangelegd worden. “De meest efficiënte manier om de slangen te plaatsen, is tijdens het zaaien omdat de druppelgaatjes dan op exact de correcte plaats liggen als de zaadjes”, zegt Rooms. “Maar erna of ervoor aanleggen lukt ook als er gewerkt wordt met een GPS-systeem.”
Het kostenplaatje van het fertigatiesysteem is zo’n 2.000 euro per hectare, maar de opbrengst van de teelt kan tot de helft hoger liggen. “Fertigeren kan je zien als een verzekering,” duidt Verhiest, “een verzekering op een goede oogst met meer opbrengst.”
Fertigatie in Vlaanderen
Naast uien kan een fertigatiesysteem ook gebruikt worden op een aardappelveld. “Gelijklopend met het uienperceel in België, hebben we ook nog een aardappelperceel in Nederland waar we fertigeren”, zegt Kris Moerman, directeur van Arvesta. “Met de resultaten van beide projecten kunnen we verdere stappen zetten naar een verdere bekendmaking en uitrol van fertigatiein de landbouwsector .”
Uitgespit - Druppelirrigatie
VILT TeeVeeBron: Eigen berichtgeving
