Overblufte boeren voelen zich “bekocht” na gesprek met Demir

Jan Bevers, melkveehouder en loonwerker uit Loenhout, was één van de honderden boeren die dinsdag met tractoren de haven van Antwerpen blokkeerden. Het was een spontane actie die tot stand gekomen was via whatsappgroepjes. “Na de protestacties van vorige week was er een appgroep ontstaan van zo’n 20 boeren uit de verschillende provincies”, vertelt Bevers, één van de vertegenwoordigers uit de Kempen.

Met de protestactie wilden de jonge boeren de druk op de onderhandelingen tussen de overheid en de landbouworganisaties opvoeren. “In de hoop dat Boerenbond en ABS zoveel mogelijk uit deze onderhandelingen kunnen halen”, verklaart Bevers, die tegelijk ook zijn bedenkingen heeft bij de agenda van Boerenbond. “Boerenbond komt niet alleen op voor de belangen van de boeren, maar heeft ook zakenbelangen. In hoeverre botsen deze?” Zijn twijfel voor de traditionele belangenorganisatie bracht hem vorig jaar bij Farmers Defence Force (FDF) Belgium.

Mede door zijn betrokkenheid bij FDF schoof Bevers niet aan bij het gesprek bij Demir. Uiteindelijk selecteerden de hoofdorganisatoren een aantal boeren om vervolgens met zeven mensen het gesprek aan te gaan met Demir. Aanvankelijk wilde Demir de boeren naar Brussel hebben, maar deze weigerden hun post in de haven te verlaten waarna de minister zelf naar Antwerpen afzakte. “Ongetwijfeld uit opdracht van N-VA om de blokkade bij de haven op te heffen”, aldus Bevers.

Om hun ontgoocheling en frustratie te kanaliseren stelden de boeren een brief op, die nu massaal wordt gedeeld in whatsappgroepen. De brief begint met de hartelijke ontvangst door Demir waarin zij iedereen zoent. “Iedereen voelde dat er luisterbereidheid was. Demir luisterde, noteerde knelpunten en verduidelijkte sommige vragen.”

In interviews na de vergadering vertelde minister Demir aan journalisten dat ze nieuwe elementen gehoord had die ze zeker mee zou nemen in de gesprekken met de landbouworganisaties. “Hiermee stak ze eigenlijk de middelvinger op naar de landbouworganisaties. Want ze wekte de indruk op dat zij wel naar de boeren luistert, en de landbouworganisaties niet", klinkt het.

Opzetten tegen Boerenbond

Ook tijdens de vergadering zou minister Demir Boerenbond hebben weggezet als kwade genius. “Groot was onze ontsteltenis toen we het gevoel kregen dat we door onze eigen sectororganisaties in het ootje genomen waren", luidt de brief. "Door de antwoorden op onze stikstofvragen van minister Demir dachten we dat het stikstofdecreet helemaal niet slecht was. Wij boeren hebben wel een toekomst, dachten we. Hoe kan dat, waarom weten wij dat niet? Waarom worden ons andere zaken verteld dan wat het werkelijk blijkt te zijn?”

“De boeren zijn overbluft door de minister en haar medewerkers en waren op dat moment niet in staat om haar repliek te dienen”, vertelt Bevers. Zo zou Demir in het gesprek onder andere hebben toegezegd om te onderzoeken of het verhogen van de leeftijdsgrens voor het verkrijgen van extra subsidie een mogelijkheid is. “Dat behoort helemaal niet tot haar takenpakket, maar dat hebben wij op zo’n moment niet paraat”, klinkt het.

"Ik zie een terugkerende tactiek bij Demir", zegt Bevers, die zelf niet bij het gesprek aanwezig was dinsdag maar wel eerder tweemaal aan tafel zat met minister Demir. “Ze klopt je op de schouders, zegt dat jij er niets aan kunt doen en dat alles aan Boerenbond of cd&v ligt en ze belooft dat ze gaat kijken wat ze voor je kan doen. Dan ben je feitelijk uitgepraat, maar na twee keer weet je wel dat het loze beloftes zijn”, aldus de 43-jarige boer-loonwerker die geleerd heeft dat het niet loont om met minister Demir in gesprek te gaan. “Ze zegt te luisteren, maar ze stuurt je met een kluitje het riet in.”

Misleid, misbruikt en verraden

Terugkijkend op het gesprek voelen de boeren zich "misleid, misbruikt en verraden" door minister Demir. “Het was duidelijk niet haar bedoeling om oprecht te zijn of te luisteren. De haven moest gewoon zo snel mogelijk vrijgegeven worden en de boeren moesten gesust worden”, klinkt het anoniem. Maar de minister is maar ten dele geslaagd in haar voornemen, stellen de boeren. "De blokkade werd dan wel stopgezet, maar de actiebereidheid is gebleven."

“Beste landbouwers, wij rechten onze rug”, gaat de brief verder. “We gaan opnieuw met verenigde krachten vechten, dat is de enige manier om te overleven en een toekomst voor ons en onze kinderen te vrijwaren. Deze poging om ons uit mekaar te spelen is alvast mislukt en we zijn zeer op onze hoede als er opnieuw een overleg toegestaan wordt. De boeren die gisteren bij Demir aanwezig waren hechten nog altijd meer geloof aan hun sectororganisaties dan aan kabinetten met een dubbele agenda. Zoals eerder gemeld zijn we bereid om langere marathonacties te doen als we niet serieus genomen worden door de politiek. De actie van kabinet Demir heeft gisteren alleszins niet gezorgd voor minder bereidwilligheid, integendeel.”

Dossiervreter meenemen

Voor een volgend overleg hebben de jonge landbouwers alvast een wijze les geleerd. “In dit soort gesprekken moet je mensen met grondige dossierkennis meenemen die gewend zijn om dit soort gesprekken te voeren”, aldus Bevers die beaamt dat dit soort vaardigheden meer bij de traditionele landbouworganisaties aanwezig zijn. Desalniettemin houden Bevers en de whatsappactiegroep stand bij hun eis om betrokken te worden bij de onderhandelingen met de Vlaamse regering. Zo ver is het nog niet, maar inmiddels zijn ze wel al op gesprek geweest bij viceminister-president Gwendolyn Rutten (Open VLD) en staat een afspraak met minister van Landbouw Jo Brouns (CD&V) vrijdag in hun agenda.

“In deze gesprekken heeft Rutten gezegd dat er aan het stikstofdecreet niets meer gedaan kan worden”, vertelt Bevers die daarom zeker niet uitsluit dat er de komende weken nieuwe demonstraties gepland worden tegen het stikstofdecreet. “Maar de komende weken protesteren ligt in mijn geval wel iets moeilijker omdat het drukke mestseizoen begonnen is.”