Open Vld schuift 10 actiepunten naar voor als uitweg uit varkenscrisis
nieuwsNa Boerenbond komt nu ook Open Vld met een actieplan voor de varkenssector. Het plan bevat acties voor de korte en lange termijn en werd goedgekeurd door het voltallige partijbureau. “Onze politici op alle niveaus zullen hun schouders zetten onder de uitvoering ervan”, zegt Europees parlementslid Hilde Vautmans.
Sector van 1 miljard
Open Vld beseft dat de varkenssector in Vlaanderen tegen een ongeziene crisis aankijkt. “Elke week worden er substantiële verliezen geslikt en faillissementen zijn onvermijdbaar. Heel wat boeren overwegen om te stoppen omdat ze hun bedrijven economisch niet meer leefbaar kunnen houden. De bankrekening en het mentaal welzijn kleuren dieprood”, concludeert de partij na verschillende gesprekken met varkenshouders.
De oorzaken van de diepsnijdende crisis in de varkenshouderij zijn volgens Open Vld bekend: de stijgende voeder- en energieprijzen, de aanhoudend lage prijzen voor varkens en varkensvlees door een overaanbod op de Europese markt, de uitbraak van de Afrikaanse varkenspest, het gebrek aan meerwaardecreatie door de Belgische agrovoedingsketen en de grote uitdagingen op vlak verduurzaming en de eraan gekoppelde rechtsonzekerheid.
Nochtans is de sector volgens Open Vld economisch belangrijk. “De varkenssector is een sector van één miljard”, klinkt het. Vlaanderen telt 3.737 landbouwbedrijven waar varkens worden gehouden, waarvan er 2.106 volledig gespecialiseerd zijn in varkenshouderij. Gemiddeld telt een bedrijven 1.563 varkens, goed voor in totaal 5,8 miljoen varkens in Vlaanderen. “De sector is sterk gericht op export en dat vertaalt zich in een belangrijke productiewaarde van 1,35 miljard euro, evenals een buitenlandse handel van varkensproducten die 1,37 miljard bedraagt, waarvan 1,31 miljard uitvoer. Onze varkenssector bezorgt ons met anderen woorden jaarlijks een positief handelssaldo van méér dan één miljard.”
Liberale krachten bundelen
Om de crisis aan te pakken slaan EU-parlementslid Vautmans, Vlaams parlementslid Bart Van Hulle en federaal kamerlid Robby Decaluwé de handen in elkaar om de liberale krachten te bundelen en de belangen van de varkenssector op alle politieke niveaus uit te dragen. “Wij vinden dat de veeteelt een toekomst moet hebben in Vlaanderen”, steunt ook Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert het plan. “De sector moet mee evolueren en moderniseren, maar tegelijkertijd willen we ook rechtszekerheid en perspectief bieden aan deze zelfstandigen.”
Het actieplan van Open Vld omvat de volgende 10 actiepunten:
Uitbouw van de brancheorganisatie Pork.be
Aandringen op tijdelijke crisissteunmaatregelen bij Europa
Erkenning sector in crisis verlengen op federaal niveau
Creatie van meerwaarde en schaalverandering
Heropening van de Chinese markt en versterking van onze exportpositie
Ruimte om te innoveren en te experimenteren
Werk maken van administratieve vereenvoudiging, digitalisering en constructieve handhaving
Markttransparantie en risicobeheersing
Slimme warme sanering waar nodig
Rechtszekerheid voor de sector
Sector in crisis en liquiditeitsproblemen
Een belangrijk punt volgens Open Vld is de erkenning als sector in crisis. “Die erkenning loopt in maart af. We zijn nu al in overleg met federaal landbouwminister David Clarinval (MR) om die erkenning te verlengen. Dat is absoluut belangrijk”, zegt Vautmans. Daarnaast heeft de partij premier Alexander Decroo en minister van Buitelandse Zaken Sophie Wilmès (MR) gevraagd om de diplomatieke druk voor de heropening van de Chinese markt op te voeren.
Liquiditeitsproblemen waar de varkenshouders mee kampen, zouden kunnen komen van Europa, maar dat houdt voorlopig de boot af. “Ook hier zullen we blijven aandringen bij de Europese Commissie om haar inzichten te wijzigen en rekening te houden met de uitzonderlijke omstandigheden die de varkenssector treffen. Tijdelijke crisissteunmaatregelen en een gecoördineerde aanpak van de crisis in de varkenshouderij zijn absoluut nodig”, luidt het.
Slimme warme sanering en ruimte om te experimenteren
Er moet ook gezocht worden naar meerwaardecreatie en schaalverandering. “Vandaag is de sector onvoldoende gedifferentieerd. Dat is een zwak punt”, meent Open Vld. “Tegelijk worden varkenshouders geconfronteerd met een aantal concurrentiële nadelen, zoals de groeiende loonkloof met de buurlanden.” Volgens het actieplan moet er daarom gezocht worden naar alternatieve verdienmodellen, niet alleen door de varkenshouders, maar ook door de vleesverwerkers.
“Meer varkens in grote stallen, meer van hetzelfde is een slecht idee, waarvoor noch economisch, noch ecologisch, noch maatschappelijk een draagvlak is”, aldus Open Vld. Er moeten meer businessmodellen op maat komen. “Wij sluiten daarbij niets uit: meer specialisatie, meer differentiatie, meer hoogkwalitatieve nicheproducten, meer korte keten of meer samenwerkingsverbanden, meer schaalverkleining of -vergroting, enz.”.
De partij vraagt ook meer ruimte voor individuele boeren om te experimenteren. “Bedrijven moeten zo nodig, naar Nederlands voorbeeld, vrijstellingen kunnen krijgen van geldende beperkingen of regels om innoverende stalconcepten of technologieën uit te testen. Tegelijk moet dan het recht om te mislukken ingecalculeerd worden. Boeren die zich eraan wagen, mogen niet gestraft worden als de resultaten niet zijn zoals verhoopt en gedwongen worden om hun investeren te vermijden”, staat te lezen in het actieplan.
Een warme sanering moet kunnen, maar dan moet dit wel een slimme warme sanering zijn. “Wij zijn geen voorstander van een arbitrair opgelegde inkrimping van de varkensstapel. Het moet een sanering worden op middellange termijn die complementair is aan de ondersteuning van onze varkenshouderij”, stelt Open Vld. “Varkenshouders bij wie het water tot ver boven de lippen staat en die geen perspectief krijgen om hun bedrijven in te passen in de verduurzamingsmaatregelen rond stikstof, mest en dergelijke, moeten de kans krijgen om uit het beroep te stappen, maar mits een correcte vergoeding.”
Rechtszeker kader
De liberale partij wijst erop dat de economische crisis wordt versterkt door een aantal ingrijpende maatregelen die onze regeringen zullen moeten nemen op het vlak van omgeving en klimaat. “De sector houdt zijn adem in voor het definitieve stikstofkader, maar vreest dat het leed hiermee niet geleden is. Er dienen zich immers nog andere zaken aan, zoals het nieuwe Mestactieplan, de waterkwaliteit, het geurkader, het fijn stof, verstrengde dierenwelzijnsnormen, enz.”
Volgens Open Vld kan een sector die permanent één of meerdere zwaarden van Damocles boven het hoofd heeft hangen, geen perspectief hebben en kunnen er onmogelijk strategische economische beslissingen genomen worden, noch op korte, noch op lange termijn. Vanuit Open Vld pleiten we daarom dat de varkenssector een globaal en rechtszeker kader krijgt.”
Over partijgrenzen heen
“Landbouwers zijn meer dan ooit ondernemers. Daarom zetten we in op groei, innovatie en economische, ecologische en sociale verduurzaming. Als liberalen is het onze plicht om dit ondernemerschap aan te moedigen, te ondersteunen én te garanderen. In onze partij staan de neuzen in dezelfde richting; nu is het tijd dat we ook over de partijgrenzen en politieke niveaus heen werken aan concrete oplossingen. Ik neem ons actieplan ook mee naar de Europese landbouwcommissie, waar we in debat gaan over deze crisis. Vlaams, federaal en Europees is het tijd om woorden om te zetten in daden”, besluit Hilde Vautmans.
Ook Bart Van Hulle vindt dat het tijd is voor actie. "Het is onze taak als volksvertegenwoordigers hen te ondersteunen en voor hun belangen te vechten. Dit hebben we voor onze varkenssector in het verleden te vaak nagelaten om te doen. Het is een mooie stiel, maar als deze crisis nog lang blijft aanslepen dreigt ze ten onder te gaan. Als Open Vld pleiten we voor ondernemerschap en willen we vooral ook jonge boeren te kans geven om te boeren. Dit actieplan is een belangrijke eerste stap om dat te kunnen realiseren. Het is nu of nooit voor onze varkenssector."
Bron: Eigen berichtgeving
