OESO: Milieu-impact van landbouw daalt, maar uitdagingen blijven groot
nieuwsDe Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling OESO stelt vast dat in 2023 de impact van landbouw op het milieu verder in de goede richting is gegaan en dat ondanks de groei van de productie. Een stimulerend beleid en de implementatie van goede praktijken spelen een belangrijke rol in het duurzamer worden van de landbouwproductie. “Toch blijven er nog steeds uitdagingen”, stelt OESO.
Beleid en landbouwpraktijken
De OESO is een internationale organisatie waarin 38 landen samenwerken om sociaal en economisch beleid te bespreken, te bestuderen en te coördineren. In een rapport over milieuduurzaamheid in de landbouw stelt de OESO vast dat de productie van landbouw de afgelopen jaren continu is gestegen, maar dat er “bemoedigende tekenen” zijn dat de landbouwsector in de OESO-landen in staat is om de milieuproblemen beter aan te pakken als er passend beleid wordt gevoerd.
Volgens het rapport hebben boeren in veel OESO-landen veranderingen doorgevoerd in hun beheer waardoor er minder inputs van gewasbeschermingsmiddelen, water en energie nodig zijn per eenheid land. Het gaat dan bijvoorbeeld om milieuvriendelijkere praktijken, zoals niet-kerende grondbewerking, verbeterde mestopslag en het toedienen van nutriënten op basis van bodemanalyses. Ondanks die verbeteringen wijst de OESO er wel op dat het werk niet af is. “Er blijven uitdagingen, zoals het beperken van de gevolgen voor de biodiversiteit, voldoende watervoorraden en een goede bodemgezondheid.”
Broeikasgasuitstoot
Ook op vlak van broeikasgasuitstoot ziet de OESO dat de landbouwproductie sinds de jaren ’90 vijf keer meer is toegenomen dan de broeikasgasemissie. Dat is vooral te danken aan innovaties die het mogelijk hebben gemaakt om met dezelfde hoeveelheid landbouwinputs meer te produceren, zoals verbeterde rassen of een beter beheer van meststoffen. Toch is de uitstoot van broeikasgassen niet in elk land gedaald. Vooral in Turkije, maar ook in Estland, Letland, Hongarije, Mexico, Ierland, Colombia en Luxemburg is de uitstoot de afgelopen 15 jaar nog meer toegenomen dat het OESO-gemiddelde van +3,8 procent. In België is de uitstoot sinds 2005 nauwelijks gedaald (-0,18%). Ons land valt daarmee net buiten de top tien van landen die het best presteren.
Ondanks die teruggelopen broeikasgasemissie-intensiteit van de landbouwproductie, zijn er volgens de internationale organisatie toch meer inspanningen nodig om de emissies van de sector effectief te verminderen. Dat moet op twee vlakken gebeuren, meent de OESO. Zo moeten er grotere inspanningen komen om de uitstoot op landbouwbedrijven te verminderen door efficiëntere praktijken en nieuwe technologieën. Anderzijds moet ook werk gemaakt worden van minder indirecte uitstoot die het gevolg is van veranderingen in landgebruik. Voorbeelden die het rapport aanhaalt, zijn onder meer een betere bescherming van natuur, herstel van ecosystemen en meer koolstof in de bodem opslaan.
Landbouwsubsidies
De organisatie stelt vast dat het landbouwbeleid in veel OESO-landen de afgelopen decennia is geëvolueerd. Zo is de overheidssteun voor landbouwers steeds meer losgekoppeld van de productie en wordt de steun meer gebruikt om duurzamere landbouwpraktijken aan te moedigen. “Toch blijven deze hervormingen ter discussie staan en zijn ze nog niet overal doorgevoerd”, klinkt de kritiek van de OESO.
Ze stelt ook vast dat overheidsinvesteringen in landbouwonderzoek en -ontwikkeling, die essentieel zijn voor het stimuleren van duurzamere productiepraktijken, zijn gedaald. Het aandeel steun voor onderzoek en ontwikkeling in verhouding tot de totale steun aan de landbouwsector is gedaald van 16 procent in het begin van de jaren 2000 naar 12,5 procent in de periode 2020-2022. In november vorig jaar waarschuwde de OESO er al voor dat de wereldwijde steun aan landbouw nog nooit zo hoog was. In de periode 2020-2022 gaven overheden wereldwijd een recordbedrag van 851 miljoen dollar uit aan de agrovoedingssector.
Uitdagingen
Ondanks die positieve vaststellingen op vlak van milieuprestaties van de landbouw, blijven er volgens de OESO nog steeds grote uitdagingen. “Stikstofoverschotten blijven toenemen in verschillende OESO-landen terwijl de vogelpopulaties op landbouwgrond, een indicator van biodiversiteit, afnemen. Ook de bijdrage van de landbouw aan zoetwatergebruik en -vervuiling is nog steeds hoog in vergelijking met andere sectoren”, klinkt het. De OESO meent dat samenwerking tussen boeren, beleidsmakers en andere actoren in de agrovoedingsketen noodzakelijk is om deze uitdagingen aan te pakken.
Bron: Eigen berichtgeving
