OCMW Gent verkoopt voor 1 miljoen euro landbouwgrond voor natuurrealisatie
Het Gentse stadsbestuur heeft de verkoop goedgekeurd van ongeveer 15 hectare landbouwgrond in Tielt. Deze gronden waren in het bezit van OCMW Gent en worden verkocht voor zo’n 1.024.000 euro aan de Vlaamse Landmaatschappij. VLM zal op haar beurt de gronden ruilen met het oog op natuurrealisatie.
Opvallend genoeg besliste het stadsbestuur in 2021 om een stop in te voeren op de verkoop van landbouwgronden buiten Gent. Daar was commotie over ontstaan na de gegroepeerde verkoop van 72 landbouwpercelen aan Fernand Huts, sterk onder de marktconforme prijs. De commotie rond deze verkoop, die nadien nietig werd verklaard door de Raad van State, was mee de aanleiding om de verkoop van landbouwgronden te pauzeren.
Alle verkopen stopgezet, tenzij…
Het moratorium werd verlengd tot eind 2024, maar daarop gelden enkele uitzonderingen. De verkoop aan andere overheden of openbare instellingen met een maatschappelijk doel is daar één van. Dat is dus het geval bij deze gronden in Tielt. Voor de stad betekent de verkoop extra geld om onder meer te besteden aan betaalbaar wonen.
Landbouwers die interesse hadden om de Tieltse gronden te kopen, waren er echter aan voor de moeite. De gronden werden verkocht via voorkooprecht aan VLM. “Als een administratieve overheid van het Vlaamse gewest een onroerend goed wil verkopen dat in een openruimtebestemming ligt, moet ze eerst het recht van voorkoop aan VLM aanbieden”, meldt de overheidsdienst. “Met deze regelgeving wil de Vlaamse overheid vermijden dat onroerende goederen die door de overheid nog nuttig aangewend kunnen worden voor de realisatie van haar projecten, uit handen van de overheid verdwijnen.”
Ruilgrond
“De 12,54 ha die het voorwerp uitmaken van deze aankoop, liggen in herbevestigd agrarisch gebied”, meldt VLM. “De goederen, die vrij zijn van gebruik, zullen worden ingezet als ruilgrond voor inrichtingsprojecten in de ruime omgeving en blijven dus in landbouwgebruik. Mogelijke projecten in de omgeving van deze percelen zijn het landinrichtingsproject Brugse Veldzone, Rivierherstel Leie, bosuitbreidingsprojecten en Blue Deal projecten.”
Dat OCMW Gent gronden bezit in het West-Vlaamse Tielt, is overigens niet zo vreemd. Na de Franse Revolutie moesten verschillende kloosters hun grond en gebouwen afstaan aan de staat. Die bezittingen kwamen zo in handen van de OCMW’s. Ook in recentere jaren was het niet ongewoon dat grondbezitters zonder nazaten hun eigendom laten erven door de stad.
Gevolgen
De verkoop van OCMW-gronden is echter niet altijd zonder gevolgen. Doctoraatsonderzoeker Hans Vandermaelen (UGent) nam OCMW Gent als casestudy voor dit fenomeen. “Daaruit is duidelijk geworden dat in Oost-Vlaanderen 160 verschillende landbouwers meer dan tien procent van hun areaal pachten bij het OCMW van Gent. Gemiddeld gaat het zelfs over 30 procent”, achterhaalde hij. “Een eventuele verkoop van zulke OCMW-gronden beïnvloedt hoogstwaarschijnlijk ook de overige 70 procent, want uit eerder onderzoek weten we dat het verlies van zelfs een klein deel van het bedrijfsareaal tot een faillissement kan leiden. Boeren die zich gedwongen voelen om hun pachtgrond duur te kopen, dreigen anderzijds te eindigen met een moeilijk over te nemen bedrijf met een hoge schuldgraad.” Dat betekent volgens Vandermaelen dat het OCMW van Gent de facto mee beslist over de toekomst van 160 landbouwbedrijven, zo stelde hij eerder nog in VILT.
Hoewel de Tieltse gronden hun landbouwfunctie behouden, is het niet duidelijk of ze na de grondruil nog steeds door dezelfde boeren bewerkt zullen worden. Volgens Vandermaelen wordt bij gelijkaardige verkopen het effect op de lokale landbouw onderschat of genegeerd. Al hoeven de gevolgen in deze niet negatief te zijn. In sommige gevallen wordt minder vruchtbare grond geruild voor vruchtbare percelen, wat een win-win kan zijn voor landbouwers en natuurbeheerders.
Bron: Eigen berichtgeving
