"Nood aan genuanceerder debat over veehouderij en klimaat"

In aanloop naar de nieuwe klimaatconferentie (COP-26) wil Dierenartsen Zonder Grenzen beleidsmakers waarschuwen met zijn nieuwe rapport ‘Is veeteelt altijd slecht voor de planeet?’. “Er moet dringend meer nuance komen in het debat over veeteelt en klimaatverandering, anders lopen we het risico om belangrijke beslissingen te nemen op basis van onvolledig of misleidend cijfermateriaal”, klink het.

Dierenartsen Zonder Grenzen ziet dat rondtrekkende veehoudersgemeenschappen vaak genegeerd worden in de debatten over de toekomst van onze voedselvoorziening, terwijl er wereldwijd wel miljoenen mensen afhankelijk zijn van extensieve veeteelt. “Dat rondtrekkende veehouderij op één hoop gegooid wordt met de intensieve veehouderij, dat betreuren wij ten zeerste”, zegt Anthony Denayer, communicatiemedewerker bij de ngo.

'Consumptie-elite' moet eetgewoonten wijzigen

Hij wijst erop dat voedingsmiddelen van dierlijke oorsprong van levensbelang zijn voor bevolkingsgroepen met een laag inkomen, vooral op plaatsen waar het telen van gewassen moeilijk tot onmogelijk is. “Voor de rondtrekkende veehouders in de droge en bergachtige delen van de wereld is een verandering in hun voedingspatroon dan ook geen optie”, luidt het. “Veranderingen in de vlees- en melkconsumptie moeten gericht zijn op de mensen met de grootste ecologische voetafdruk. Het betreft dus de ‘consumptie-elite’, welvarende mensen in landen met hoge inkomens.”

Vandaag gaan de debatten helaas voorbij aan de manier waarop dierlijke voeding wordt geproduceerd, merkt Dierenartsen Zonder Grenzen op. De organisatie ziet dat industriële veeteelt naar voor wordt geschoven als de norm, terwijl extensieve systemen ondervertegenwoordigd zijn. Zo wijst het rapport op een aantal aannames en hiaten in de gegevens over vee en klimaat.

Verkeerde aannames en hiaten

Het internationaal klimaatpanel IPCC gebruikt bijvoorbeeld gegevens van industriële systemen om veronderstellingen te maken over dieren in extensieve systemen. Ook de beoordeling van het effect van verschillende broeikasgassen door het IPCC is omstreden, wat maakt dat koeien en auto’s niet over dezelfde kam kunnen geschoren worden. Tot slot vervangt de veestapel in extensieve systemen wilde herbivoren die zelf ook broeikasgassen uitstoten. Dit leidt volgens het rapport niet noodzakelijk tot hogere emissies dan in de natuur. Meer nog, sommige vormen van extensieve begrazing kunnen de koolstofopslag in de bodem bevorderen.

Dierenartsen Zonder Grenzen roept daarom op om de rol van extensieve veehouders in de strijd tegen de klimaatverandering te erkennen. “Duurzaam graslandbeheer, rondtrekkend grazen en strategieën die koolstofopslag bevorderen kunnen zeer praktische oplossingen zijn”, meent de ngo. “Daarbij moet nauw samengewerkt worden met de veehouders zelf, voortbouwend op hun kennis en praktijken. Daarom dringen wij erop aan dat de herders betrokken worden bij de besluitvorming over de toekomst van onze voedselvoorziening en bij de debatten over veeteelt en klimaatverandering. Het moet gedaan zijn met hen, samen met alle vormen van landbouw, te bestempelen als de grote boosdoeners in het klimaatverhaal.”