"Nieuwe WTO-ronde primeert op handelsgeschillen"

De geschillen die er bestaan tussen Europa en de VS, bijvoorbeeld over hormonenvlees, genetisch gemanipuleerd voedsel en staal, staan volgens Neyts volledig los van de WTO-gesprekken. "Als je weet dat er elke dag tussen de VS en de EU voor twee miljard dollar (92 miljard frank, 2,3 miljard euro) handel wordt gedreven, dan zijn geschillen onvermijdelijk maar niet onoverkomelijk". Europa mag de tegenstellingen niet op de spits drijven, zonder evenwel zijn gelijk zomaar op te geven, aldus Neyts.

"We zijn het erover eens dat er een nieuwe ronde moet komen, deze keer vooral ten voordele van de ontwikkelingslanden, en de contacten hierover tussen Europa en de VS verlopen vlot" zei Neyts, "al is het niet zo dat we als samenzweerders willen overkomen. Anders komt het verwijt dat de twee grootste economische blokken de wereldhandel naar hun hand willen zetten".

Europa en VS trekken elk met een eigen verlanglijstje van agendapunten naar de WTO-ministerconferentie in november in Doha (Qatar). Aangezien het in Doha onvermijdelijk zal gaan over de afbouw van de Europese landbouwsteun, wil Europa graag een aantal "nieuwe domeinen" aan de WTO-agenda toevoegen waarop tegenprestaties kunnen worden afgedwongen. Zo zou Europa graag binnen de WTO regels afspreken voor investeringen, concurrentiebeleid en leefmilieu. Leefmilieu is voor Europa een "halszaak", aldus Neyts.

Milieuregels kunnen overigens worden ingeroepen om een deel van de Europese steun aan de landbouw te verantwoorden. De staatssecretaris haalde in dat verband een observatie van Zoelick aan, die stelde dat er in de Verenigde Staten minder druk is vanwege NGO's en de publieke opinie om te komen tot een verzameling wereldwijd geldige milieuregels en -wetten. Hetzelfde kan volgens Zoelick worden gerealiseerd door uitspraken van de WTO-geschillencommissies (jurisprudentie), zoals bijvoorbeeld al gebeurde inzake asbest en 'dolfijnvriendelijke' tonijn. Dat zou betekenen dat er tussen Europa en de VS vooral een verschil in "legislatieve cultuur" is.

De VS zijn dan ook voorstander van een "magere" agenda, die vooral over het wegwerken van handelsbelemmeringen gaat. "De Amerikanen zijn niet gekant tegen de Europese agendapunten, ze zijn gewoon geen vragende partij", zei Neyts. "Al werkt bijvoorbeeld het veto van (Europeese commissaris voor concurrentiebeleid, nvdr) Monti tegen de fusie van General Electric en Honeywell in twee richtingen. Sommige congresleden keren zich af van Europa, terwijl andere de noodzaak van wereldwijde concurrentieregels beginnen inzien".

Tot slot stelde Neyts dat het Amerikaanse congres momenteel aan het uitzoeken is voor welke onderwerpen het de VS-onderhandelaars Trade Promotion Authority (TPA) wil geven. Dat betekent dat het congres handelsakkoorden die over die onderwerpen worden afgesloten niet meer kan ammenderen (wat vroeger "fast track" werd genoemd, nvdr). De Europese vrees dat Amerikaanse onderhandelaars zonder TPA naderhand door het congres zullen worden teruggefloten, zoals bijvoorbeeld bij het Kyoto-protocol gebeurde, is volgens Neyts niet helemaal terecht. "Blijkbaar is het niet echt noodzakelijk dat de regering nog voor de start van Doha van het congres een TPA-mandaat krijgt. Dat kan ook later nog worden geregeld".

Om uit te zoeken hoe in het Congres tegen de WTO-ronde wordt aangekeken, ontmoet Neyts vanmiddag een aantal vertegenwoordigers van lobbygroepen alsook voormalig minister van buitenlandse zaken Madeleine Albright, die nu voorzitter is van de raad van bestuur van de Democratische partij.