Natuurvereniging bij Kalmthoutse Heide wil pro’s en contra’s rond erkenning nationaal park onderzoeken
nieuwsGroenRand, een natuurvereniging uit de Noorderkempen, roept de toekomstige Vlaamse regering op om de tweede oproep omtrent de erkenning van nationale parken uit te stellen met twee tot drie jaar. De vereniging wil voldoende tijd om een onafhankelijk onderzoek te voeren naar argumenten die voor- en tegenstanders aandragen over de Kalmthoutse Heide als eventueel toekomstig nationaal park.
Vorige zomer hebben de betrokken gemeentebesturen en de provincie Antwerpen zich net voor de valreep teruggetrokken uit de kandidaatstelling om van het grenspark Kalmthoutse Heide een nationaal park te maken. Net zoals andere regio's, heeft de procedure voor de erkenning van een nationaal park er veel voeten in de aarde gehad. Er was veel onzekerheid over de gevolgen van de parkstatus omdat het parkendecreet, het wettelijk kader rond Vlaamse parken, nog niet gestemd was. Zo rezen er veel vragen over de mogelijke impact op de landbouw. “Men zegt nu wel dat het park niet ten koste gaat van de landbouw en dat alles op vrijwillige basis geschiedt, maar het recente verleden heeft aangewezen dat er weinig zekerheden zijn. Wie weet wat de toekomst brengt”, vertelde May Aernouts, schepen van Landbouw in Wuustwezel toen. Daarnaast maakten sommige gemeentebesturen zich zorgen over de autonomie van natuurbeheer op hun gebied, en was er weerstand van private landeigenaren.

Uiteindelijk werd niet genoeg draagvlak gevonden tussen alle partners en werd besloten om de kandidatuur uit te stellen. "Ook al heeft de Vlaamse regering nog niets gecommuniceerd, is het aannemelijk en logisch dat de regering in de volgende legislatuurperiode een nieuwe oproep voor Vlaamse parken zal lanceren”, klinkt het bij GroenRand. Maar volgens de natuurvereniging is een open dialoog met alle partners over deze twee kandidatuurstelling momenteel onmogelijk omdat er een te grote gepolariseerde sfeer is.
Incorrecte presentatie
“Belangengroepen hebben in de media hun argumenten en tegenargumenten benadrukt met slogans, terwijl de juistheid van de inhoud zelden werd gecontroleerd”, stelt de natuurvereniging. “Feiten zijn verdraaid en argumenten uit andere dossiers zoals het stikstofdossier, zijn onterecht gebruikt.” GroenRand zegt de bezorgdheden te erkennen van de landbouwers. “Het stikstofbeleid, het mestactieplan en de natuurherstelwet hebben een aanzienlijke impact op hen. Zo heeft de uitbreiding van twee kilometer extra Natura 2000-gebied rond de heide, vastgelegd in het stikstofdecreet, veel emoties opgewekt maar dit staat los van de ontwikkeling van het nationaal park”, aldus GroenRand die zich afvraagt of de complexiteit van het stikstofdossier wel algemeen begrepen wordt. “Hoewel het voor velen moeilijk kan zijn om het correct te interpreteren, mag dit de oprichting van een nationaal park niet in de weg staan. Wij distantiëren ons van het onderwerp.”
Daarnaast zouden volgens GroenRand essentiële onderdelen van het 'Masterplan' rond de Kalmthoutse Heide als nationaal park zijn weggelaten of incorrect gepresenteerd. Dit zou volgens de vereniging geresulteerd hebben in een verkeerde interpretatie van de context en de verspreiding van onjuistheden en onwaarheden. “Een helder beeld is essentieel om te streven naar een gezamenlijke visie, doelstelling en draagvlak”, klinkt het.
Objectieve analyse
GroenRand vraagt daarom steun van de provincie en betrokken gemeenten om een analyse te maken die de argumenten van zowel voor- als tegenstanders onbevooroordeeld evalueert. Bij voorkeur zou een universiteit of onpartijdige instantie deze analyse moeten uitvoeren. “Dit zal de communicatie op een correcte, open en eerlijke manier weer mogelijk maken”, zegt de natuurvereniging. Met deze reden vraagt GroenRand aan de toekomstige Vlaamse regering om de tweede oproep rond de Vlaamse parken uit te stellen met twee tot drie jaar, om zo voldoende tijd te verzekeren voor zowel het onafhankelijke onderzoek als de verwerking van de resultaten.
“Kalmthoutse Heide verdient titel”
GroenRand blijft zich alvast engageren om van de Kalmthoutse Heide een nationaal park te maken. “Indien de Schietvelden en de Kalmthoutse Heide met elkaar verbonden worden, zou de Voorkempen zonder twijfel het grootste ven- en heidegebied van Vlaanderen worden en deze titel verdienen”, aldus de natuurvereniging. “Er zijn mogelijkheden tot uitbreiding naar het noorden en naar het zuiden zonder dat daar landbouw- of privégronden voor nodig zijn. Om te voldoen aan de vastgestelde criteria, zal dus geen landbouwgrond of andere privéterreinen herbestemd moeten worden. Samenwerking met landbouwers en natuurbeheerders is ook enkel mogelijk op vrijwillige basis. Tot slot zou ook de vergunningverlening onveranderd blijven, het volgt de bestaande wetgeving op het gebied van ruimtelijke ordening of natuurwetgeving, zoals Natura 2000.”
“Ideaal gezien zouden deze gebiedserkenningen een stimulerend instrument moeten zijn dat landbouwers, natuurverenigingen, privé-eigenaren van landgoederen en overheden samenbrengt om het beheer van natuur en landschap in de regio gezamenlijk en op een transparante wijze aan te pakken”, aldus GroenRand. “Buitenstaanders zijn vaak verbaasd dat dit prachtige initiatief nog niet de erkenning heeft ontvangen die het verdient.”
