Moderne slaven plukken Italiaanse tomaten

Ieder jaar strijken duizenden Afrikanen neer in het zuiden van Italië om er als seizoensarbeider olijven, tomaten, sinaasappelen of druiven te oogsten. Ze moeten het stellen met een dagloon van 15 à 20 euro en leven in smerige kampen zonder water of elektriciteit. "Zelfs honden zijn beter af dan wij", zegt de 24-jarige Boubacar Bailo aan het persagentschap Reuters.

Bailo is afkomstig uit Guinea. Nadat hij half Afrika overgestoken heeft om vanuit Libië een boottocht te ondernemen naar Italië, is hij aanbeland in de streek van Puglia, waar 35 procent van de Italiaanse tomaten geteeld wordt. Vanwege de economische crisis zijn dit jaar nog meer illegale migranten toegestroomd. Maar een campagne van de conservatieve Italiaanse regering tegen illegale migratie heeft de boeren afgeschrikt om nog veel clandestiene arbeidskrachten te werven. Vooral migranten met een opvallende huidskleur zijn de klos.

De regering heeft vorige maand amnestie verleend voor illegalen die poetsen of zorg dragen voor bejaarden, maar die regeling geldt dus helemaal niet voor seizoensarbeiders in de land- en tuinbouw. Bailo, wiens asielaanvraag afgewezen werd, zegt dat hij de voorbije twee maanden slechts acht dagen aan de slag kon. Dat heeft hem nog geen honderd euro opgeleverd. Samen met een 600-tal lotgenoten probeert hij te overleven in iets wat van ver op een Afrikaans vluchtelingenkamp lijkt, maar dan wel op Italiaanse bodem.

De levensomstandigheden zijn er erbarmelijk. De jonge mannen slapen onder karton of plastic, in het beste geval gaat het om vervallen huizen. Nadat de regionale autoriteiten jarenlang een oogje dichtgeknepen hebben, werd beslist om zestig toiletten en twintig watertanks te installeren. Die moeten samen dienst doen voor zo’n 1.500 migranten, die later deze maand met het oog op de oogst van sinaasappelen verder zuidwaarts zullen trekken.

Sinds 2003 probeert Artsen Zonder Grenzen de toestand op te volgen. Volgens de organisatie moet de overheid nog veel meer inspanningen leveren om de seizoensarbeiders een menswaardig bestaan te garanderen. "Ze arriveren als jonge en sterke mannen in Italië, maar hier worden ze ziek en zwak", zegt dokter Alvise Benelli. Naast fysieke ongemakken en allerlei ziekten die het gevolg zijn van een gebrek aan hygiëne, lijden steeds meer migranten ook aan depressies.

“Deze mensen hebben hun land verlaten in de hoop om een El Dorado aan te treffen, maar uiteindelijk komen ze terecht in een situatie die nog uitzichtlozer is dan diegene in hun thuisland”, aldus Benelli.