"Melkveehouders moeten nadenken over hun melkafzet"

De vooruitzichten voor de melkprijs zijn positief, maar prijsschommelingen zullen zich ook in de toekomst voordoen. Dat kregen Antwerpse melkveehouders te horen op een studiedag over ‘melken voor en na het melkquotum’ van Boerenbond. Belgische melkveehouders melkten in 2010 bijna 300 miljoen liter meer dan in 2006. Renaat Debergh van de Belgische zuivelindustrie verwacht een verdere stijging na 2015.

Voor exporterende landen zoals België en Nederland acht Harm Holman, voorzitter van de European Dairy Farmers, het erg belangrijk dat er geen melkquotum of andere productiebeperkingen gelden. “De liters die door deze beperkingen niet geproduceerd worden, worden wel ingevuld door andere landen”, verklaart Holman. “Op de wereldmarkt hebben productiebeperkingen van één land immers geen invloed.” Hij benadrukt dat melkveehouders vooral bezig moeten zijn met hun eigen kostprijs.

Uit het artikel in Boer & Tuinder blijkt dat de prijsvooruitzichten wel positief zijn. Dat beweert althans Renaat Debergh, afgevaardigd bestuurder van de Belgische Confederatie van de Zuivelindustrie (BCZ). Hij noemt het wel een trendvoorspelling want over pieken en dalen kan BCZ geen uitspraak doen. Debergh toont aan dat de vraag naar melk na de economische crisis weer met twee à drie procent per jaar stijgt. De groeiende wereldbevolking en de eetgewoontes die steeds meer westers worden, dragen hier volgens hem toe bij. “Ook de wereldhandel in zuivel neemt toe”, verklaart Debergh, “en hoewel slechts zeven procent van de melk op de wereldmarkt komt, is dit kleine deel zeer bepalend voor de uitbetaalde melkprijs.”

Door de koerswijziging van het EU-landbouwbeleid liggen de Europese melkprijzen steeds dichter bij de wereldmarktprijs. “Ook de schommelingen op de wereldmarkt zijn de onze geworden”, aldus Debergh. Op wereldschaal, maar ook in België, stijgt de melkproductie. “België melkte in 2010 bijna 300 miljoen liter melk meer dan in 2006, terwijl het aantal melkveehouders in diezelfde periode daalde met 20 procent”, beschrijft de BCZ-bestuurder. Ook wanneer na 2015 geen sprake meer is van het melkquotum, verwacht hij een stijgende melkproductie in België. “Melkveehouders moeten daarom nadenken over hun melkafzet”, suggereert Debergh, die meent dat nieuwe instrumenten hierbij nuttig kunnen zijn.

Hij verwijst als voorbeeld naar de Franse melkerij Sodiaal die productievoorspellingen gebruikt. Landbouwers vullen op een website in hoeveel liters melk zij verwachten te produceren. “Wanneer deze voorspelling binnen een foutenmarge van twee procent blijft, dan krijgen ze een premie tot 0,5 euro per 100 liter melk”, legt hij uit. De Belgische zuivelindustrie denkt ook na over het gebruik van contracten om de melkproductie af te stemmen op de afzet. BCZ wil wel vermijden dat zo’n contract een nieuw leveringsrecht wordt, dat dan een waarde krijgt. Daarom denkt de organisatie na over manieren om dit te voorkomen, bijvoorbeeld met een clausule van niet-overdraagbaarheid.

Het idee van Debergh om voor een melkveehouder met groeiambities te voorzien in een tweeprijzensysteem, vindt geen genade in de ogen van Boerenbondspecialist Guy Vandepoel. A- en B-prijzen kunnen volgens hem slechts werken in quotumomstandigheden, maar niet in een vrije markt. “Melk met een B-prijs kan in precies dezelfde producten terecht komen als melk die verkocht is aan een A-prijs. Hierdoor kan B-melk oneerlijke concurrentie aandoen aan A-melkproducten”, meent Vandepoel.