Melkprijsstijging na anderhalf jaar ten einde, maar vooruitzichten blijven goed

Melkveehouders maken goede tijden mee. De melkprijs steeg het voorbije anderhalf jaar van 33 cent per liter naar meer bijna 60 cent per liter. Aan deze sterke stijging lijkt deze maand een einde gekomen. Zo bleef zuivelverwerker Milcobel op hetzelfde niveau als een maand eerder. “We stellen vast dat de internationale zuivelmarkten over hun piek heen zijn. In combinatie met de hyperinflatie en de stijgende grondstof- en energieprijzen die vandaag het publieke debat domineren, zorgt dit voor een zeer competitieve marktsituatie”, klinkt het bij Milcobel.

Renaat Debergh, afgevaardigd bestuurder van de Belgische zuivelfederatie BCZ heeft ziet een stabilisering op ons afkomen. “Het lijkt wel zo te zijn dat de explosieve prijsstijgingen achter ons liggen. Voor de korte termijn is een vrij stabiele ontwikkeling mogelijk. Op dit moment liggen de zuivelprijzen al maanden op een hoog niveau en ook naar de toekomst toe lijkt hier geen veranderingen in te komen. Wel kunnen de fors gestegen energieprijzen een negatief effect teweegbrengen op de uitbetalingscapaciteit van de zuivelindustrie. De meeste bedrijven zijn nog tot het einde van dit jaar ingedekt met goede gasprijzen, maar dat wordt begin volgend jaar ook moeilijker."

Meer melken door goede prijzen

De BCZ-topman constateert in juli van dit jaar zelfs een stijging van de melkproductie van 6 procent in Vlaanderen. Ook belangrijke zuivelspelers lijken sinds de zomer harder te melken, al is het de vraag hoe lang zij dit volhouden. Debergh denkt dat de droge zomer en slechte ruwvoeropbrengsten de productie van melk in Europa verder onder druk zet, net zoals de gestegen kosten van de melkveehouder. Hierdoor zou het aanbod verder kunnen dalen en wat leidt tot een ondersteuning van de melkprijzen.

Tegenover een aanbod dat krap blijft, staat een licht dalende markt. Vooral China is op dit moment een moeilijk verhaal en dat is een belangrijke afnemer van zuivelproducten. “De invoer van magere melkpoeder door China daalde in het eerste helft van dit jaar met 28 procent. Dat kan onder andere verklaard worden door het coronabeleid van de overheid die hele steden op slot gooit”, vervolgt Debergh.

Alhoewel China erg belangrijk is voor de internationale zuivelafzet, hebben landen als Nieuw-Zeeland iets meer de lijden onder deze terugval. “Daardoor zijn de zuivelnoteringen in Europa minder sterk gedaald dan op de mondiale markt”,  aldus Debergh die constateert dat de zuivelnoteringen al maanden lang op een hoog niveau liggen en er dus sprake is van een stabilisering. Hij geeft het voorbeeld van boter dat al maanden lang rond de 7.000 euro per ton schommelt, terwijl dat een jaar geleden nog zo’n 4.200 euro was.

Vooruitzichten blijven goed

Door de krapte van het aanbod ziet hij daar dus ook niet zo snel verandering in komen. Dat de gestegen prijs voor zuivelproducten zou leiden tot vraaguitval in de retail, ziet hij maar in beperkte mate. Hij wijst daarbij op de prijselasticiteit van zuivel. “Kun je bij vlees overstappen van rund naar varkens en kippenvlees, dan is er in de zuivel minder keuze. Een stijging van de prijs, heeft daardoor een geringere daling van de vraag tot gevolg.”

De prijzen voor zuivel in de supermarkten stegen – net als veel andere producten – behoorlijk. Maar volgens Debergh is deze stijging in veel gevallen nog niet voldoende om de kostenstijging bij de melkveehouders en verwerkers te compenseren. Zo steeg de prijs voor halfvolle consumptiemelk maar van 65 naar 85 cent, waar dat eigenlijk 95 had moeten zijn. “De grondstof melk alleen al is voor de zuivelverwerkers met 20 cent duurder geworden op een jaar tijd en dan hebben we het nog niet eens over de andere kosten bij de verwerkers , zoals energie, verpakkingen en lonen.”

De belangenvertegenwoordiger laakt daarbij de rol van supermarkten in de onderhandelingen. “Er wordt vaak gezegd dat de boeren beter betaald moeten worden, maar als puntje bij paaltje komt, geven de retailers niet thuis."