Landbouwministerie bakent grond inheemse Brazilianen af

De uiterst rechtse Jair Bolsonaro is nog maar net president van Brazilië, of hij heeft al een maatregel genomen die voor controverse zorgt. Het ministerie van Landbouw is voortaan bevoegd voor de afbakening van de gronden die aan de inheemse bevolking worden toevertrouwd. Bolsonaro, die dinsdag de eed aflegde, benoemde Tereza Cristina da Costa tot minister van Landbouw. Zij is de leidster van een parlementaire groep die de belangen van de agrobusiness verdedigt. De grootschalige landbouw en aanverwante industrie was een belangrijke steunpilaar van de president tijdens zijn campagne.

Tot nu toe zag de Nationale Stichting voor de Indianen (FUNAI) toe op de bescherming van de inheemse bevolking in Brazilië. Die overheidsdienst ressorteerde trouwens onder het ministerie van Justitie, maar krijgt nu het nieuwe ministerie voor de Vrouw, het Gezin en de Mensenrechten boven zich. Verdedigers van de zaak van de Indianen menen dat de beslissing van Bolsonaro neerkomt op het uit handen geven van het inheemse land aan de onverzadigbare machtshonger van de agrarische bedrijven. De nieuwe Braziliaanse president wou de ministeries van Landbouw en Milieu ook samenvoegen, maar stopte die maatregel in de ijskast na heel wat verontwaardigde reacties.

Weinige Vlamingen zijn zo goed op de hoogte van de situatie in Brazilië als pater Luc Vankrunkelsven (abdij van Averbode), die aan de wieg stond van de Werkgroep voor een Rechtvaardige en Verantwoorde Landbouw (Wervel vzw), die nu door het leven gaat als Beweging voor een gezonde landbouw. In het christelijk opinieblad Tertio waarschuwt Vankrunkelsven voor het groene imago dat de Braziliaanse agro-industrie zichzelf graag aanmeet: “Blairo Maggi, één van de grootste sojaboeren ter wereld en tot voor kort minister van Landbouw, bezit 150.000 hectare monocultuur soja. Hij speelt maar wat graag in op de Europese vraag naar ‘duurzame soja’. U vraagt, wij draaien.”

Zo’n monocultuur kan volgens Vankrunkelsven nooit duurzaam zijn. Daarom luidt de titel boven het artikel in Tertio: “Duurzaam kan een leugen zijn”. “Als je in de Cerrado en het Amazonegebied jaar na jaar alleen maar soja verbouwt, dan wordt dat een woestijn. Dat proces is nu bezig in Brazilië.” Door de aanstelling van Bolsonaro als de nieuwe president is Luc Vankrunkelsven somber gestemd wat de verdere ontbossing van het Amazonewoud betreft, en ook omtrent het in cultuur brengen van nog meer gronden uit de Cerrado, een savanneachtige hoogvlakte in het centrale westen van Brazilië.