Landbouw kan irrigeren met afvalwater uit de steden

Experimenten in Spanje en Mexico tonen aan dat het zinvol is om afvalwater uit de steden te benutten voor landbouwdoeleinden. Dat doet het water- en meststofverbruik (afvalwater is rijk aan nutriënten) in de landbouw dalen. Uiteraard moet het afvalwater eerst gezuiverd worden, maar die kosten wegen niet zwaarder door dan de voordelen voor boer, stedeling en milieu.

Landbouw, industrie en steden hebben water nodig en ze zijn vandaag elkaars concurrenten op dat vlak. Dat het anders kan, bewijzen onderzoekers in de Llobregat Delta in Spanje. Het stedelijk afvalwater afvoeren naar de landbouw in de regio kost 5,2 miljoen euro aan voorafgaande zuivering.

De watervoorraad van de stad neemt echter met 13 miljoen m³ toe, wat de onderzoekers op 14,4 miljoen euro waarderen. Daarnaast zijn er nog duidelijke voordelen voor het milieu en stijgt het landbouwinkomen fors door de gerealiseerde kostenbesparing. Slotsom is een jaarlijkse winst van 9,5 miljoen euro.

Voor de landbouw is goedkoop en weinig milieubelastend irrigatiewater een zegen. Boeren hoeven geen water meer op te pompen en afvalwater is vaak rijk aan voor de gewassen interessante nutriënten zodat het meststofverbruik kan dalen.

Tegelijk vergroot de beschikbaarheid van zuiver water voor steden, wat hen heel wat kosten uitspaart. Ook voor het milieu is het een goede zaak want de verontreiniging van oppervlaktewater door nutriënten en vervuilende stoffen als zouten en metalen, neemt af. Bovendien wordt minder proper water opgepompt, stijgt het peil van rivieren, daalt het risico op verzilting en is het een goede zaak voor de instandhouding van wetlands.

Het afvalwater moet gezuiverd worden alvorens het geschikt is voor irrigatie in de landbouw. Ongezuiverd zou het afvalwater zowel een risico op milieuverontreiniging inhouden als een gevaar voor de volksgezondheid kunnen betekenen via de beregende gewassen. Uit de kosten-batenanalyse blijkt dat de eerder genoemde voordelen opwegen tegen de kosten van de zuivering.

Opdat de toepassing van stedelijk afvalwater in de landbouw kans op slagen zou hebben, is het volgens de onderzoekers noodzakelijk om een correcte kostenverdeling tussen de verschillende partijen af te spreken. Steden zullen moeten meebetalen aan de zuivering van het afvalwater want anders haken landbouwers af. Dat zou geen bezwaar mogen zijn “want de voordelen voor steden zijn evident, zeker wanneer zij geconfronteerd worden met watertekorten”.

Bron: Heinz, I., Salgot M., Mateo-Sagasta Dávila, J. (2011) Evaluating the costs and benefits of water reuse and exchange projects involving cities and farmers.