Jongeren willen pensioen- en sofaboer buitenspel zetten

Met de herziening van de pachtwet in het vooruitzicht rijdt Groene Kring in zijn ledenblad ‘Stiel’ stevig tegen de kar van de zogenaamde pensioen- en sofaboeren. Ondervoorzitter Sam Magnus vindt dat een passende definitie van het begrip ‘actieve landbouwer’ zich opdringt opdat de pachtwet zijn doel zou bereiken. Als het van de vereniging van jonge land- en tuinbouwers afhangt, dan wordt het voorkooprecht afgenomen van pachters die een pensioen trekken. Groene Kring vindt een bondgenoot in Landelijk Vlaanderen. Ook de landeigenaars zien voor pensioenboeren geen plaats meer in het nieuwe pachtsysteem.

Vorige maand verscheen een rapport van de Europese Commissie over de noden van jonge boeren en tuinders. Met stip op één staat de toegang tot grond. Veel meer nog dan in andere lidstaten maakt de jonge generatie boeren in ons land zich zorgen over grond. Zowel grond kopen als grond huren, ervaart men als bijzonder problematisch. Uiteraard is de studie Groene Kring, de vereniging van jonge land- en tuinbouwers, niet ontgaan. Het nieuwe nummer van ledenblad ‘Stiel’ is volledig gewijd aan de grondproblematiek.

“De toegang tot grond blijft jonge land- en tuinbouwers zorgen baren door de concurrentie die er rond deze productiefactor heerst”, zegt voorzitter Giel Boey. Hij schuift Groene Kring nadrukkelijk naar voor als gesprekspartner voor minister Schauvliege, die in haar beleidsnota schreef dat ze bij de herziening van de pachtwet wil onderzoeken of de toegang tot grond voor jonge boeren beter kan. “Bij de hervorming van de pachtwet moet vooral aan de jonge agrarische ondernemers worden gedacht. Wij zijn de toekomst”, is de niet mis te verstane boodschap van Ruben Nemegheer, een jonge landbouwer die actief lid is van Groene Kring.

Ondervoorzitter Sam Magnus vertelt meer over het standpunt van Groene Kring: “De pachtwet is voor jonge boeren een haalbare oplossing om aan betaalbare prijzen toegang te krijgen tot grond.” Als bezorgdheden noemt hij de prijs, die effectief betaalbaar moet blijven, en de realiteit dat heel wat eigenaars niet meer willen verpachten. Dat heeft volgens Magnus te maken met de (over)bescherming van de pachter en misbruiken uit het verleden.

Jonge landbouwers kijken ook met lede ogen naar de zogenaamde sofaboeren die hun positie als pachter uitbuiten. Daarom ijvert Magnus voor een “passende definitie” van de actieve landbouwer die de begunstigde is van de pachtwet. Een gelijkaardig probleem zijn de pensioenboeren die hun gronden vasthouden of ieder jaar in seizoenpacht geven. “Door ervoor te zorgen dat pensioentrekkende pachters geen voorkooprecht meer kunnen uitoefenen, zouden we al een groot pijnpunt kunnen wegwerken”, meent de ondervoorzitter van Groene Kring. “We zijn er voorstander van dat een pacht automatisch ontbindt wanneer iemand een pensioen ontvangt. Het moet voor oudere pachters wel mogelijk blijven om hun pacht over te dragen aan een opvolger.”

Groene Kring kan zich vinden in het toelaten van nieuwe contractmogelijkheden die buiten de pachtwet vallen, net om gronden opnieuw in landbouwgebruik te krijgen. “Voor landbouwgronden zouden huurcontracten gesloten kunnen worden die eindigen na de afgesproken termijn, met een minimum van 18 jaar. Bepalingen uit de pachtwet zoals het voorkooprecht en de pachtprijsbeperkingen zouden hierop niet van toepassing zijn. Het contract is dus een mogelijkheid voor eigenaars om aan landbouwers te verhuren, zonder automatisch onder de pachtwet te vallen.”

In Stiel staat ook een interview met Christophe Lenaerts, voorzitter van Landelijk Vlaanderen. Als de eigenaarsvereniging het over één iets eens is met Groene Kring, dan is het wel dat er geen plaats meer is voor pensioenboeren in het nieuwe pachtsysteem. De verpaarding van Vlaanderen, waarover politici van verschillende partijen zich recent bezorgd toonden, wijt Lenaerts aan de lage pachtprijzen en strakke regels van de pachtwet. “Sommige landeigenaars verhuren liever hun landbouwgrond aan paardenliefhebbers die veel meer willen betalen per hectare, dan het onder een pachtcontract ter beschikking te stellen aan een landbouwer.” Een goede evolutie vindt Landelijk Vlaanderen dit niet. “Landbouwgrond moet ter beschikking staan van landbouwers”, aldus Lenaerts.