"Is landbouw nu plots niet meer essentieel?"

De Vlaamse landbouworganisaties zijn niet te spreken over de dubbele houding van politiek en maatschappij als het gaat over land- en tuinbouw. “Wanneer België in lockdown gaat omwille van de coronacrisis, wordt onze sector – terecht – als essentieel beschouwd en moeten we blijven doorwerken om de voedselbevoorrading niet in het gedrang te laten komen. Maar op tal van vlakken is landbouw plots niet meer essentieel. Begrijpe wie kan”, schrijven zowel de Boerenbond- als de ABS-voorzitter in het voorwoord van hun ledenblad.

De voorzitters herinneren eraan hoe de federale regering in coronatijden de landbouwsector onmiddellijk erkende als essentiële sector die moet blijven verder werken om de voedingsketen te bevoorraden. “En onze sector bleef volop door draaien, ondanks onstabiele prijzen, ondanks quasi weggevallen verre afzetmarkten en de stilgevallen horeca. Iedere Vlaming herontdekte lekkers van bij ons en sloeg aan het koken. De verkoopcijfers van versproducten in het binnenland tekenden duidelijker hoger, zo blijkt uit een analyse van VLAM, en verkoop op de hoeve boomde als nooit tevoren. Iedereen sprak, om ter luidst en om ter snelst, zijn waardering uit voor ons schitterend werk”, schetst ABS-voorzitter Hendrik Vandamme.

Voor Boerenbondvoorzitter Sonja De Becker is het dan ook onbegrijpelijk dat de Vlaamse droogtecommissie stelt dat het beregenen van akkers en weiden onder de niet-essentiële toepassingen van het gebruik van water vallen. “We beleven het droogste voorjaar sinds 1901 en de paar buien die we de afgelopen weken gehad hebben, zullen daar niets aan veranderen. Als je dan het advies van de droogtecommissie leest en ziet dat beregening van gewassen wordt gelijkgesteld aan het vullen van een zwembad, dan gaat dat er bij mij echt niet in”, stelt ze.

Dat water een schaars goed is, daar hoef je landbouwers na drie hete zomers echt niet meer van te overtuigen, zo benadrukt De Becker. “Dat hebben we zeer goed begrepen. Efficiënt watergebruik en nog meer initiatieven om water bij te houden en slim te gebruiken, zijn absoluut nodig. Er zullen ook structurele maatregelen nodig zijn en hinderpalen waar we nu op botsten om water te hergebruiken of uit te wisselen, moeten absoluut aangepakt worden. En daar willen wij voluit onze schouders mee onder zetten”, luidt het.

Dat water voor het beregenen van gewassen gezien wordt als een niet-essentiële toepassing, dat vindt de Boerenbondvoorzitter onbegrijpelijk. “Onze sector moet in het zogenaamde afwegingskader (oftewel afschakelplan) dat zal bepalen welke sectoren in droogteperiodes prioriteit krijgen en welke geen toegang meer krijgen tot bepaalde waterbronnen, bovenaan de lijst staan van sectoren die prioritair water blijven krijgen. Voedselproductie is een essentiële activiteit en het beschikken over water om dat voedsel te produceren is even essentieel. Wie consequent is, moet dus erkennen dat, net zoals bij de coronalockdown, ook bij een waterlockdown onze sector moet kunnen blijven doorwerken”, stelt De Becker.

Hendrik Vandamme ziet naast het advies van de droogtecommissie ook nog andere inconsequenties. “Uit politieke hoek zien we signalen dat we bijvoorbeeld veel minder input nodig hebben dan we vandaag gebruiken om hoogkwalitatieve producten te oogsten of dat we moeten verder kunnen boeren met enkele duizenden hectaren minder na het aanleggen van nieuwe bossen of extra natuurgebieden”, stelt hij.

Daarnaast ziet hij ook dat, nadat talloze Vlamingen het platteland écht ontdekten tijdens de lockdown, er met de teruggave van de vrijheden, ook opnieuw een andere groep van de Vlamingen weer uit hun kot kwamen: de eeuwige criticasters. “De voorbije dagen verschenen weer artikels over ons vermeend overmatig watergebruik, over ons ondoordacht omgaan met natuur en omgeving, over gewasbeschermingsmiddelen, over vleesconsumptie en hoe slecht dat allemaal wel is voor onze planeet en onze gezondheid”, aldus de ABS-voorzitter.

Wie volgens hem nalaat om het volledige plaatje te zien over alle activiteiten heen die rechtstreeks of onrechtstreeks gelinkt zijn, is zich niet bewust van de maatschappelijke rol van landbouw. “In coronatijden was tewerkstelling en het draaiende houden van de voedingscluster in zijn geheel hét politiek aandachtspunt. Na corona lijkt tewerkstelling via de agrovoedingscluster plots geen item meer. Begrijpe wie kan”, klinkt het.