Internationale week ‘verstandig antibioticagebruik’
Van 18 tot 24 november 2020 is het de internationale week van de sensibilisering voor verstandig gebruik van antibiotica, de Antibiotic Awareness Week. “Het gebruik van antibiotica bij dieren is de laatste jaren fors gedaald in ons land”, reageert kenniscentrum AMCRA. “We zien echter een alarmerende evolutie in het antibioticagebruik bij pluimvee. Deze ongunstige cijfers zijn duidelijk in tegenstelling met de 2020-doelstellingen en de nieuwe 2024-doelstellingen.”
Antibioticaresistentie wordt veroorzaakt door het gebruik van antibiotica in de geneeskunde voor mensen en in de diergeneeskunde. “Het is van essentieel belang om toe te zien op het verantwoord gebruik en om de preventie en het gebruik van alternatieven te stimuleren in beide sectoren zodat de gebruikte hoeveelheden dalen”, zegt Jeroen Dewulf, voorzitter van kenniscentrum AMCRA. “Minder antibiotica gebruiken is de enige weg naar minder resistente bacteriën, om de volksgezondheid en dierengezondheid te waarborgen.”
In België werd al een grote vooruitgang geboekt dankzij duidelijke en ambitieuze reductiedoelstellingen. Sinds 2011 stelt AMCRA een reductie in gebruik vast van:
- 40,3 % voor alle antibiotica
- 77,3 % voor de kritisch belangrijke antibiotica
- 71,1 % voor de met antibiotica gemedicineerde voeders
“In zijn geheel bekeken, zijn dit bemoedigende resultaten”, klinkt het. “De monitoring van het antibioticagebruik op het niveau van de individuele veehouderijen toont echter minder gunstige resultaten voor de pluimveesector.” Deze trend is een ernstige bedreiging voor de realisaties van de 2020-doelstellingen. “Maar de pluimveesector neemt zijn verantwoordelijkheid hierin op en heeft recent een actieplan opgesteld om een antwoord te bieden op deze negatieve evolutie.”
Met het nieuw Antibioticaconvenant zullen alle partners hun engagementen in de strijd tegen antibioticaresistentie kunnen vernieuwen
Wat na 2020?
Met het einde van 2020 in zicht werd door AMCRA een tweede plan gepubliceerd: de ‘Visie 2024’. Dat plan wil nieuwe reductiedoelstellingen bereiken tegen eind 2024:
Diersoortspecifieke reductiedoelstellingen op bedrijfsniveau en maximum 1 procent alarmgebruikers.
Reductie van 65 procent in het totale antibioticagebruik ten opzichte van 2011.
Maximaal gebruik van 1 mg colistine per kg biomassa.
Reductie van 75 procent in het gebruik van de met antibiotica gemedicineerde voeders ten opzichte van 2011.
De reeds bereikte doelstelling over het gebruik van de kritisch belangrijke antibiotica (vermindering met 75 procent ten opzichte van 2011) blijft van toepassing.
Binnenkort zal er ook een nieuw ‘Antibioticaconvenant’ tussen de federale overheden en de verschillende partners betrokken in het in de diergeneeskunde tot stand komen. “Dit zal toelaten om nieuwe reductiedoelstellingen officieel vast te leggen, alsook om ieders engagementen in de strijd tegen antibioticaresistentie te vernieuwen”, klinkt het.
En er zit nog meer in de pijplijn. Het ‘One Health’ nationaal actieplan AMR is momenteel ook in de afrondingsfase. “Dit plan legt de strategische en operationele doelstellingen van de overheden vast in de strijd tegen de antibioticaresistentie, die de volksgezondheid, de dierengezondheid en het leefmilieu in België moeten beschermen”, legt Jeroen Dewulf uit. “De doelstellingen van het plan Visie 2024, opgenomen in het Antibioticaconvenant voor de periode 2021-2024 zullen ook integraal worden opgenomen in het diergeneeskundig gedeelte van het ‘One Health’ nationaal actieplan AMR.”
Gemedicineerde voeders
De Belgian Feed Association (BFA) wil naar aanleiding van de Antibiotic Awareness Week haar doelstelling benadrukken om tegen 2024 75 procent minder antibiotica te gebruiken in gemedicineerde diervoeders tegenover het referentiejaar 2011. “Meer nog, tegen 2030 streeft de Belgische diervoedersector ernaar antibiotica in gemedicineerde voeders volledig uit te faseren”, zegt Katrien D'hooghe, directeur van BFA
“Een ambitieuze doelstelling maar eentje die wel moet kunnen als er een mindswitch gebeurt bij de landbouwbedrijven, dierenartsen en andere stakeholders binnen de sector”, zegt Dirk Van Thielen, voorzitter van BFA. “Er zullen aanpassingen moeten gebeuren op verschillende niveaus en er zal meer aandacht besteed moeten worden aan voederconcepten, bioveiligheid, ander bedrijfsmanagement, vaccinatie, ontsmetting en reiniging.”
Ons streefdoel is om tegen 2030 antibiotica in gemedicineerde voeders volledig uit te faseren
Hoewel de diervoedersector de voorbije jaren het gebruik van antibiotica in gemedicineerde voeders al sterk gereduceerd heeft, is het een ambitieus streefdoel om tegen 2030 antibiotica in gemedicineerde voeders volledig uit te faseren. In 2019 realiseerde de sector een daling van 71,1 procent van antibiotica in gemedicineerde voeders, maar zinkoxide kon toen nog ingezet worden als mogelijk alternatief tegen diarree bij jonge biggen. Vanaf 1 januari 2021 is dit in België echter niet meer mogelijk.
“Via doelgerichte task forces zal BFA samen met haar leden werken aan de zoektocht naar oplossingen om het antibioticagebruik in gemedicineerde voeders verder te verminderen”, besluit Katrien D'hooghe. “Dit met doorgedreven monitoring via enquêtes, benchmarking van de betrokken fabrikanten en individuele begeleiding.”
Bron: Eigen verslaggeving
