Hoe intellectueel eigendom kan bijdragen aan verduurzaming landbouw
Bescherming van intellectueel eigendom van veredelaars kan gebruikt worden om goede landbouwpraktijken te verzekeren en zo tot duurzamere voedselproductie te komen. Dat zeggen onderzoekers van de Nederlandse Wageningen Universiteit (WUR). “Het debat rond patenten op planteneigenschappen richt zich momenteel vooral op risico’s van monopolies van grote multinationals en de mogelijke nadelige effecten daarvan op voedselsystemen”, zeggen ze. “Maar het debat kan zinvol uitgebreid worden naar de kansen die die de patenten bieden om de agrovoedingsketen te verduurzamen.”
In een recent gepubliceerde paper in Agronomy (MDPI) bestuderen de Nederlandse onderzoekers René Smulders, Clemens van de Wiel en Bert Lotz, verbonden aan de Wageningen Universiteit (WUR) de verenigbaarheid van systemen om het intellectueel eigendom van veredelaars te beschermen én de landbouw te verduurzamen. “Het debat rond voor- en nadelen van innovatieve veredelingstechnieken richt zich nu onder andere op de vrees dat multinationals patenten kunnen misbruiken om een machtpositie op te bouwen”, stelt Smulders. “De brede toegang tot nieuwe technologieën en kennis moet volgens ons gewaarborgd blijven, maar we pleiten er ook voor om binnen het debat ook te kijken naar de kansen die intellectueel eigendom van innovatieve veredelingstechnieken kan bieden in het verduurzamen van de landbouw.”
De mogelijkheid bestaat om het intellectueel eigendom op rassen met ziekteresistentie in te zetten om goede landbouwpraktijk te bewerkstelligen
Intellectueel eigendom inzetten voor goede landbouwpraktijk
Intellectueel eigendom bestaat in verschillende vormen, van kwekersrecht of patenten op rassen tot merknamen en contractteelt. De systemen zijn zo opgezet dat je als veredelaar gedane investeringen terug kan verdienen. “Maar je zou ze ook kunnen gebruiken om te controleren of een landbouwer een specifiek ras zodanig teelt dat de weerbaarheid van het gewas niet doorbroken wordt”, aldus Smulders. “Dit kan grote voordelen opleveren wat betreft verduurzaming van de teelt.”
In hun studie bespreken de auteurs voorbeelden van dergelijk gebruik van intellectueel eigendom voor maïs die resistent is tegen bepaalde insecten en voor een aardappel die resistent is tegen de aardappelziekte Phytophthora.
Goede ondersteuning is nodig
“We hopen hiermee te laten zien dat de mogelijkheid bestaat om het intellectueel eigendom op rassen met ziekteresistentie in te zetten om goede landbouwpraktijk te bewerkstelligen”, aldus de auteurs. Volgens de onderzoekers kunnen ook overheden en brancheorganisaties hun rol spelen. “Daarbij is het belangrijk dat boeren goed ondersteund worden in de aanpak die vereist is voor een goede landbouwpraktijk. Zo ontwikkelde WUR een app die de landbouwer automatisch informeert zodra een enkele bespuiting nodig is om de resistentie van een aardappelras tegen Phytophthora overeind te houden.”
Bron: WUR
