"Industrie maakt ons verslaafd aan zout, vet en suiker"

In zijn zoektocht naar de oorzaak van de “obesitasepidemie” verdiepte de Amerikaanse onderzoeksjournalist Michael Moss zich in de praktijken van de voedingsindustrie. Volgens hem wil de wereldwijde voedingsindustrie mensen aanzetten tot een groter verbruik door overvloedig zout, vet en suiker toe te voegen aan hun producten. Moss adviseert om groenten sexy te maken opdat mensen ze meer zouden consumeren.

In zijn boek ‘Zout, suiker en vet’ beschrijft Moss hoe ons voedselmodel tot in de kleinste details beheerd en bestuurd wordt door grote voedingsbedrijven zoals Kraft, Kellogg’s, Pepsico, Coca-Cola, General Mills, enz. Het kernpunt van zijn betoog is dat de voedingsindustrie voedsel heeft teruggebracht tot mathematische en chemische modellen om zo de consument te verleiden en “te kneden tot potentiële zware gebruiker”.

“Ik ben in het hart van de Amerikaanse voedingsindustrie op zoek gegaan naar de bepalende factoren van het groeiende obesitasprobleem in heel de wereld. Voedselbedrijven willen ons niet met opzet zwaarlijvig of ziek maken, maar ze zijn als bedrijf wel zelf verslaafd geworden aan wat ze nu al vele jaren in hun producten stoppen. Hun drang naar winst door verkoop en door zo kostenefficiënt mogelijk te produceren, noopt hen daartoe”, klinkt het.

Moss is ervan overtuigd dat de voedingsindustrie door het gebruik van enorme hoeveelheden zout, suiker en vet heel goedkoop kan produceren, de bewaring van producten kan verbeteren en verleidelijke smaken aan de producten met weinig voedingswaarde kan geven. “Daardoor is de consument meer dan ooit afhankelijk geworden van goedkoop en gemakkelijk voedsel, waar de minder gemakkelijke smaken uit geweerd worden”, beweert Moss.

Na het schrijven van zijn boek wilde de onderzoeksjournalist weten hoe je mensen minder junkfood en meer groenten kunt laten eten. “Ik vroeg me af wat een Kraft of een General Mills zou doen om een groente in al haar versheid en puurheid te promoten en te verkopen. Een voedingsgigant zou ten eerste beginnen met druk te zetten op de verkoopprijs van de producenten, de boeren, en hen bewegen tot grote volumes. Verse boerenproducten kosten immers geld, voor een bakje bosbessen koop je een extra large diepvriespizza.

Vervolgens zou hij de groente ‘easy to handle’, panklaar maken. Daarna zou hij een reclamebureau in de arm nemen om de emotionele snaar van consumenten te bespelen en zo het product te lanceren. Moss voegde de daad bij het woord en stapte zelf naar een reclamebureau dat voor voedselgiganten werkt. Hij vroeg het bureau om een campagne voor broccoli te bedenken. “Hun campagne was ingenieus. Elk verband met gezondheid werd geschrapt en er werd uitgegaan van het idee dat Amerikanen verslingerd zijn aan junkfood. De mensen die de reclame zagen, werden erdoor omver geblazen”, aldus Moss. Vandaar zijn devies: maak groenten sexy en je krijgt mensen aan het eten.

In ons land hebben de voedingsindustrie en de handel de jongste jaren inspanningen gedaan om het zoutgehalte van bereide voedingsmiddelen sterk te reduceren. Vooral in vleesproducten (-16% tot -36%), diverse broodsoorten (-22%), soepen in poedervorm (-17%), bereide maaltijden (-15% tot -29%) en kazen (-7,5% tot -20%) is de laatste jaren het zoutgehalte al sterk gedaald. Onlangs verklaarden FEVIA, de federatie van de voedingsindustrie, en Comeos, de federatie van de handel, zich akkoord om die zoutverlaging in voedingsmiddelen verder door te voeren.