Gros van gezondheidsclaims voor voeding wordt verworpen

Reclameboodschappen die allerlei gezondheidseffecten toedichten aan voedingsstoffen, zijn zeer ongeloofwaardig. Van de 4.600 gezondheidsclaims die fabrikanten erkend wilden zien, aanvaarden experts van EFSA er slechts 510, schrijft De Tijd. Claims die in de politieke beslissingen die hierop volgen, verworpen worden, moeten na zes maanden uit de reclame verdwijnen.

Gezondheidseffecten toeschrijven aan voedingsmiddelen is de jongste jaren een steeds meer gebruikte vorm van reclamevoering. Enkele jaren geleden besliste Europa te snoeien in de gezondheidsclaims, die dikwijls vaag en/of weinig betrouwbaar zijn. Daarom mogen ze voortaan maar gebruikt worden als ze het fiat krijgen van de EU zodat de consument correct geïnformeerd wordt.

Er kwamen 44.000 aanvragen binnen, maar ze konden teruggevoerd worden tot 4.600 bestanddelen. De Europese Commissie vroeg EFSA om 2.758 van die claims te onderzoeken tegen juni 2011. Wetenschappers van de Europese voedselveiligheidsautoriteit zijn meer dan drie jaar lang bezig geweest met de evaluatie van die gezondheidsclaims. Telkens werd nagegaan of dat voedingsbestanddeel deed wat beloofd werd. De Europese Commissie gaat nu samen met de lidstaten de wetenschappelijke adviezen omzetten in politieke beslissingen.

Slechts een fractie van de ingediende gezondheidsclaims kregen positief advies van het expertenpanel van EFSA. Een aantal van de adviezen was al bekend. Zo klopt het dat drankjes als Benecol of Danacol de cholesterol helpen verlagen. Anderzijds werden de aanvragen voor probiotica als Yakult of Actimel ingetrokken door de fabrikant, omdat die de claims niet kon bewijzen. In de reclame worden de claims wel nog gebruikt. Bij de andere 'gebuisden' bevindt zich onder meer Red Bull. Het zijn vooral vitamines en mineralen waarvan bevestigd is dat zij de bekende positieve effecten hebben.

EFSA weigerde gezondheidsclaims omdat de heilzame stof niet geïdentificeerd kon worden, de voedingscategorie onvoldoende afgebakend was, de claim zelf niet concreet genoeg was, omdat er een gebrek was aan studies die bij mensen werden uitgevoerd of simpelweg omdat niet bewezen was dat het geclaimde effect gunstig is voor het menselijk lichaam.

Nu de voedingsindustrie duidelijkheid krijgt omtrent het wetenschappelijk bewijs dat een gezondheidsclaim moet ondersteunen, hoopt EFSA dat dit sturend kan werken voor onderzoek en innovatie in de sector. De voedselveiligheidsautoriteit heeft de laatste hand gelegd aan een leidraad voor gezondheidsclaims. Het expertenpanel zal in de toekomst claims verder blijven onderzoeken.