Fruitteler verwerkt oogst tot biofruitsap in blik
Pieter Harrie startte vorig jaar met het verpakken van biofruitsap in blik op het biologische fruitbedrijf van zijn ouders. Ondanks een mindere oogst dit jaar – het bedrijf liep schade op door de appelbloesemkever – werkt hij volop verder aan de uitbouw van zijn verkoopnetwerk en businessmodel. De ondernemer werd dit najaar beloond voor zijn innovatie met een nominatie voor BioVLAM, een prijs waarmee Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM) bio-innovaties in de kijker wil zetten. We bezochten het bio-fruitbedrijf dat alle fruit, al dan niet verwerkt in sappen, in de korte keten afzet en ook actief is op het gebied van boerderij-educatie en toerisme.
Medio oktober hangen er her en der nog wat appels in de boomgaard van fruitbedrijf Hof ‘t Klokhuis in Sint-Denijs, West-Vlaanderen. Deze appels zullen de komende weken geplukt worden door schoolkinderen waarvoor de moeder van de huidige bedrijfsleider regelmatig educatieve dagen organiseert. “Het fruitleerpad, plukken van fruit, oprapen van gevallen fruit en het wassen en zelf persen van vruchtsappen vormt onderdeel van het programma”, vertelt Pieter Harrie (40 jaar).
Dit jaar heeft het bedrijf, dat al haar fruit in de korte keten verkoopt en met twee vakantiewoningen eveneens inzet op hoevetoerisme, veel schoolklassen moeten afzeggen. De reden? “Door het natte voorjaar en de appelbloesemkever hebben we dit jaar nauwelijks fruit. Normaal plukken we 100.000 kilo en zijn er zelfplukdagen, maar na de schoolbezoeken dit jaar is er niet meer dan 1.000 kilo fruit over. Dat is onvoldoende voor verwerking”, vertelt Harrie
De boomgaard van Hof ‘t Klokhuis telt zestien soorten appels, vijf soorten peren, en ook pruimen, kersen, druiven en noten. Het bedrijf maakte in 2019 de omschakeling en is sinds vorig jaar volledig biologisch gecertificeerd. “Door het gebruik van de klassieke gewasbeschermingsmiddelen in de gangbare fruitteelt verricht de appelbloesemkever er veel minder schade dan in de biologische teelt”, verklaart hij.
Sapverwerking na hagel
Het was niet de eerste keer dat Hof ’t Klokhuis getroffen werd door de grillen van de natuur. In 1998 berokkende een hagelbui de teelt veel schade. Dit was voor ouders Johan Harrie en Marijke Verrue aanleiding om te starten met de productie van eigen sappen die in de boerderijwinkel worden verkocht. Met het persen van sappen gaat niks van het fruit verloren, vertelt Harrie. “Misvormde appels, peren en gevallen fruit belanden niet langer bij het afval, maar worden verwerkt tot sappen.”
De 40-jarige fruitteler verwacht niet dat de huidige misoogst door de appelbloesemkever niet tot een vergelijkbare, ingrijpende bedrijfsverandering zal leiden. Hij is overtuigd van de transitie naar biologische fruitteelt en denkt met eerder ingrijpen en biologische bestrijdingsmiddelen dit insect in de toekomst de baas te kunnen.
Ecologisch verpakkingsmateriaal
Tegelijk met de overstap naar een biologische bedrijfsvoering, ging de West-Vlaamse ondernemer ook op zoek naar een ecologisch verpakkingsmateriaal. Het sap van zijn ouders werd verpakt in glazen flessen en bag-in-boxen. “De flessen met statiegeld werden bij ons gereinigd. Dit vergde heel wat arbeid en grote hoeveelheden water, het werd te duur."
Tijdens een reis in Amerika stuitte hij op fruitsappen in blik verpakt. Harrie roemt de ecologische waarden van aluminium dat 100% recycleerbaar is. “Blik is veel lichter dan glas zodat het transport goedkoper is en de CO2-footprint lager is. De smelttemperatuur van blik is lager dan glas en dat kost dus minder energie bij recyclage. Blik biedt 100 procent bescherming tegen zuurstof, gas, licht en andere invloeden – daardoor is de bewaarduur langer. En als er statiegeld op blik wordt ingevoerd, zal er minder zwerfvuil zijn. Met blik gaan bio en ecologie hand in hand”, klinkt het. Na een lange zoektocht kwam de ondernemer uiteindelijk terecht bij een producent van kleinschalige inblikmachines.
Eerste in Europa
Drie jaar geleden werd de machine in gebruik genomen. Hiermee is Hof ‘t Klokhuis volgens eigen zeggen de eerste in Europa die vers, biologisch, natuurlijk sap in blik verpakt zonder toevoeging van water, siropen of additieven en met een houdbaarheid van minimum drie jaar. De primeur van de duurzame, hippe verpakking bezorgde de ondernemer dan ook de nominatie van BioVLAM 2023, een prijs waarmee VLAM de passie, innovatie en het ondernemerschap in de biosector onder de aandacht wil brengen.
Voor Harrie is de nominatie een erkenning dat hij op de goede weg is. Zijn sap, onder de naam Volpit, wordt vandaag verkocht in hoevewinkels, bij de plaatselijke retail en bij AVEVE, maar hij wil de verkoop nog verder uitbreiden. Vorig jaar was een topjaar voor Hof ’t Klokhuis met een productie van 120 ton fruit. Hiermee werden onder meer 90.000 blikjes geproduceerd, blikjes die drie jaar houdbaar zijn en zo de mindere oogst van dit jaar overbruggen.
De ondernemer wil in afwachting van de volgende oogst zijn tijd besteden aan het ontwikkelen van nieuwe smaken. Naast het bruisend appelsap, appel-kersensap, appel-perensap en appel-gembersap denkt hij aan de toevoeging van verschillende kruiden. Harrie zal de ontwikkeling van zijn bio fruitsappen in blik niet alleen vormgeven. “Mijn vriendin Anne helpt mee aan de verdere uitbouw en commercialisatie van de blikjes”, besluit hij.
