Fonkelnieuw slachthuis in Oevel verliest vergunning

Vlaams minister van Omgeving Joke Schauvliege weigert een vergunning te verlenen voor de exploitatie van het nieuwe varkensslachthuis Sus Campiniae in Oevel (Westerlo). Een eerdere vergunning die de minister in beroep had verleend, werd dit voorjaar door de Raad van State vernietigd. Een kerkhof dat er al langer is dan de industriezone lijkt zwaar door te wegen in de negatieve motivering. "De geurhinder en de hinder door transporten brengen de sereniteit van het kerkhof in het gedrang en zijn niet verenigbaar met de functies die een kerkhof wordt geacht te vervullen", klinkt het bij haar kabinet. Het hypermoderne slachthuis werd pas goed een jaar geleden geopend met een imposant feest waarop EU-commissaris Phil Hogan, federaal minister Denis Ducarme en staatssecretaris Pieter De Crem samen met 3.000 genodigden present tekenden.

Tegen het slachthuis, volgens de uitbaters het grootste en meest moderne varkensslachthuis van het land, wordt al van bij het prille begin geprotesteerd door een buurtcomité en de gemeente Westerlo zelf. Enkele van de tegenargumenten waren de ligging van de site op 20 meter van een kerkhof, geur- en lawaaihinder en de impact op de waterhuishouding. Ook dierenwelzijn was een item in de bezwaren omdat de online petities behalve door buurtbewoners ook, en vooral, door dierenrechtenactivisten getekend werden. Ondanks de honderden bezwaren keurde de provincie Antwerpen begin 2015 toch een milieuvergunning goed. Die werd aangevochten, maar in beroep verleende ook minister Schauvliege later dat jaar een vergunning. Intussen is het slachthuis operationeel.

De nv Sus Campiniae is opgericht vanuit een samenwerking tussen de groep Vanden Avenne en de groep Noordvlees Van Gool. Eén van de redenen hiervoor is dat vleesspecialist Bens op het industrieterrein in de Nijverheidsstraat in Oevel al een varkenssnijderij en diepvriesinstallaties heeft. Bens is een onderdeel van de groep Vanden Avenne zodat de investering in een moderne slachterij aanpalend hieraan, op hetzelfde industrieterrein, een logische stap vormde in de concentratie van alle activiteiten. De beslissing om deze grote investering te doen, werd vergemakkelijkt toen in 2012 bleek dat slachthuis De Lokery van Bens nv onherroepelijk diende te verhuizen uit Lokeren.

Op 2 september 2017 opende het nieuwe slachthuis Sus Campiniae in Oevel. Voor de initiatiefnemers was dit een groots feest waarop ze 3.000 stakeholders uitnodigden, onder wie EU-commissaris Phil Hogan en federaal landbouwminister Denis Ducarme. Gezien het belang van de export van Belgisch varkensvlees voor onze economie tekende ook staatssecretaris voor Buitenlandse Handel Pieter De Crem present. Vlaams minister-president Geert Bourgeois sprak een videoboodschap in waarmee hij Noordvlees Van Gool en Vanden Avenne veel succes toewenste in Oevel.

Dit jaar pakken zich echter donkere wolken samen boven het voor de Belgische varkenssector prestigieuze project. Op 29 maart vernietigde de Raad van State de vergunning die minister Schauvliege in beroep verstrekt had omdat er onvoldoende rekening zou zijn gehouden met "de intrinsieke kenmerken van het nabijgelegen kerkhof" en de beperkingen die daaruit voortvloeien qua geurhinder en geluidshinder. De minister kreeg het dossier zo opnieuw in handen, terwijl het bedrijf actief bleef op basis van de beslissing van de provincie.

In de milieuvergunning die nv De Lokery in 2015 bekwam bij de provincie Antwerpen werd tegemoetgekomen aan een aantal bezorgdheden van de buurtbewoners en de gemeente Westerlo. Het bedrijf garandeerde dat er voor de meest nabijgelegen woonzone geen enkele geurhinder zou zijn. Om de dorpskern van Oevel niet te belasten met zwaar vrachtverkeer werd als extra voorwaarde in de milieuvergunning opgenomen dat alle aan- en afvoer via de kortste weg naar de autosnelweg dient te verlopen.

Hoewel minister Joke Schauvliege gunstige adviezen kreeg van het Agentschap Wegen en Verkeer, tweemaal het departement Omgeving (ruimte en milieu), tweemaal de Vlaamse Milieumaatschappij (ecologisch toezicht en waterbeheer) en de gewestelijke omgevingsvergunningscommissie, heeft ze nu beslist geen nieuwe vergunning te verlenen. "Het slachthuis is gelegen op 20 meter van het kerkhof. Bezoekers op weg naar de ingang en de parking volgen over circa 30 meter hetzelfde traject als de transporten van varkens naar het slachthuis", vermeldt de persmededeling van de minister. Zij volgt de redenering van de Raad van State en weigert daarom een milieuvergunning voor het exploiteren van het slachthuis.

Bij de groep Vanden Avenne, één van de twee initiatiefnemers voor het gloednieuwe slachthuis, ontving men nog geen officieel schrijven van minister Schauvliege. “Wat verscheen in de pers, is onze enige bron van informatie. Indien het verspreide nieuws klopt, is dat een mokerslag in ons gezicht en dat van de ganse Belgische varkenssector. De Raad van State vroeg enkel een betere motivering van het voorgestelde aanvoertracé voor de varkens”, reageert Thomas Vanden Avenne verbijsterd.

De Westelse burgemeester Guy Van Hirtum (CD&V) is daarentegen tevreden op de beslissing van de minister, maar weet nog niet hoe het nu verder moet. "We hebben altijd het kerkhof als een pijnpunt aangekaart en gezegd dat het slachthuis in de huidige omstandigheden geen goed idee is", aldus Van Hirtum. "Maar we moeten nu eerst de volledige redenering van de minister doornemen. Ik wil alvast alle betrokkenen – het bedrijf, de actiecomités en de milieu-inspectie – rond de tafel krijgen voor overleg. We moeten er rekening mee houden dat dit een operationeel bedrijf is, dat kan het ook juridisch nog complex maken."