FAVV kritisch voor pesticiden-factcheck VRT: “Belangrijke nuance niet gebracht"
nieuws‘Het wassen van je fruit is niet zinloos’. Dat concludeert het VRT-programma Factcheckers in zijn tweede aflevering dit seizoen. VRT voerde een test uit met zowel appels als aardbeien, en concludeerde dat fruit wassen het aanwezige pesticidenresidu vermindert. Maar hoewel het programma impliceert dat deze residu’s schadelijk zijn voor de mens, is dat in feite quasi nooit het geval. “Jammer dat ze die nuance niet hebben gebracht”, zegt Hélène Bonte van het Federaal Agentschap voor Veiligheid van de Voedselketen FAVV.
Captan, Difenoconazool, Boscalid, Pirimicarb, Pyraclostrobin en Pyrimethanil: de oplijsting pesticiden die Factcheckers aantreft in een doordeweekse appel, klinkt best griezelig. In aardbeien werden dan weer Azoxystrobine, Fludioxonil en Fluopyram teruggevonden. Voor wie deze stoffen niet wil consumeren, is de boodschap duidelijk. “Het resultaat is superhelder”, concludeert presentator Thomas Vanderveken. “Wassen helpt. Wassen met baking soda helpt nog meer. Schillen helpt nog meer. Wil je geen pesticiden: koop bio. Het wassen van je fruit is dus niet zinloos.”
Niet op tv
Het is een conclusie die talloze Vlamingen zal doen wenden tot de wasbak of bioboer. Maar zijn de aangetroffen stoffen ook echt zo schadelijk als hun weinig appetijtelijke benaming doet vermoeden? VRT heeft zich hierover geïnformeerd bij het FAVV, maar de geleverde nuances van het voedselagentschap hebben de aflevering niet gehaald.
“Het is niet zo dat er pesticiden op het fruit zitten die een gezondheidseffect hebben voor de mens”, zegt Helene Bonte van het FAVV. “We vinden het wel belangrijk om die nuance te brengen.”
“Er is een verschil in de aanwezigheid van een pesticide, en een overschrijding”, duidt Bonte. “Voor elk pesticide is er een maximumresidulimiet vastgelegd (MRL). Deze limieten kennen heel hoge veiligheidsmarges, in die mate dat zelfs een overschrijding niet noodzakelijk betekent dat er sprake is van een gezondheidseffect.”
Geen risico
In de documentatie die het federaal voedselagentschap een jaar geleden aan VRT heeft bezorgd, maar die in de aflevering niet werd gebruikt, staat het volgende te lezen: “Voor de periode 2014 tot en met 2020 kan besloten worden dat de langetermijnblootstelling van de Belgische consument, waaronder ook kinderen, aan residuen van gewasbeschermingsmiddelen via de consumptie van groenten en fruit geen risico inhield of niet zorgwekkend was, zelfs bij een hoge consumptie van groenten en fruit.”
Het FAVV voert het hele jaar door controles uit om de veiligheid in de voedselketen te bewaren. 97 procent van de 5.511 stalen geanalyseerd op residuen van bestrijdingsmiddelen in levensmiddelen bleken conform (cijfers 2022). Bij de overige drie procent is voor de duidelijkheid dus niet noodzakelijk sprake van een gezondheidsrisico, en veel van deze producten halen ook nooit de winkelrekken.
Wassen zinloos?
De centrale stelling van Factcheckers, dat het wassen van fruit niet zinloos is, blijft echter wel overeind. “Het FAVV kan zich zeker vinden in het advies om groenten en fruit te wassen voor consumptie, maar zeker niet als voornaamste reden voor het verwijderen van de residuen”, zegt Bonte. “Er zijn ook andere voordelen die meer te maken hebben met de algemene hygiëne, vuil en/of insectjes die verwijderd worden bijvoorbeeld, je voorkomt eventuele kruisbesmetting.”
Bekijk de volledige aflevering op VRT MAX.

Bron: Eigen berichtgeving