Europese melkveestapel daalt met 11 procent tegen 2035
duidingStrengere milieuwetgeving in Europa zal de melkveestapel tegen 2035 doen dalen met 11 procent. Dat stellen analisten van de Europese Unie in hun EU Agricultural Outlook dat recent is gepubliceerd. In sommige regio's en landen, zoals Vlaanderen en Nederland, lijkt de trend al ingezet terwijl landen als Polen vooralsnog een groei van de veestapel kennen. Daarnaast voorspellen Europese specialisten een verdere productiegroei per koe, al vlakt deze wel af.
In 2035 zal er meer kaas en weipoeder geëxporteerd worden vanuit de EU ten koste van laagwaardigere zuivelproducten zoals melkpoeder en drinkmelk. Dit is volgens Europese landbouwspecialisten het gevolg van een dalende melkplas in Europa door een afnemende melkveestapel. Dat lezen we in de EU Agricultural Outlook die eind vorige maand gepubliceerd werd.
De Europese experts verwachten een daling van het aantal Europese melkkoeien met 11 procent tegen 2035 in vergelijking met de gemiddelde veestapel van de voorbije drie jaar. Dit is het gevolg van de toenemende nadruk op duurzaamheid en een aangescherpt klimaat- en milieubeleid in de EU en haar lidstaten.
De eerste signalen hiervan zijn al zichtbaar in Vlaanderen, Nederland en Denemarken waar de veestapel de voorbije jaren daalde of in het gunstigste geval gelijk bleef. Momenteel is er op Europees niveau nog sprake van een groeiende melkveestapel, mede door de aanwas van de veestapel in Oost-Europese landen zoals Polen, maar op termijn is ook hier de rek uit.
Productiestijging koe vlakt af
Tegenover een dalende melkveestapel zal de melkproductie per koe nog verder stijgen door meer nadruk op dierenwelzijn en een optimalisatie van de voerstrategie en fokkerij. Deze groei zal wel halveren ten opzichte van de periode 2014-2024. In de voorbije jaren groeide de melkproductie per koe met 1,9 procent. Hieraan lag vooral de professionalisering en optimalisering van de melkveehouderij in landen met een mindere productiviteit dan in bijvoorbeeld Vlaanderen ten grondslag. Deze inhaalbeweging zal de komende jaren afzwakken, waardoor experts nog maar een productiviteitsgroei van 0,9 procent voorspellen tegen 2035.
Deze lichte productiegroei per koe in combinatie met een afnemende veestapel zal naar verwachting leiden tot een dalende Europese melkplas met 0,2 procent per jaar. Doordat er minder melk beschikbaar is, zullen verwerkers zich vermoedelijk dus gaan focussen op producten met een hogere toegevoegde waarde. Daarbij zou ook de verduurzaming van de Europese melkveehouderij an sich al een hogere toegevoegde waarde van het melk met zich meebrengen.
Milcobel schrapt 130 banen na dramatisch 2023
22 april 2024Tom Schiettecat, directeur Directeur Milk & Farms bij Milcobel, herkent zich in de analyse van de EU. “Het lijkt erop dat het plafond van de melkproductie in Noordwest-Europa bereikt is en er in de toekomst misschien minder melk beschikbaar zal zijn.” Volgens Schiettecat tekende deze ontwikkeling zich enkele jaren geleden al aan waarop de Belgische coöperatieve zuivelverwerker zich is gaan toeleggen op producten met een hogere toegevoegde waarde.
Als voorbeeld noemt Schiettecat de weistroom, een nevenproduct uit de mozzarellafabriek, waar Milcobel zich sinds vorig jaar op concentreert en naar Arla verscheept voor toepassingen in hoogwaardige producten. “Ook de uitbreiding van onze raspactiviteiten en de nadruk op kwalitatieve melkpoeders met hoogwaardige toepassingen zijn voorbeelden”, vervolgt hij. De nadruk op deze producten ging onder andere ten koste van de productie van minder hoogwaardige melkpoeders.
Waardestijging Europese zuivelexport
In volume zal de export van Europese zuivelproducten afnemen met 0,2 procent, voorspellen de experts in de EU Agricultural Outlook. Door de nadruk op meer toegevoegde waarde zal de waarde echter blijven groeien en wel met 0,4 procent per jaar tot 2035. Europa blijft hierdoor samen met Nieuw-Zeeland de belangrijkste zuivelregio’s, goed voor 46 procent van de mondiale zuivelexport. Het Amerikaanse aandeel in de wereldhandel kan wel toenemen van 15 procent in de periode 2022-2024 tot 20 procent in 2035. In dat land worden minder maatregelen verwacht die de productie belemmeren.
Op mondiaal niveau verwachten de Europese experts dat de productiegroei van het voorbije decennium (1,8% per jaar) continueert. Deze groei komt niet van de traditionele exportlanden, maar van minder productieve en niet-zelfvoorzienende zuivellanden. Zo groeit de productie in bijvoorbeeld India, Pakistan en bepaalde Noord-Afrikaanse landen sterk. “Maar deze extra productie zal voornamelijk door de binnenlandse markt geabsorbeerd worden waardoor de mondiale zuivelhandel een belangrijke rol zal blijven spelen”, klinkt het.
Experts verwachten dat de mondiale vraag naar zuivel, zeker ook naar hoogwaardige producten, blijft groeien. Ook op Europees niveau ziet het er goed uit. Men verwacht dat de vraag naar zuivel in Europa stabiel blijft, hoewel er verschuivingen in soorten producten zal optreden. Zo zal de consumptie van drinkmelk verder dalen. Interessant is ook de toekomst van plantaardige zuivelalternatieven. Daarvoor zien de Europese experts op langere termijn maar een beperkte impact op de vraag naar zuivelproducten.
Melkprijs rond de 50 cent
Dit alles zou zich volgens de experts resulteren in een melkprijs die ver boven het pre-corona niveau ligt. Maar wel lager dan tijdens de piek in 2021-2022 toen er bijna 60 cent voor een liter betaald werd. Of dit goed nieuws betekent voor de Europese melkveehouders is wel nog de vraag omdat inflatie veel van de prijsstijging teniet zal doen.
