EU wil minder dioxinen en PCB's in voedselketen

De Europese commissie liet eerder al weten dat ze werk wil maken van geüniformiseerde normen voor contaminanten in de voedselketen, bijvoorbeeld dioxines en pcb's. Momenteel bestaan die nauwelijks. De verschillende lidstaten houden er vaak aparte normen op na.

Het Europees wetenschappelijk comité stelde onlangs de aanvaardbare inname van dioxines (en pcb's) op 2 picogram per kg lichaamsgewicht per dag. Ter vergelijking: de wereldvoedselorganisatie legde de lat begin juni op 2,3 pg/kg. De Europese experten rekenden uit dat de dagelijkse inname voor een Europeaan dagelijks 1,2 tot 3 pg/kg lichaamsgewicht per dag bedraagt. Een aanzienlijk deel van de Europese burgers overschrijdt dus de toegelaten dosis. In België loopt dat cijfer zelfs op tot 90 procent van de bevolking. Voeding is goed voor 90 procent van de blootstelling aan dioxines en pcb's.

Reden genoeg dus voor de Europese commissie om een actieplan uit te werken dat de dioxine- en pcb-blootstelling gevoelig moet verminderen. Byrne benadrukte het belang van de reductie van de uitstoot van dioxines in het milieu (bijvoorbeeld als gevolg van verbrandingsprocessen). Maar de effecten daarvan zijn pas op lange termijn merkbaar. Byrne dokterde dan ook een pakket kortetermijnmaatregelen uit. Zo wil hij voor de hele voedselketen maximumwaarden, actiewaarden en richtwaarden uitvaardigen.

De strikte "maximumwaarden" houden rekening met de achtergrondcontaminatie. Ze moeten in de hele Unie gehaald worden. Tegen 2006 wil Byrne nog strenger optreden. "Actiewaarden" moeten de lidstaten ervoor waarschuwen dat ze het aanvaardbare niveau dreigen te overschrijden. De lidstaten dienen in zo'n geval intensief op zoek te gaan naar de oorzaak van de hogere waarden en acties te ondernemen om die bron uit te schakelen.

"Richtwaarden" dienen er op termijn voor te zorgen dat de aanwezigheid van contaminanten in veevoeder en voeding binnen de vooropgestelde normen van de wetenschappelijke comitées komt. Voorlopig kunnen nog geen richtwaarden worden vastgesteld, omdat het nog raden is naar het effect van milieu-maatregelen op de aanwezigheid van dioxines in de voedselketen, aldus Byrne.

Des te belangrijker is het daarom maximumwaarden te eerbiedigen. Voor de vissector stelt Byrne de volgende waarden voor: voor visolie 6 nanogram per kilogram, voor vismeel 1,25 ng/kg, voor visvoeder 2,25 ng/kg en voor vis (uit zee en kwekerijen) 4 ng/kg.

(Vette) vis uit bepaalde wateren (bijvoorbeeld de Oostzee) waar de contaminatie erg hoog ligt, mag in de toekomst niet meer in de voedselketen terechtkomen, zei Byrne. Hij opperde wel de mogelijkheid om van bijproducten hiervan (bijvoorbeeld visolie) de dioxines eruit te filteren, iets wat bijvoorbeeld al in Denemarken gebeurt. Op die manier kan die visolie toch nog -ongevaarlijk- gebruikt worden.

De voorgestelde waarden worden op dit moment besproken met de lidstaten. Byrne hoopt op een snel akkoord in het belang van de volksgezondheid. De euro-commissaris stelde de visserijcommissie alvast gerust; er mag niet gezwicht worden voor de industrie.

Op het kabinet van federaal minister van volksgezondheid Magda Aelvoet worden de voorstellen trokken om deze - "redelijk strenge" - waarden te bekomen, luidt het. Uit een recent onderzoek van het Instituut voor Veterinaire Keuring bleek dat bij vis afkomstig uit de Noordzee in 8 op de 10 gevallen teveel pcb's worden aangetroffen.