EU-parlement geeft fiat voor nieuwe uitstootdoelstellingen

De verordening, goedgekeurd met 486 tegen 132 stemmen (10 onthoudingen), maakt deel uit van 'Fit for 55', het pakket klimaatmaatregelen uit de Green Deal dat de Europese Commissie twee jaar geleden op tafel heeft gelegd om van Europa tegen 2050 een klimaatneutraal continent te maken, met een reductie van de uitstoot van broeikasgassen met 55 procent tegen 2030 als eerste tussenstop. 

Die opgeschroefde ambities vereisten ook nieuwe doelstellingen per lidstaat, berekend op basis van de welvaart van elk land en de kostenefficiëntie van de inspanningen. Voor België wordt zo de doelstelling verhoogd van 35 naar 47 procent (ten opzichte van 2005). Lidstaten kunnen wel in beperkte mate uitstootrechten verhandelen met elkaar, rechten opsparen of rechten van een volgend jaar aanspreken wanneer de uitstoot in een bepaald jaar te hoog dreigt uit te vallen. 

De doelstellingen per lidstaat hebben betrekking op het wegvervoer, de landbouw, de verwarming van gebouwen, kleinere industriële installaties en afvalbeheer. Samen zijn die sectoren goed voor ongeveer 60 procent van de totale uitstoot, maar ze vallen vooralsnog buiten het systeem voor de handel in uitstootrechten (ETS). Bedrijven die te veel uitstoten, moeten binnen dat systeem rechten aankopen bij bedrijven die produceren met minder uitstoot.

Zo wordt de kostprijs van de uitstoot bepaald door vraag en aanbod. Om te vermijden dat de prijs te veel daalt en investeren in schonere productie dus minder opbrengt, is acht jaar geleden een marktreserve ingevoerd om onevenwichten op de markt te counteren. Eveneens in het kader van Fit for 55 stemde het Europees parlement dinsdag in met een verlenging van die reserve tot 2030.

Opslag van koolstof

Ten slotte legden de parlementsleden ook een nieuwe doelstelling voor bodems, bomen, planten, biomassa en hout vast, de zogenaamde LULUCF-sector. Deze “koolstofputten” moeten tegen 2030 15 procent meer CO2 uit de atmosfeer halen, goed voor 310 megaton CO2-equivalent. Voor elke lidstaat is een traject uitgetekend. Zo moet België tegen het einde van het decennium 1,35 megaton verwijderen.

Europarlementslid Tom Vandenkendelaere (cd&v) noemt het een goede zaak dat de herziening van de totale uitstoot verdeeld wordt over alle sectoren, en niet uitsluitend bij de landbouwers terecht komt. “Bovenop deze Europese doelstelling, worden er ook nationale streefcijfers opgelegd. België zal zijn uitstoot met 47 procent moeten verminderen, die aanscherping zal later dit jaar in het Vlaams klimaatplan vastgelegd moeten worden”, zegt hij.

Dat het halfrond zijn groen licht gegeven heeft aan het initiatief voor de LULUCF-sector zal volgens Vandenkendelaere om de landbouw in te zetten als bestrijder van de klimaatopwarming door geleidelijk CO2-absorptie te verhogen en emissies te verminderen. “We steunen de Europese doelstelling voor netto broeikasgasverwijdering van 310 miljoen ton CO2-equivalent tegen 2030. De opslag van koolstof in de bodem zal een belangrijke bijdrage leveren om onze klimaatdoelstellingen te verwezenlijken”, klinkt het.

Over de wetteksten hadden de parlementsleden vorig jaar al akkoorden bereikt met de lidstaten. Ook zij moeten deze compromissen nog bekrachtigen.