Dollekoeienziekte mogelijk besmettelijker dan gedacht

De dollekoeienziekte en de ziekte van Creutzfeldt-Jakob zijn besmettelijker dan gedacht. De blootstelling van proefdieren aan prionenhoudende lucht maakt duidelijk dat de verwekkers, de prionen, ook via de lucht overdraagbaar zijn. Daar heeft een team van wetenschappers uit Zürich en Tübingen voor gewaarschuwd. Toch twijfelt men binnen het team of de resultaten te transponeren zijn naar rundveestallen.

Prionen zijn de verwekkers van zeer ernstige infectieziekten van de hersenen met dodelijke afloop bij mensen, runderen, schapen en vele andere dieren. Tot nu toe gingen deskundigen ervan uit dat die eiwitten bij dieren of mensen door een immuundefect van de darmen in het centrale zenuwstelsel en in de hersenen terechtkwamen.

Nu hebben onderzoekers echter muizen in speciale inhaleringskamers met prionenhoudende lucht gezet. Het inademen leidde tot "verschrikkelijk efficiënte infectie", aldus Adriano Aguzzu van de Universiteit van Zürich. Een blootstelling van één minuut was genoeg om alle proefdieren met de ziekte te infecteren. Blijkbaar kunnen de prionen via de neus rechtstreeks in de zenuwbanen komen en aldus in de hersenen, meent Lothar Stitz van de Universiteit van Tübingen.

In laboratoria, slachthuizen en bij voedselveiligheidsprocedures moet men derhalve nadenken over strengere voorzorgsmaatregelen, bevelen de deskundigen aan in het vakblad PLoS Pathogens. Toch gaan er binnen het team stemmen van twijfel op, of de resultaten van het onderzoekslab ook te transponeren zijn naar rundveestallen.

Er zijn geen aanwijzingen dat zieke dieren de gevaarlijke prionen bijvoorbeeld via speeksel verspreiden. Het is nauwelijks denkbaar dat prionen via een natuurlijke weg in de lucht raken. Ook omtrent de mogelijke gevolgen voor slachthuizen lopen de meningen uiteen. Bovendien houden de resultaten niet in dat patiënten met Creutzfeld-Jakob ook prionen uitademen.