Brede coalitie wijst politiek op economisch belang en uitdagingen plantaardige sector

Maar liefst 14 organisaties uit de land- en tuinbouw en het aanverwante agrovoedingscomplex hebben een position paper en een mand met lokale, plantaardige producten overhandigd aan federaal minister van Landbouw David Clarinval (MR). Met dit initiatief willen de organisaties het belang van de sector in de verf zetten en deze hoog op de politieke agenda krijgen. Naast troeven en kansen kent de sector namelijk ook talloze uitdagingen zoals beschikbaarheid van grond en water, tewerkstelling en energie.

12 januari 2022  – Laatste update 12 januari 2022 22:25
Clarinval

In 2019 waren er in totaal 23.318 land- en tuinbouwbedrijven in Vlaanderen. Zo’n 29 procent van deze bedrijven is gespecialiseerd in akkerbouw en 12 procent in tuinbouw (groenten, fruit en sierteelt). De eindproductiewaarde voor akkerbouw bedraagt 544 miljoen euro, voor groenten is dat 728 miljoen euro, voor fruit 564 miljoen euro en voor sierteelt 535 miljoen euro: alles samen goed voor 2,37 miljard euro in 2019.

Deze cijfers omvat de primaire productie en worden een veelvoud na handel en verwerking. Zo is België bijvoorbeeld de Europese marktleider in de productie van diepvriesgroenten. De plantaardige agrarische sector en het daarmee samenhangende agrobusinesscomplex stelt tienduizenden mensen tewerk. Alleen al in de tuinbouw werken 12.500 mensen. Ook speelt de land- en tuinbouw een belangrijke rol in het landschapsbeheer. 46 procent van de Vlaamse oppervlakte wordt namelijk bewerkt door land- en tuinbouwbedrijven.

Clarinval_VanOost

“Clarinval nam ruim de tijd voor ons”

Deze en andere details van de plantaardige sector stonden opgesomd in een position paper die dinsdag werd overhandigd aan federaal landbouwminister Clarinval. Volgende week dinsdag trekt een andere delegatie naar de Vlaamse minister-president Jan Jambon (N-VA) en Vlaamse minister van Landbouw Hilde Crevits (CD&V) om aan hen hetzelfde document te overhandigen.

Veertien Vlaamse organisaties in de plantaardige sector – AVBS, Belfertil, Belgapom, Boerenbond, Fedagrim, Fegra, Fresh Trade Belgium, Landbouw-service, Navex, Phytofar, Seed@Bel, VBT, Vegebe, en Vlasverbond - hebben hun handtekening onder het document gezet dat mede opgesteld werd door Pieter van Oost, adviseur plantaardige productie bij Boerenbond. “Clarinval nam ruim de tijd voor het bezoek”, vertelt Van Oost.

Troeven en kansen van de plantaardige sector

“De plantaardige sector produceert niet alleen gezonde en verse voeding voor de mens, maar heeft zes functies in totaal: food, feed, fiber, flower, fuel & fun”, stellen de organisaties. Zij doelen hiermee onder andere ook op vlas dat gebruikt wordt in de textielindustrie en bloemen en planten die steden en huizen opvrolijken. “Daarmee legt de sector de basis van een gezonde, evenwichtige en bloeiende samenleving”, klinkt het.

De combinatie van ideale teeltomstandigheden (gunstig klimaat en vruchtbare grond), de nabijheid van de verwerkende industrie en afzet in combinatie met de enorme knowhow in de hele keten maakt de sector wereldleider op vlak van innovatie, duurzaamheid en voedselveiligheid. De organisaties zien een veelbelovende toekomst voor de plantaardige sector. Zij wijzen op de stijgende vraag naar gezonde en duurzaam geteelde voeding.

Groente_fruitmand

“Het dieet voor een gezonde levensstijl wordt gekenmerkt door een grote hoeveelheid groenten, fruit, graanproducten, aardappelen en peulvruchten, waarmee we de lokale voedselvoorziening garanderen”, klinkt het.

De Vlaamse eiwitstrategie biedt mogelijkheden voor plantaardige eiwitten uit erwten en bonen, soja en quinoa. Ook Europees beleid speelt in de kaarten van de plantaardige sector. “De Green Deal wil gezond en betaalbaar voedsel voorzien met een kleinere milieu- en klimaatvoetafdruk van het voedselsysteem.”

Grond, water, gewasbeschermingsmiddelen, arbeidskrachten

Naast de kansen die de sector vooruit kunnen helpen, liggen er ook uitdagingen die een potentiële bedreiging vormen. Hierbij is de aandacht en medewerking van de overheid vereist. De eerste uitdaging die gesignaleerd wordt, is de beschikbaarheid en toegang tot grond en water. De auteurs van de position paper wijzen op het feit dat er steeds meer landbouwgronden verdwijnen voor bebouwing en/of vergroening. “Als we onze voedselvoorziening willen veiligstellen, heeft de plantaardige sector grond nodig, samen met rechtszekerheid.”

Ook een strenger beleid rond gewasbeschermingsmiddelen, waarvan er steeds meer van de markt verdwijnen, is een bedreiging voor de sector. Dit en regelgeving rondom verminderde bemesting heeft al tot dalende producties geleid. Kwalitatieve en voldoende meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen zouden niet alleen belangrijk zijn voor het behalen van voldoende rendement per hectare, maar ook voor gezonde en kwalitatieve gewassen. Deze zijn vervolgens beter bestand tegen ziekten en plagen waardoor ook het voedselverlies beperkt wordt.

Een ander aandachtspunt is de beschikbaarheid van voldoende gemotiveerde en betaalbare arbeidskrachten. De voorbije jaren is het steeds moeilijker geworden om personeel te vinden, hoge en lange profielen waaronder ook seizoenarbeiders. Steeds minder Polen zijn geïnteresseerd om seizoensarbeid uit te voeren in Vlaanderen en hun plaats wordt ingenomen door Bulgaren en Roemenen, terwijl er ook al verder in Oost-Europe 'gesourced' wordt, zoals in Oekraïne.

Voor het eerst Oekraïense seizoenarbeiders actief in Vlaamse land- en tuinbouw
Uitgelicht
Voor het eerst worden in de Vlaamse land- en tuinbouw op grote schaal Oekraïners ingezet als arbeidskracht. 1700 mensen uit het ex-Sovjetland vonden dit jaar hun weg naar vers...
10 december 2021 Lees meer

Energie en de glastuinbouw

Een uitdaging die vooral ook geldt voor de glastuinbouw is de energietransitie. “De glastuinbouwsector staat voor immense uitdagingen om de broeikasgasemissies met 40 procent te reduceren tegen 2030 door in te zetten op energie-efficiëntie en vergroening van warmte.” In dit streven worden ook de wwk's geviseerd: tuinders krijgen nu nog subsidies voor het gebruik van deze warmtekrachtkoppelinginstallaties, maar deze subsidies verdwijnen in de toekomst.

Door de omschakeling naar aardgas en wkk’s realiseerde de glastuinbouwsector in 2018 nog een reductie in broeikasgasemissies van 25 procent vergeleken met het jaar 1990. Stroom die door de wwk’s gegenereerd wordt, gaat voor een deel het publieke net op. Hierbij wijzen de organisaties op een hiaat in de wetgeving.  “De broeikasgasemissies gekoppeld aan de netto-energieproductie worden in de klimaatboekhouding toegeschreven aan de glastuinbouwsector, terwijl deze energie in andere sectoren gebruikt wordt.”  Zij eisen dat de administratie op die gebied aangepast wordt.

"De plantaardige sector heeft veel troeven en vertegenwoordigd een groot economisch belang in Vlaanderen. Als we dit willen waarborgen en extra kansen moeten grijpen, zal de overheid aandacht moeten hebben voor de uitdagingen die er spelen in de sector en constructief moeten meewerken aan oplossingen", besluit Van Oost.

Bron: Eigen berichtgeving

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek