Boerennatuur Vlaanderen lanceert zeven aanbevelingen voor natuurinclusieve landbouw
In aanloop naar de Vlaamse verkiezingen in juni 2024 heeft Boerennatuur Vlaanderen een memorandum gelanceerd waarin het zeven beleidsaanbevelingen doet om tot een natuurinclusievere landbouw te komen. Administratieve vereenvoudiging, flexibiliteit, resultaatgerichte prikkels, toekomstperspectief en rechtszekerheid zijn een aantal van de aanbevelingen van de organisatie die dit jaar overigens 15 kaarsjes uitblaast.
Vrees voor ruimtelijke claims
“Heel wat landbouwers zijn bereid om inspanningen te leveren om meer natuur- en landschapselementen te realiseren in landbouwgebied, maar worden hierin geremd door de vrees voor extra beperkingen en ruimtelijke claims die de landbouwuitbating bemoeilijken”, motiveert Boerennatuur Vlaanderen haar eerste beleidsaanbeveling "Geef boer en natuur toekomstperspectief".
In de beleidsaanbeveling vraagt men bijvoorbeeld om een bindend ruimtelijk beleid, dat de open ruimte in Vlaanderen vrijwaart en perspectief biedt voor landbouw- en natuurontwikkeling. “De vrees voor extra beperkingen of ruimtelijke claims vanuit het natuurbeleid zijn één van de grootste drempels voor landbouwers om bijkomende natuurwaarden in agrarisch gebied te realiseren, zoals houtkanten en hagen”, duidt Sven Defrijn, adviseur van Boerennatuur Vlaanderen en medeopsteller van het memorandum.
“De ontwikkeling van een juridisch statuut voor natuur in landbouwgebied zou hierin een belangrijk instrument kunnen zijn dat meer vertrouwen en rechtszekerheid aan landbouwers geeft om bijkomende natuur- en landschapswaarden te realiseren”, aldus Defrijn die hiermee een discussie aansnijdt die al langer speelt. Ook op het symposium in Antwerpen bleken hierover de meningen te verschillen. Boerenbond, dat met voorzitter Lode Ceyssens aanwezig was, is voorstander van een dergelijk statuut. Natuurpunt is dat niet. “Wij beschouwen landbouw als onderdeel van de natuur”, zei Jos Ramaekers, diensthoofd beleid bij Natuurpunt.
Resultaat stimuleren
Een andere beleidsaanbeveling die Boerennatuur Vlaanderen opstelde, en vorige week op het symposium ter ere van zijn vijftiende verjaardag in Antwerpen presenteerde, is: “publieke diensten verdienen publieke waardering”. Bij deze aanbeveling gaat de organisatie in op verschillende subsidiemogelijkheden en de werking daarvan.
Het pleit onder andere voor resultaatgerichte stimuli naast de huidige inspanningsgerichte stimuli. "De vergoedingen voor agromilieumaatregelen zijn berekend op basis van de gederfde inkomsten en de extra kosten voor landbouwers", gaat Defrijn verder. "De baten voor de maatschappij worden hierin standaard niet meegenomen. In tegenstelling tot andere landbouwproducten of -diensten, worden landbouwers niet beloond wanneer zij extra natuurresultaat verkrijgen of diverse ecosysteemdiensten realiseren op dezelfde oppervlakte.
Andere beleidsverbeterpunten volgens Boerennatuur Vlaanderen zijn een harmonisering van de subsidieregelingen voor natuur- en landschapsbeheer over de beleidsdomeinen heen (landbouw, natuur, erfgoed), een vereenvoudiging van de administratieve verplichtingen en meer transparantie in de diverse (combinatie)mogelijkheden.
Langere looptijd contracten
Vervolgens zou naast de huidige kortlopende contracten (1 tot 5 jaar) ook langdurige contracten van 10 tot 25 jaar door de volgende legislatuur in overweging moeten worden genomen. “Hierbij zouden langetermijncontracten financieel aantrekkelijker kunnen gemaakt worden omwille van de hogere te verwachten impact. Het instrument natuurbeheerplan kan hierbij als basis gelden, maar dient dan wel aangepast te worden op maat van landbouwers die natuurdoelstellingen willen realiseren op eigen gronden”, klinkt het.
Met uitzondering van de discussie over de juridische status van natuur in landbouwgebied waren de verschillende organisaties, die op het symposium waren uitgenodigd, opvallend eensgezind. “Per dag verdwijnt vijf hectare aan open ruimte in Vlaanderen. Natuur en landbouw hebben dezelfde uitdaging: deze open ruimte vrijwaren”, reageerde Jos Ramaekers op het memorandum.
Bram Van Hecke, voorzitter van Groene Kring, benadrukte het belang van een duurzaam beleid dat rekening houdt met de toekomst van jonge boeren: ”Onze boeren staan te springen om het anders te doen. Geef ze perspectief en de begeleiding die ze vragen.” Ook Lode Ceyssens van Boerenbond pleitte voor een haalbaar en realistisch beleid. “Onze boeren vragen zich af hoe ze praktisch nog beter aan de boerennatuur moeten werken. Daarvoor hebben we verdienmodellen nodig.”
Ceyssens benadrukte eveneens het belang van flexibiliteit: “Boeren doe je buiten. Het zijn de weersomstandigheden die de data bepalen. Niet de kalender.” Daarin vinden Boerenbond en Boerennatuur Vlaanderen ook een bondgenoot in Landelijk Vlaanderen, de organisatie van private grondeigenaren. Directeur Valérie Vandenabeele herkent veel van de zorgen bij haar leden: “Net als Boerennatuur Vlaanderen vragen wij meer flexibiliteit en minder administratieve lasten.”
De zeven beleidsaanbevelingen op een rij
Geef boer en natuur toekomstperspectief
Publieke diensten verdienen publieke waardering
Laat meer flexibiliteit toe om resultaatsgericht maatwerk te leveren
Voorzie laagdrempelig en onafhankelijk advies en begeleiding op maat
Stimuleer samenwerking en kennisuitwisseling
Investeer in kennisontwikkeling en innovatie rond agro-ecologie
Zorg voor administratieve vereenvoudiging
Je kan de aanbevelingen hier in details terugvinden.
Bron: Eigen berichtgeving
