Biodiversiteitsstrategie EU verwacht veel van landbouw

De Europese Commissie heeft dinsdag een strategie voorgesteld die het biodiversiteitsverlies tegen 2020 moet indijken. De Commissie beveelt aan om de bestaande natuurbeschermingswetgeving volledig uit te voeren, land- en bosbouw te verduurzamen, de Europese visbestanden te beschermen, invasieve soorten te beheersen en bij te dragen aan mondiale maatregelen om biodiversiteitsverlies af te wenden.

Bevoegd commissaris Janez Potocnik wees nog eens op het alarmerende ritme waaraan de biodiversiteit in Europa verloren gaat. Ongeveer een kwart van de diersoorten in Europa is met uitsterven bedreigd en 88 procent van de visbestanden is aan overbevissing of uitputting onderhevig. De oorzaak legt de EU-commissaris bij veranderingen in landgebruik, verontreiniging, overexploitatie van hulpbronnen, ongecontroleerde verspreiding van niet-inheemse soorten en klimaatverandering.

In sommige gevallen heeft die evolutie rechtstreekse gevolgen voor de volksgezondheid of de economie. De bestuiving door insecten bijvoorbeeld, die sterk afneemt, stemt overeen met een geschatte marktwaarde van 15 miljard euro in de Europese Unie. "Biodiversiteit is ons natuurlijk kapitaal dat we te snel verbruiken", verklaarde Potocnik. "We moeten ons allemaal van de ernst van de situatie en van onze vroegere mislukkingen bewust zijn om het probleem aan te pakken."

Hij is ervan overtuigd dat de nieuwe multisectorale aanpak ons op weg zal helpen om het biodiversiteitsverlies tegen 2020 stop te zetten. Met de strategie die dinsdag werd goedgekeurd, maakt de Commissie een stand van zaken op van de inspanningen, zonder echt nieuwe maatregelen naar voor te schuiven. De Europese Commissie dringt aan op de uitvoering van bestaande teksten, zoals de Habitat- en Vogelrichtlijn, en op het goed beheer van het netwerk van beschermde gebieden in het kader van Natura 2000.

Het zespuntenplan voorziet voorts in het bestrijden van invasieve exoten en ondersteunen van ontwikkelingslanden in het realiseren van natuurbehoudsprojecten. Daarnaast roept de Commissie op om werk te maken van verreikende hervormingen in visserij en landbouw. Zo moeten land- en bosbouw meer duurzame productietechnieken toepassen en moet de visvangst worden aangepast aan de regeneratiecapaciteit van vispopulaties.

De aankondiging dient ook als bijdrage voor het debat over de volgende hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid na 2013. Potocnik zou willen dat de rechtstreekse betalingen aan landbouwers afhankelijk worden gemaakt van het respecteren van biodiversiteitscriteria, bijvoorbeeld rond het gebruik van meststoffen of gewasbeschermingsmiddelen.

Voor Natuurpunt is de biodiversiteitsstrategie van de Europese Commissie een stap vooruit omdat het getuigt van een lange termijnvisie. De natuurorganisatie heeft niettemin serieuze bedenkingen omdat "de doelen en maatregelen die de Commissie voorstelt het strikte minimum zijn om grootschalige ecologische en economische kosten te vermijden".

"Bovendien zal de strategie enkel gerealiseerd kunnen worden als Europa en de lidstaten hiervoor het nodige budget vrijmaken", aldus Natuurpunt, die eraan toevoegt dat de echte uitdagingen voor het behalen van dit Europese engagement in de hervormingen van het Europese visserij- en landbouwbeleid liggen, waarover op dit moment onderhandeld wordt.

"De nieuwe strategie biedt een positieve, maar niet erg ambitieuze blauwdruk om ons natuurlijk kapitaal en de levensnoodzakelijke ecosysteemdiensten te redden", zegt Wim Van Gils van Natuurpunt. "Het valt nog af te wachten of de EU en haar lidstaten de politieke wil hebben om effectief een einde te maken aan de overbevissing en schadelijke landbouwsubsidies en zo de hoofdoorzaak van het biodiversiteitsverlies aan te pakken."

Meer info: EU 2020 Biodiversity Strategy