Bietencampagne draait in de soep door vorstschade
Vlaamse bietentelers worden geconfronteerd met gewasschade als gevolg van de winterprik in december toen het kwik naar -7 graden zakte. Tijdens de vorst en de daarop volgende dooi zijn de bieten gaan rotten. De slechte bieten moeten eerst verwijderd worden waardoor de campagne bij de fabriek vertraging oploopt. Het gaat om de bieten die opgeslagen lagen aan de akkerranden. Ook de bieten die nog op het veld staan, zijn mogelijk beschadigd. De verwerkers vragen de telers om deze bieten voorlopig niet te rooien.
“Het zag er zo mooi uit. De opbrengst was behoorlijk en ook de prijs lag na drie, vier jaar op een beter niveau. Maar nu doet zich dit voor.” Aan het woord is Luc Quintens, voorzitter van het Coördinatiecomité Vlaanderen (Coco) van Iscal. Quintens, zelf ook bietenteler in de Brugse Polders, doelt op de vorstschade van tijdens de winterprik medio december. Rond de 5 tot 8 procent van de bieten van de Iscal-telers stond en staat nog op het veld of ligt nog opgeslagen op de rand van het veld.
“De meeste bieten waren wel bedekt, maar niet voldoende, waardoor we in de onderste laag behoorlijk veel vorstschade hadden”, vervolgt de bietenteler. “Op het moment dat de bieten bevroren blijven, kunnen ze zonder problemen langere tijd opgeslagen worden. Door de vorst gaat de celstructuur van de biet kapot en dat laat zich voelen als de biet ontdooit en een proces van versnelde degeneratie optreedt.”
Tot het eindejaar bleef de kwaliteit van de bieten volgens Coco nog enigszins op peil, maar de voorbije dagen versnelde en versnelt de kwaliteitsvermindering in hoog tempo doordat de bieten ontdooid raken. De vorstschade leidt tot een verminderde opbrengst voor veel telers, omdat de fabriek niet betaalt voor slechte bieten. “De koptarra (uitval bij de fabriek) stijgt als gevolg van de vele rotte biet(delen) en het suikergehalte daalde intussen tot gemiddeld 16,5 of minder begin januari”, klinkt het bij Coco.
De telers van Tiense Suiker zitten in hetzelfde schuitje. “Wij zijn nu de schade aan het inventariseren”, vertelt Erwin Boonen, directeur grondstoffen bij Tiense Suiker. De verantwoordelijke is net op het veld om poolshoogte te nemen als we hem bellen. “De schade is erg verschillend. De ene locatie heeft minder schade, de andere meer. We proberen er nu achter te komen waar het aan lag.”
Door de schade loopt ook de campagne bij Tiense Suiker, waarvan het einde op 22 januari gepland was, vertraging op. “De slechte bieten moeten verwijderd worden, anders loopt het verwerkingsproces niet”, vertelt Boonen, die ook pessimistisch is over de nog niet gerooide bieten, alhoewel dat maar een klein gedeelte is. “Vermoedelijk is de schade hier nog groter. Aan de binnenkant van het veld valt de schade misschien nog mee omdat de bieten elkaar beschermen, maar aan de randen van het veld is deze bescherming er niet.” Tiense Suiker heeft zijn bietenplanters gevraagd te wachten met de oogst van de bieten totdat de opgeslagen voorraad gesorteerd en verwerkt is in de fabriek.
Bietencampagne vertraagd
Door de bietenrot is de verwerkingscapaciteit van Iscal teruggelopen van 10.000 tot zo’n 8.000 ton per dag. Daardoor zal ook de bietencampagne enkele weken vertraging oplopen, mogelijk tot medio februari, aldus Quintens. Dit terwijl de campagne dit jaar al langer zou lopen dan normaal. “De bietencampagne was eigenlijk gepland om midden januari ten einde te komen, wat al één tot twee weken later is dan gebruikelijk.”
Dit is er volgens de voorzitter van CoCo ook de reden dat er nog bieten op het veld staan, naar schatting 600 hectare van de 16.000. Ook Iscal heeft zijn leveranciers gevraagd voorlopig niet te rooien totdat de bietencampagne haar einde nadert. Quintens durft nog geen uitspraken te doen over de kwaliteit van deze bieten, maar stelt wel dat rassen met veel bladmassa zich vermoedelijk beter gehouden hebben. “Het wordt bang afwachten of en hoe de campagne 2022/23 zal eindigen”, besluit de voorzitter.
Coco Iscal zal zich de komende tijd buigen over de vraag hoe de vorstschade voorkomen had kunnen worden en hoe en of telers eventueel gecompenseerd kunnen worden voor de onverwachte schade. “Solidariteit van alle betrokken partijen zou hier misschien soelaas kunnen bieden”, klinkt het nog.
Bron: Eigen berichtgeving
