Belgische milieu-organisaties stellen prioriteiten voor

Onder het voorbije Zweedse voorzitterschap van de EU werd op milieuvlak voor bepaalde thema's opmerkelijke vooruitgang geboekt, maar er waren ook een pak ontgoochelingen, zo kijkt John Hontelez van het Europees Milieubureau terug op de eerste 6 maanden van 2001.

Zo was met betrekking tot de strategie duurzame ontwikkeling meer Zweedse doortastendheid verwacht. Aan België om tegen eind dit jaar een reeks basisindicatoren te laten goedkeuren. Ook moet er een nieuw debat komen over een ecologische belastinghervorming. In verband met het 6de Europese Milieu-actieprogramma moeten onder het Belgisch voorzitterschap duidelijke doelen en deadlines worden afgesproken. Het programma "is de basis voor het Europees milieubeleid gedurende de volgende 10 jaar. Het moet ambitieus en duidelijk zijn", luidt het.

Ook verwachten de milieubewegingen dat België z'n schouders zet onder de ratificatie van het klimaatprotocol van Kyoto (over het terugdringen van broeikasgassen) binnen en buiten de Europese Unie. Ook moet onder het Belgisch voorzitterschap een constructief debat plaatsvinden over een voorstel van Europese richtlijn rond verhandelbare CO2-emissierechten èn dient er een doorbraak geforceerd op vlak van een Europese energieheffing, zo nodig via versterkte samenwerking.

Veel hoop stellen de milieufederaties in de informele Raad transport en milieu half september in Leuven/Louvain-la-Neuve. "We willen niet alleen dat wordt gewerkt aan een vraaggestuurd transportbeleid, maar ook aan het doorrekenen van de externe kosten van het weg- en luchtverkeer. Dat houdt een systeem in van kilometerbelasting voor weg- en luchtverkeer", zegt Bart Martens van de Bond Beter Leefmilieu.

Rond de verpakkingsproblematiek dient België serieuze stappen vooruit te zetten in de herziening van de verpakkingsrichtlijn. Voor drankverpakkingen moeten bijvoorbeeld hergebruikdoelstellingen worden ingevoerd en hogere recyclagedoelstellingen voorzien. "België kan er hier voor zorgen dat haar eigen beleid inzake hervulbare verpakkingen - het federaal akkoord rond ecoheffingen en ecoboni- een Europees kader krijgt", aldus nog Martens.

De milieubewegingen kijken voorts uit naar het Belgisch standpunt inzake GGO's (genetisch gemodificeerde organismen). Landbouwminister Jaak Gabriels (VLD) wil hierover alvast op de informele landbouwraad in september in Alden-Biesen een open debat houden. "Maar wat denkt de groene minister Aelvoet hierover?", vragen de milieu-organisaties zich af. Voor hen mag er aan het bestaande moratorium op ggo's alvast niet geraakt worden tot er duidelijke en strikte regels zijn inzake traceerbaarheid, labeling en aansprakelijkheid.

De milieubewegingen mogen dan wel veel van België verwachten het komend half jaar, maar is dat wel terecht? Ons - toch eurominded - land heeft immers een slechte reputatie als het om de omzetting van Europese (milieu-)richtlijnen gaat. Klopt, zeggen de milieukoepels, maar dat is ondermeer het gevolg van de ingewikkelde Belgische staatsstructuren, zo bleek recent nog uit een studie van de UIA ("How to explain the Belgian Integration Paradox?"). Het is dus niet zo dat we geen nieuwe Europese initiatieven van België mogen verwachten, zolang ons land de bestaande Europese regels nog niet heeft omgezet.

Overigens vinden de milieu-organisaties dat ze rechtstreeks toegang moeten krijgen tot het Europees Hof van justitie om de gebrekkige omzetting of toepassing van milieurichtlijnen aan te klagen. De omweg via de Europese commissie sleept veel te lang aan, klinkt het.