Belgie voor Hof gedaagd wegens niet-naleving nitraatrichtlijn

De Europese Commissie daagt België voor het Europees Hof van Justitie omdat ons land onvoldoende inspanningen levert om de vervuiling door nitraten tegen te gaan. Dat heeft ze dinsdag aangekondigd. De afbakening van kwetsbare gebieden en het opstellen van actieprogramma's (onder andere het Vlaamse Mestactieplan) is inadequaat gebeurd, zo luidt het. Europa had België al meermaals gewaarschuwd wegens het niet-naleven van de nitratenrichtlijn.

Volgens een Europese richtlijn uit '91 mag het grond- en oppervlaktewater tegen 2003 maximaal 50 mg nitraat per liter bevatten. Nitraten komen onder andere door overbemesting in het water terecht.

Mest is bij landbouwers en telers bijzonder gegeerd. Het bevat belangrijke voedingsstoffen of nutriënten zoals stikstof en fosfaten. Gronden die door een vroegere teelt "verarmd" werden, krijgen via mest een noodzakelijke dosis voedsel. Bemesting zorgt voor betere gewassen en bijgevolg ook voor een betere opbrengst voor de boeren.

Maar... te veel is te veel. De gewassen kunnen de voedingsstoffen uit mest niet blijven slikken. De overvloed aan mest spoelt weg van de akkers en komt - in de vorm van nitraten - in rivieren en beken terecht of bezinkt in de grond.

Door een teveel aan fosfaten raakt de bodem "fosfaatverzadigd". Een overmatige toevoer van voedingstoffen bevordert ook de algengroei, waardoor uiteindelijk het zuurstof uit het water verdwijnt en het leven in rivieren en beken onleefbaar wordt (= eutrofiëring). Nitraatvervuiling is niet alleen voor het milieu, maar ook voor de volkgezondheid, schadelijk.

Europa verplichtte de lidstaten jaren geleden al het grond- en oppervlaktewater nauwkeurig te monitoren. Waterlopen met te veel nitraten moesten aangeduid worden en de gebieden errond afgebakend als "kwetsbare zones". De bemestingsnormen moesten scherper.

Al jaren hangt België een veroordeling door Europa wegens het niet-naleven van de nitraatrichtlijn als een zwaard van Damocles boven het hoofd, onder andere na een klacht van de milieubeweging in '97.

Vlaanderen -in casu leefmilieuminister Theo Kelchtermans- probeerde met het Mestactieplan (in '96) een antwoord te bieden op de Europese eisen. Twee jaar later werden de normen voor bemesting nog aangescherpt met MAPII en onder de nieuwe minister van milieu en landbouw Vera Dua, kwam er MAPII-bis. Ook het Waals en het Brussels gewest werkten aan actieplannen. Gehoopt werd dat Europa de inspanningen voldoende zou achten, maar dat is dus niet gebeurd.

De Europese Commissie daagt België voor het Europees Hof van Justitie omdat ons land onvoldoende inspanningen levert om de vervuiling door nitraten tegen te gaan. Dat heeft ze dinsdag aangekondigd. De afbakening van kwetsbare gebieden en het opstellen van actieprogramma's (onder andere het Vlaamse Mestactieplan) is inadequaat gebeurd, zo luidt het. Europa had België al meermaals gewaarschuwd wegens het niet-naleven van de nitratenrichtlijn.