Bedrijfswereld uitzonderlijk somber over toekomst

Als gepeild wordt naar de vooruitzichten voor de komende zes maanden, zijn álle sectoren somber gestemd. Iedereen verwacht dat de economische activiteit erop zal achteruitgaan. "In juni waren er nog enkele sectoren optimistisch gestemd. Het is zeer uitzonderlijk dat het pessimisme zo veralgemeend is", luidde het. Het VBO verwijst naar de gestegen kosten voor bedrijven en de daling van de orderboekjes door de lagere vraag in binnen- en buitenland.

Meer dan de helft (57 pct) van de bedrijven is negatief over de huidige rendabiliteit en bijna alle sectoren zijn pessimistisch over hun rendabiliteit in de volgende zes maanden. Slechts 14 procent vindt het momenteel gunstig om te investeren. "Het gaat dan nog meestal om opvolgingsinvesteringen, geen uitbreidingsinvesteringen", merkt economisch directeur Isabelle Callens op.

Amper 18 procent beoordeelt de huidige arbeidsmarkt als positief. Voor de toekomst is de overgrote meerderheid pessimistisch: 91 procent denkt dat de toestand op de arbeidsmarkt de volgende maanden zal verslechteren. Meer dan de helft (63 pct) van de sectoren meent ook dat het aantal faillissementen - dat reeds op een record staat - nog zal toenemen.

"Als gevolg van deze enquête kunnen we niet anders dan met een negatieve prognose van -0,6 procent economische groei voor 2009 komen", verklaarde Rudi Thomaes, gedelegeerd bestuurder van het VBO. De werkgeversorganisatie is daarmee iets pessimistischer dan de Nationale Bank, die ervan uitgaat dat de Belgische economie in 2009 met 0,2 pct krimpt. Thomaes merkte wel op dat er nog heel wat onzekerheden zijn, zoals het effect van de pas aangekondigde relancemaatregelen. In elk geval is de situatie van vandaag niet te vergelijken met die in de jaren dertig, luidde het nog.

Om te vermijden dat er een negatieve spiraal ontstaat, lanceerde het VBO een aantal suggesties om de economie aan te zwengelen. De consument krijgt de boodschap om te blijven consumeren: "Geld mag en moet rollen". Thomaes verwees naar de automatische loonindexering en de koopkrachtmaatregelen die de regering heeft genomen. "Het is belangrijk dat die maatregelen effect hebben". Anderzijds kan de consument ook profiteren van talrijke koopjes omdat bedrijven hun voorraden kwijt willen.

De bedrijven van hun kant moeten volgens het VBO meer oog hebben voor de incentives die de overheid creëerde. "Die incentives voor bijvoorbeeld onderzoek en ontwikkeling, wagenpark en ploegenarbeid zijn bij heel wat bedrijven onvoldoende bekend. De besparing kan oplopen tot 20 procent van het totale kostenpakket", stelde Thomaes.

De overheid kan dan weer een rol spelen om het vertrouwen te herstellen op de markt van de alternatieve bedrijfsfinanciering. "Die alternatieve financiering was de laatste jaren vooral voor grote bedrijven een belangrijke bron om aan geld te geraken. Maar als gevolg van de kredietcrisis werd alles op één hoop gegooid en naar de verdoemenis gestuurd", aldus de VBO-topman.