Aziatische lieveheersbeestjes eerst ingezet in biologische plaagbestrijding, nu invasieve soort
nieuwsDe afgelopen dagen en weken duiken steeds meer zwermen lieveheersbeestjes op. Het zou vooral gaan om Aziatische lieveheersbeestjes, een uitheemse soort die naar Europa werd gehaald als biologisch bestrijdingsmiddel tegen bladluizen in serres.
Het is opvallend hoeveel lieveheersbeestje dezer dagen rondkruipen, zelfs binnenshuis, op zoek naar een schuilplaats om te overwinteren. Ze doen dat telkens in grote groepen. Het gaat om het Aziatische lieveheersbeestje dat oorspronkelijk uit China en Japan komt. Volgens Wim Veraghtert, insectenkenner bij Natuurpunt, is het vandaag de op één na meest voorkomende soort van lieveheersbeestjes bij ons.
Voor het eerst gespot in de natuur in 2001
De soort werd in de jaren ’90 vanuit Azië naar Europa gehaald als biologisch bestrijdingsmiddel tegen bladluizen in serres. “Maar een klein gaatje in een serre is voldoende voor het dier om de vrije natuur te geraken”, aldus Veraghtert. Bij ons werd het lieveheersbeestje voor de eerste keer gespot in de natuur in 2001 in Gent.
Intussen kan je niet meer naast de soort. “Aziatische lieveheersbeestjes zijn zo talrijk geworden dat we er nooit meer van af geraken, ook al mogen ze niet meer geïmporteerd en ook niet meer ingezet worden als bestrijdingsmiddel, vertelt de insectenkenner. “Dat komt omdat ze weinig natuurlijke vijanden hebben. Bovendien eten ze ook de larven van sommige inheemse soorten op. Mede daardoor vormen ze een bedreiging voor verschillende inheemse lieveheersbeestjes.”
Van andere insecten die als natuurlijke plaagbestrijder worden ingezet in de landbouw en die zich intussen als volledig gevestigd hebben bij ons, heeft Veraghtert niet meteen weet. “Andere insecten die zich als invasieve exoot gedragen, zijn er wel, maar die zijn eerder toevallig hier verzeild geraakt via transport.”
Europese hommels naar Amerika
Een omgekeerd voorbeeld is er volgens hem wel: sommige bedrijven hebben zich toegelegd op het kweken van Europese hommels voor de bestuiving in de landbouw. Zij zijn ook geëxporteerd naar Amerika en Zuid-Amerika en zorgen daar voor overlast omdat ze geen natuurlijke vijanden hebben. “Globaal genomen kan je zeggen dat het nooit een goed idee is om insecten tussen continenten te verslepen. Van hoe verder die insecten komen, hoe slechter het zelfs is”, stelt Veraghtert.
De lieveheersbeestjes die landbouwers en particulieren vandaag kunnen kopen om in te zetten als natuurlijke plaagbestrijder in serres, zijn inheemse diertjes. “In Wallonië heeft een bedrijf zich toegelegd op de kweek van Europese lieveheersbeestjes met twee stippen nu de import van de Aziatische variant aan banden is gelegd”, klinkt het.
Hoewel ze een invasieve soort zijn en de inheemse lieveheersbeestjes verdrijven, is hun komst volgens Veraghtert niet meteen een ramp: ze eten bladluizen op dus op dat vlak blijven ze nuttig. Dat ze ook binnenshuis massaal een onderkomen voor de winter gaan zoeken, hoeft ook niet direct een probleem te zijn. “In principe heb je er weinig tot geen last van. Ze richten geen schade aan en tijdens hun winterslaap bewegen en eten ze ook niet, waardoor ze geen vuil achterlaten. Na hun winterslaap gaan ze gewoon vanzelf weer naar buiten”, vertelt hij.
Stijgend aantal meldingen
Dit jaar ontving Natuurpunt al 14.500 meldingen van mensen die Aziatische lieveheersbeestjes hadden gezien. Vorig jaar ging het om 7.000 meldingen. Dat er effectief meer Aziatische diertjes zijn, wil Veraghtert niet gezegd hebben. Hij ziet dat er de voorbije dagen en weken behoorlijk wat aandacht in de media was voor lieveheersbeestjes en dat kan ook een invloed hebben. Bovendien verplaatsen de dieren zich in zwermen, wat ook opvalt. “Het is typisch voor deze soort dat ze rond deze tijd, vlak voor hun winterslaap, geurstoffen verspreiden om elkaar aan te trekken en te vinden. Dat zwermgedrag duurt meestal maar een korte periode”, besluit hij.
Bron: Eigen berichtgeving / VRT Nws
