Ambitieuze hervorming zal zwakke boeren niet raken

De landbouwhervorming waarover nu onderhandeld wordt, is oorspronkelijk aangekondigd als een tussentijdse bijsturing in een meerjarenprogramma. In 2006, bij het einde van dat meerjarenprogramma, zou een nieuwe hervorming worden doorgevoerd. Omwille van het verzet van de boeren en belangrijke landbouwlanden verandert Franz Fischler nu het geweer van schouder. Hij geeft toe dat het wel om een ingrijpende hervorming gaat. Als er voldoende hervormd wordt, is er stabiliteit tot 2013, belooft hij.

Om twee redenen moet de hervorming grondig zijn. Ten eerste zijn er de nieuwe EU-lidstaten. Het huidige landbouwbeleid is onbetaalbaar voor 25 of meer landen. Ten tweede zijn er de lopende onderhandelingen over de liberalisering van de wereldhandel. Het EU-landbouwbeleid is nu al niet in overeenstemming met de regels van de WTO. Nu een verdere daling van de exportsubsidies verplicht zal worden, doet Europa er goed aan zelf al te snijden.

De Belgische minister Annemie Neyts, die optreedt als "woordvoerster" voor de Vlaamse en Waalse minister van Landbouw, is tevreden dat Fischler stabiliteit belooft. Op die manier zal het voor de nationale regeringen een stuk makkelijker zijn om de boeren te overtuigen.

Neyts zelf heeft zich tijdens de laatste onderhandelingsronde donderdagavond bereid verklaard mee te werken aan de hervormingen. Wel heeft België een aantal eisen op tafel gelegd. Naar verluidt gaat het om een stevig pakket, dat zowel de Vlaamse als de Waalse eisen omvat. Bij de Commissie is men echter niet ontevreden over de Belgische houding.

Omdat een akkoord vandaag/vrijdag niet in het bereik lag, hebben de ministers hun onderhandelingen opgeschort tot dinsdagnamiddag. Dan komt er een nieuw compromis-voorstel op tafel. In de loop van woensdag komt er een akkoord, zo is de verwachting.

Commissaris Fischler hecht vooral belang aan twee zaken. Ten eerste wil hij een voldoende loskoppeling van de subsidies en de produktie. Boeren moeten produceren wat de markt vraagt, niet wat hen subsidies oplevert. Hij wil wel een uitzondering geven aan boeren die te zwak staan om te concurreren, bijvoorbeeld in afgelegen of onvruchtbare gebieden. Ten tweede wil hij de regels voor boter en graan voldoende bijsturen. Nu wordt heel veel geld uitgegeven met kunstmatige prijzen tot gevolg.

Het is duidelijk dat voor België enerzijds de veranderingen voor melk enerzijds en voor rundsvlees anderzijds de hardste dobbers zullen zijn in de hervorming. De nieuwe en oude steunregelingen voor jonge boeren en voor plattelandsontwikkeling zullen het meeste soelaas brengen.

Lees ook: geVILT: "Hervorming verhoogt maatschappelijk draagvlak"