Achter de schermen van dataverzameling in de landbouw
nieuwsVlaams minister Landbouw Joke Schauvliege riep 2018 uit tot ‘Jaar van de data in de landbouw’. Het Departement Landbouw en Visserij wil gedurende het hele jaar inzetten op het ‘once only’-principe. Het departement vraagt de gegevens zo weinig mogelijk bij de landbouwer op en haalt ze zoveel mogelijk uit al beschikbare gegevensbronnen. “Dit vermindert niet alleen de administratieve last bij de landbouwer, maar verhoogt ook de kwaliteit van de gegevens”, klinkt het. Welke gegevens worden waar opgevraagd?
Tijdens het ‘Jaar van de data in de landbouw’ willen landbouwminister Joke Schauvliege, het Departement Landbouw en Visserij en ILVO de focus leggen op de data die de landbouwers verzamelen op hun bedrijf, en de opportuniteiten om daar nieuwe toepassingen en kennis uit te halen. “Ook de overheid verwerkt een massa landbouwdata die ze nodig heeft om haar taken te kunnen uitvoeren”, aldus Landbouw en Visserij.
Het departement wil daarom inzetten op het ‘once only’- principe: gegevens worden zo weinig mogelijk bij de landbouwer opgevraagd en zo veel mogelijk uit al beschikbare gegevensbronnen opgehaald. Zo vermindert de administratieve rompslomp bij de landbouwers en verhoogt de kwaliteit van de gegevens. “Wij willen ook benadrukken dat het departement voorzichtig omgaat met privacygevoelige gegevens en de data volgens de regels rond bescherming van persoonsgegevens verwerkt.”
Welke gegevens worden nu allemaal verzameld? Zodra een landbouwbedrijf zich geregistreerd heeft bij het Departement Landbouw en Visserij, koppelt het departement het bedrijf aan de gegevens uit de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). Daardoor worden wijzigingen van naam, adres, rechtsvorm of stopzetting direct overgenomen. Daarnaast kan het departement gemakkelijk de statuten van een bedrijf raadplegen, bijvoorbeeld bij aanvragen voor investeringssteun.
Ook uit het rijksregister worden gegevens gehaald, zoals de leeftijd van de jonge landbouwer. “Dit is nodig om te bepalen of de landbouwer misschien in aanmerking komt voor ‘steun voor jonge landbouwers’”, aldus het departement Landbouw en Visserij. Adreswijzigingen haalt het departement uit het Centraal Referentieadressenbestand (CRAB), dat beheerd wordt door de steden en gemeenten. Daardoor worden ook adreswijzigingen of de fusies van gemeenten vlot verwerkt in de dossiers. Het departement deelt al deze identificatiegegevens tenslotte met de Vlaamse Landmaatschappij (VLM), zodat de landbouwer zich daar niet nog eens moet laten identificeren.
Diergegevens haalt het departement bij Dierengezondheidszorg Vlaanderen, die de gegevens van de veehouders in het Veeportaal voor het departement ontsluit. "Voorgedrukte gegevens helpen de landbouwer bij het invullen van de verzamelaanvraag”, klinkt het. “Hiervoor haalt het departement geografische gegevens op bij andere entiteiten van de Vlaamse overheid zoals de Basiskaart Vlaanderen (Grootschalig Referentie Bestand, GRB). Deze gegevens worden in de perceelsaangifte gebruikt voor voordruk van gebouwen, wegen en waterlopen. Ook geografische gegevens van het Departement Omgeving, zoals de focusgebieden nitraat en de erosiegevoelige gebieden, worden opgenomen in de aangifte.”
De data die verzameld worden via de verzamelaanvragen worden dan weer verder binnen het departement gedeeld, bijvoorbeeld voor kwaliteitscontroles van plantaardig vermeerderingsmateriaal en landbouwimpactstudies. Maar ook buiten het departement is er uitwisseling, onder meer voor de uitvoering van het mestdecreet, beheerovereenkomsten, bio-controleorganen en controles door het Federaal Voedselagentschap voor bijvoorbeeld aardappelen en maïswortelboorder.
Het Departement Landbouw en Visserij zal zo veel mogelijk nieuwe gegevensbronnen gebruiken zodra die beschikbaar worden. “Zo onderzoeken we momenteel of we diplomavereisten voor bepaalde steunmaatregelen rechtstreeks bij het Departement Onderwijs kunnen controleren. Door het steeds meer delen van gegevens tussen overheden en andere partijen bespaart iedereen tijd want er worden geen data meer onnodig opgevraagd.”
Het Departement Landbouw en Visserij verwerkt en deelt zijn gegevens zoveel mogelijk, steeds met respect voor de privacy van zijn klanten. “Zo worden persoonsgegevens enkel gedeeld als daar een wettelijke basis voor is”, klinkt het. In de privacyverklaring van de website van het Departement Landbouw en Visserij is terug te vinden welke gegevens het departement verzamelt en gebruikt, en voor welk doel.