Aardappeloogst halverwege, opbrengst 10 procent lager

“Wij zijn volle bak aan het oogsten”, vertelt Stefan Vandromme over de telefoon. De aardappelteler, die ook voorzitter is van de sectorvakgroep akkerbouw bij Boerenbond, uit Poperinge is sinds vorige week maandag bezig en heeft nog zo’n 25 procent te gaan. “Maar het is niet makkelijk oogsten. Door de regen van onder andere vorige week is er veel modder”, aldus de West-Vlaming die de aardappelen in eigen loods opslaat.

Vorig jaar had Vandromme zijn aardappelen net op tijd binnen voordat aanhoudende regen de oogst in de Westhoek in de war schopte. Veel boeren in deze regio slaagden er toen überhaupt niet in hun oogst binnen te halen, terwijl dat in het oosten van het land wat beter ging. Dit jaar is de situatie omgekeerd. “Momenteel staat men in het westen van het land verder dan in het oosten, dat komt door de vele regen vorige week in het oosten van het land”, aldus Pieter Van Oost van Boerenbond.

Boerenbond en ook ABS schatten dat om dit moment zo’n 50 procent van de bewaaraardappelen geoogst zijn. “Regionaal is er al heel veel werk verzet, maar gemiddeld wordt geschat dat ongeveer de helft van de aardappelen gerooid zijn. Boeren hebben niet het risico genomen om situaties zoals vorig jaar te vermijden. Vooral de oogst voor directe verwerking is vroeger dan vorig jaar op gang gekomen”, klinkt het bij Boerenbond.

Hoewel door het goede groeiseizoen (voldoende zon en vocht) een deel van de vertraging door het late inpoten is ingehaald, lijkt de productie wel degelijk lager dan normaal uit te vallen. “Voor 2024 lijken we zo’n tien procent onder dit vijfjarig gemiddelde te blijven. Enkel in 2022 lag de gemiddelde opbrengst nog iets lager (44 ton/ha)”, klinkt het bij Viaverda.

Viaverda, het vroegere proefcentrum voor de aardappelteelt, dat 36 praktijkpercelen met Fontane monitort over heel België en al zijn percelen geoogst heeft, spreekt van een opbrengst van 45 ton per hectare met een grote spreiding tussen de percelen (23 tot 76 ton/ha). De enkele percelen geplant in april brengen samen gemiddeld 66 ton/ha op, de velden geplant in mei een gemiddelde van 48 ton/ha en de velden geplant in juni zitten gemiddeld op 39 ton/ha.

Goede oogst in Duitsland en Frankrijk

Vandromme schat zijn opbrengst tussen de 40 en 45 ton. “Geen goede, maar ook geen slechte opbrengst”, vertelt de boer die ook veel hinder ondervond met de opkomst van het pootgoed. Dat is  volgens Depraetere van ABS ook op andere plaatsten het geval. “Bij aardappelpercelen die in juni gepoot zijn, zien we veel problemen met de opkomst. Dit omdat het pootgoed al van slechte kwaliteit was.” Zelf heeft Depraetere, die 14 hectare aardappelen teelt in de regio Geraardsbergen, al zijn oogst binnengehaald en zit hij daarbij met een ondergemiddelde opbrengst.

Over het algemeen behaalden de late aardappelen in combinatie met de vroege aardappelen en de half-late aardappelen volgens hem zeer behoorlijk opkomsten. “Vooral bij de eerste twee categorieën is de vertraging van het verlate voorjaar door het goede groeiseizoen ingehaald.” Hierdoor is er volgens hem dan ook geen sprake van tekorten bij de industriële verwerkers, iets waar begin dit seizoen nog voor gevreesd werd. “In Duitsland en Frankrijk zijn er zelfs goede oogsten”, aldus de ABS-man.

In de sector is ook nog te horen dat de markt voor bewaaraardappelen stabiel blijft rond de 12,5 euro per 100 kilogram aardappelen (Fontane en Challenger). Er wordt veel onder contract geleverd, het aanbod vrije aardappelen is zeer beperkt. De ideale frietaardappel, het bintje, is iets hoger geprijsd, rond de 15 euro.