Aandacht voor landbouwers in strategie suïcidepreventie

Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen wil tegen 2020 twintig procent minder zelfdodingen in vergelijking met 2000. Dat verklaarde hij half december tijdens de gezondheidsconferentie suïcidepreventie. Uit de verslagen valt op te maken dat land- en tuinbouwers als kwetsbare groep worden vermeld in de uitgestippelde strategieën die aan de basis zullen liggen van het nieuwe actieplan.

"Elke zelfdoding in Vlaanderen er één te veel, maar de totale eliminatie van deze oorzaak van sterfte wegnemen, is geen realistische ambitie", zei minister Vandeurzen. Hij legt aan de Vlaamse regering en het Vlaams Parlement een nieuwe gezondheidsdoelstelling voor die 20 procent minder zelfdoding in Vlaanderen vooropstelt tegen 2020. Zowel voor mannen als voor vrouwen nam het aantal suïcides in de periode van 2000 tot 2009 met meer dan acht procent af.

Specifiek voor land- en tuinbouwers in Vlaanderen moet men het suïcidaal gedrag nog in kaart brengen. Op de achterliggende risicofactoren op suïcidaal gedrag bij landbouwers is voorlopig weinig zicht. De werkgroep gaat uit van een verhoogd risico omwille van diverse samenvallende factoren: hoge werk- en financiële druk, een beperkt sociaal netwerk, de verouderende populatie en de beschikbaarheid van suïcidemiddelen. De nodige aandacht voor de thematiek en het verzamelen van gegevens moeten resulteren in een efficiënter beleid.

In de werkgroep werden een aantal preventiesporen voorgesteld waarop het actieplan kan voortborduren. Om landbouwers in een vroege fase van het suïcidaal proces te detecteren en door te verwijzen, kan de deskundigheid van ‘erfbetreders’ zoals Boeren op een Kruispunt verhoogd worden. Naast een vroege detectie, is het ook belangrijk dat er duidelijke verwijzingskanalen zijn en dat de zorgsector (bijvoorbeeld huisartsen) kennis verwerven over de specifieke leefwereld en problemen van landbouwers.

Om het isolement van veel landbouwers te doorbreken, kan er volgens de deskundigen best een informeel netwerk door vrijwilligers uitgewerkt worden. Tot slot wordt ook geadviseerd om de beschikbaarheid van suïcidemiddelen op landbouwbedrijven te verminderen. Daarbij wordt gedacht aan pesticiden en vuurwapens.

Boeren op een Kruispunt, de hulporganisatie voor boeren en tuinders in moeilijkheden, heeft op vijf jaar tijd heel wat ervaring opgedaan en heeft dit samen met suïcidepreventieadviseurs gebundeld in een suïcide-preventieplan, dat ze willen delen met andere netwerken van erfbetreders uit de syndicale, zakelijke en sociale dienstverlening. Wie interesse heeft, kan de vzw contacteren.