Tegen 2014 enkel nog geïntegreerde gewasbescherming

In uitvoering van een Europese richtlijn wordt elke land- en tuinbouwer binnen Europa verplicht om vanaf 2014 de principes van duurzame geïntegreerde gewasbescherming oftewel Integrated Pest Management (IPM) op zijn bedrijf toe te passen. Minister van Landbouw Kris Peeters heeft daarom beslist om een initiatief op te starten om in de plantaardige sector IPM te ontwikkelen en te promoten bij land- en tuinbouwers.

Het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen is in de periode van 1990 tot 2005 met 19 procent gedaald. De druk op het waterleven daalde in die periode zelfs met 42 procent. Sindsdien is er echter een stagnatie in deze positieve evolutie. "Om een volgende stap in de goede richting te zetten en ervoor te zorgen dat onze land- en tuinbouwers vanaf 2014 klaar zijn om IPM op hun bedrijf toe te passen, moeten vandaag reeds belangrijke stappen gezet worden", verklaarde minister Peeters.

"Daarom worden er sectorgroepen aan het werk gezet die voor de verschillende teelten richtlijnen zullen opstellen. Er zal sterk op toegezien worden dat dit niet leidt tot extra administratieve lasten. In tweede instantie wordt er een overkoepelende adviesgroep geïnstalleerd waarin alle stakeholders vertegenwoordigd zijn. Deze adviesgroep moet ertoe bijdragen dat de kwaliteit van de richtlijnen wordt gegarandeerd en dat er een groot draagvlak voor IPM wordt gecreëerd. Er zal ook overleg zijn met de FOD Volksgezondheid en het Voedselagentschap zodat bestaande kwaliteitsgidsen afgestemd kunnen worden op IPM", aldus minister Peeters.

Integrated Pest Management is een bestrijdingsmethode waarbij alle mogelijke bestrijdingstechnieken geïntegreerd toegepast worden zodat schade aan planten onder de economische schadedrempel wordt gehouden. Hierbij wordt voorrang gegeven aan niet-chemische bestrijding. Het inzetten van mechanische onkruidbestrijding of biologische bestrijding met natuurlijke vijanden zoals het lieveheersbeestje tegen bladluizen, verdient de voorkeur boven een bespuiting met herbiciden of insecticiden.

Eén van de basisprincipes van IPM is het waarnemen van de schadeverwekkers en het vermijden van economische schade door gepast in te grijpen. Onder impuls van minister Peeters heeft de Vlaamse overheid de waarschuwingsdiensten, het automatisch netwerk van meteorologische stations, een financiële ondersteuning gegeven van 130.000 euro voor de modernisering en uitbreiding van de diensten. Daarnaast wordt de subsidie voor de werking van deze waarschuwingsdiensten vanaf dit jaar opgetrokken van 66.000 naar 101.000 euro. Dat moet hen toelaten om de telers nog beter te informeren wanneer de schadedrempels voor een bespuiting bereikt zijn zodat zij geen 'kalenderbespuitingen' op vaste tijdstippen meer hoeven uit te voeren.

Naast deze ondersteuning werden er recent diverse initiatieven genomen om de milieudruk van gewasbeschermingsmiddelen zoveel mogelijk te verminderen. Zo werden land- en tuinbouwers gestimuleerd om hun spuittoestel uit te rusten met een schoonwatertank. Daarmee kunnen spuittoestellen op het veld zelf gereinigd worden en wordt bezoedeling van oppervlaktewater voorkomen.

Bovendien voeren de erkende praktijkcentra met de steun van de Vlaamse overheid een aantal demoprojecten uit om de goede praktijken bij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen aan te tonen. Een voorbeeld hiervan is het gebruik van GPS om zuiniger te kunnen omgaan met gewasbeschermingsmiddelen. Deze investering werd opgenomen in het Vlaams investeringsfonds (VLIF) zodat de landbouwers op een subsidie kunnen rekenen.

Een ander initiatief dat dit jaar genomen werd, specifiek voor de fruitsector, is de ondersteuning van de zogenaamde feromoonverwarringstechniek. Inmiddels wordt deze natuurlijke bestrijdingstechniek tegen de fruitmot toegepast op ruim de helft van het appelen- en perenareaal (7.500 ha). De nodige extra financiële middelen zijn vrijgemaakt om die 7.500 ha te cofinancieren vanuit de Vlaamse overheid. In totaal gaat het om een bedrag van 950.000 euro.

"Met de combinatie van milieuvriendelijke technieken wil ik opnieuw een daling proberen te realiseren in de milieudruk van gewasbeschermingsmiddelen. Het is belangrijk dat IPM op een doordachte en efficiënte manier wordt ingevoerd aangezien er geen alternatief is. Vlaanderen moet een voortrekkersrol spelen in IPM dat mogelijkheden biedt om de druk van gewasbeschermingsmiddelen op milieu en volksgezondheid verder terug te dringen. Bovendien is het ook in het belang van de landbouwsector zelf want het toepassen van de IPM-principes kan land- en tuinbouwers helpen besparen op hun kosten", aldus minister Peeters.